-
عملیات روانی آمریکا در افغانستان با "دی جی منگل"
سهشنبه ۲۹ شهریور ۱۳۹۰ ساعت ۲۳:۲۳
مشهورترین گوینده رادیویی افغان، برنامههای خود را از استودیویی واقع در پایگاه نظامی آمریکا اجرا میکند و پیامهای نوشتهشده افسران نظامی آمریکا را به گوش شنوندگان خود میرساند. واشنگتن پست در گزارشی بیان داشت که آمریکا در جنگ افغانستان به امواج رادیویی روی آورده است. در این میان آمریکا برای همراه کردن مردم افغان با سیاستهای خود از گویندگان رادیویی افغانستان استفاده میکند. در یکی از این نمونهها، در ولایت کوهستانی پکتیکا که اخبار تقریباً به طور
مشهورترین گوینده رادیویی افغان، برنامههای خود را از استودیویی واقع در پایگاه نظامی آمریکا اجرا میکند و پیامهای نوشتهشده افسران نظامی آمریکا را به گوش شنوندگان خود میرساند. واشنگتن پست در گزارشی بیان داشت که آمریکا در جنگ افغانستان به امواج رادیویی روی آورده است. در این میان آمریکا برای همراه کردن مردم افغان با سیاستهای خود از گویندگان رادیویی افغانستان استفاده میکند. در یکی از این نمونهها، در ولایت کوهستانی پکتیکا که اخبار تقریباً به طور انحصاری از طریق رادیو انتقال مییابد، مردی که خود را «دیجی عابد لونگ» معرفی میکند، از جمله مشهورترین اسامی در میان امواج رادیویی است که به خاطر پخش آهنگهای محبوب پشتو و گفتن لطیفه و اجرای برنامه زنده تلفنی پیرامون شیوههای کشاورزی زبانزد مردم افغان شده است.ولی حقیقتی که این مجری هرگز با شنوندگان خود در میان نگذاشته، این است که وی برنامههای خود را از استودیویی در پایگاه نظامی آمریکا اجرا کرده و پیامهای نوشتهشده افسران نظامی آمریکا را به گوش شنوندگان خود میرساند.وی به تنهایی یکی از بیست مجری موسیقی رادیویی در ولایت پکتیکا است و مجریان متعدد دیگری در سطح کشور افغانستان هستند که در آنچه ارتش آمریکا آن را «عملیات حیاتی» قلمداد میکند، شرکت دارند: تشویق و ترغیب شهروندان مناطق تحت کنترل مخالفان برای استقبال و همکاری با نیروهای ناتو و حکومت افغانستان. در عمل، این امر به این معنی است که منگل باید با خواندن مطالبی پیرامون دلاوریهای نیروهای آمریکایی و حکومت افغانستان علاوه بر شرح ویرانیهایی که مخالفان مسبب آن بودهاند، وقفهای میان آهنگهای عاشقانه پاکستانی و تلاوت آیاتی از قرآن ایجاد کند. البته این تفاسیر همیشه خیرخواهانه تلقی نمیشود و این مجری رادیو برای حفاظت از خود از اسم مستعار استفاده میکند؛ هرچند به خبرنگار واشنگتن پست گفته از افشای نام واقعی خود، یعنی نورجان منگل، باکی ندارد. طی ماههای اخیر، با شدت یافتن جنگ در ولایت پکتیکا، از منگل خواستهشده تا برنامههای خود را دو برابر کرده و به تشریح درگیری از دیدگاه ارتش ایالات متحده بپردازد. وی در برنامه اخیر خود، در حالی که متنی ترجمهشده به پشتو ــ که توسط افسر آمریکایی نوشته شده بود ــ را میخواند، اعلام کرد: «نیروهای ناتو و حکومت افغانستان، هنگام اجرای عملیات، همه تلاش خود را برای جلوگیری از صدمه دیدن شهروندان عادی به کار خواهند گرفت.» وی در پیامی دیگر عنوان میکند: «شورشیان هیچ هدف واقعی ندارند، آنها فقط آنچه به نفعشان باشد را انتخاب کرده و به آن عمل میکنند.» با آماده شدن نیروهای آمریکایی برای ترک افغانستان تا پایان سال 2014، جنگ علیه مخالفان، جنگی اطلاعاتی است. این نبردی است که نیروهای آمریکا و حکومت افغانستان اغلب بازنده آن بودهاند چرا که در رقابت با مخالفانی که در میان ساکنین این ولایتها زندگی کرده و مورد ستایش ساکنین هستند، از توانایی کمی برخوردار بودند. بنا به تحقیقات ارتش آمریکا، در منطقهای که یکی از پایینترین نرخ سواد در سطح جهان را دارد و جمع کثیری از خانوادههای آن قادر به خرید دستگاه تلویزیون نیستند، 92 درصد از مردم ولایت پکتیکا، هر روز به رادیو گوش میدهند. از این رو، مقامات آمریکایی، استراتژی رسانهای خود را بر محور چنین یافتههایی بنا کرده و سرمایهگذاری عظیمی برای ایجاد ایستگاههای رادیویی جدید انجام دادهاند و نام آن را نیز «رادیوهای جعبهای» گذاشتهاند. در حال حاضر حدود 100 مورد از چنین ایستگاههایی در سراسر افغانستان وجود دارد. این کارزار رادیویی به یاری اقدامات جنگی آمریکا شتافته و در هفتههای اخیر، وقتی مخالفان در ولایت پکتیکا به هیئت سیاسی محلی حمله کردند، یا وقتی اعضای طالبان یک شرکت مخابراتی را مجبور به غیرفعال ساختن برجهای مخابراتی تلفنهای همراه داخلی کردند، سریعاً به منگل پیامهایی برای اطلاع به شنوندگان داده شد. قبل از این که مخالفان بتوانند به توجیه اقدامات خود بپردازند و آن را تلاشهایی متهورانه در راستای شکست کافران خارجی قلمداد کنند، منگل با تاباندن این خبر آن را اقدامی احمقانه ــ البته از دیدگاه افسران آمریکایی ــ عنوان میکند. موقعی که سربازان آمریکایی یا حکومت افغانستان دست به آتش زده یا حمله هوایی انجام میدهند، منگل مسئول توجیه این عملیاتها برای مردم محلی است. این مسئولیت به طور ویژهای حائز اهمیت و حساس است، خصوصاً در جایی که شهروندان در آتش و حمله هر دو طرف گرفتار شدهاند. یک ستوان جوان آمریکایی، معمولاً پس از دادن متن، نکاتی را به وی گوشزد میکند: «این خبر، سه بار در روز برای شنوندگان خوانده شود.» ارتش آمریکا به منظور افزایش احتمال اینکه ساکنین افغان به برنامههای منگل و دیگر ایستگاههای رادیویی آمریکا در منطقه گوش دهند ــ حتی اگر شنوندگان به حمایت خارجی از برنامهها مشکوک باشند ــ تاکنون 500 هزار دستگاه رادیو که با باطری خورشیدی یا به طور دستی شارژ میشوند را در شرق افغانستان توزیع کرده است. علیمحمد نظری، جوان بیست ساله از ساکنین شارانا در این خصوص میگوید: «ما پیامهای این ایستگاهها پیرامون موفقیت نیروهای ایساف و حکومت افغانستان را میشنویم. گاهی این پیامها حاوی اطلاعات خوبی هستند اما بیشتر مردم اینجا، این طور فرض میکنند که برنامههای موج افام توسط آمریکاییها پخش میشود. به نظر نمیرسد که مستقل و ملی باشد.» پخش اخبار از طریق رادیو به طور کلی، ایالات متحده چندین میلیون دلار برای تولید این برنامهها صرف نموده است. هرچند پخش این برنامهها از سال 2005 شروع شد، ولی در بسیاری از ولایتهای افغانستان در خلال چند سال گذشته قابل دریافت شده است. هزینه ایجاد هر ایستگاه حدود 15 هزار دلار و هزینه نگهداری آن سالیانه حدود 12 هزار دلار است. کاپیتان کورت مکداول، که هدایت این برنامه در ولایت پکتیکا را بر عهده دارد، میگوید: «این راهی به مراتب مؤثرتر جهت رساندن پیام ما به مردم است و برای ما پخش اخبار واقعی و ارسال سریع آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.» گروههای مخالف آمریکا و طالبان نیز سالهاست از امواج رادیویی برای اهداف جنگی خود استفاده میکنند و پیغامهای خود را پیرامون جهاد و مصائب خارجیان از طریق دستگاههای فرستنده قابل حمل در هر دو سوی مرز افغانستان و پاکستان پخش میکنند. در این میان، آمریکا نیز تلاش کرده تا چنین سیگنالهایی را دستکاری و به طور موقت راهبرد ارتباطی این گروهها را مختل کند. اما این تلاشها، تأثیر کمی در دفع شایعاتی که توسط مخالفان پخش میشود، داشته است. از این رو سال گذشته، ژنرال دیوید اچ پترائوس، فرمانده ارشد پیشین نیروهای ناتو در افغانستان، رهنمودهای «جنگ اطلاعاتی» تهاجمی را اعلام کرد. پترائوس تاکید کرد: «با به چالش کشیدن دشمن از طریق ارائه اطلاعات گمراهکننده، میتوان ایدئولوژی افراطگرایانه، اقدامات ستمگرانه و خشونت کور دشمنانمان را به خودشان بازگردانیم و اقدامات وحشیانهشان را مانند غل و زنجیر بر گردنشان بیاویزیم.» یک سال پس از این سخنان، برنامههای رادیویی آمریکا در بسیاری از ولایتهای دورافتاده افغانستان، با همراهی مجریان موسیقی از جمله منگل ریشه دواندند. این مجریان از ایستگاههای رادیوی خصوصی افغانها برای هدایت جنگ جدید اطلاعاتی به کار گرفته شدند. مقامات آمریکایی برنامههای منگل و نیز دیگر ایستگاههای رادیویی که آمریکا تاسیس کرده را مورد نظارت قرار میدهند تا مبادا تسلیم فشارهای طالبان یا دیگر منتقدین شده باشند. طی هفتههای اخیر، آنها متوجه شدند که یکی دیگر از مجریان موسیقی تحت استخدام آمریکاییها مشکوک به ارتباط با مخالفان آمریکا است و وی را اخراج کردند. منگل، بازیگر سابق تئاتر، جوانی 23 ساله، با موهایی بلند و ژل زده و ریش پرپشت پروفسوری است. به گزارش واشنگتن پست، استودیو وی با تصاویری از ستارگان محبوب پاکستانی و عکسهای خودش در حال مصاحبه با مقامات سیاسی ولایتی تزیین شده است. کف استودیو نیز پر از نوارهای کاست است. وی طی سه سال گذشته، ماهیانه حدود 500 دلار به خاطر اجرای برنامه و پاسخ به جریان ممتد تماسهای تلفنی شنوندگان ولایت پکتیکا به دست آورده است. منگل به تازگی نسبت به کار خود کمی احساس نگرانی کرده است. برخی از ساکنین به او گفتهاند که پخش موسیقی غیر اسلامی است. برخی دیگر وی را تهدید به مرگ کردهاند، چرا که به تماسهای تلفنی زنان پاسخ میدهد. وی احتمال میدهد که تعدادی از شنوندگان برنامههایش به ارتباط او با نیروهای ایالات متحده بر اساس محتوای برنامههایی که پخش میکند، پی بردهاند. منگل در این خصوص عقیده دارد با در نظر گرفتن لحن وی که جانبداری از آمریکا در آن قابل تشخیص است، تنها مسئله زمان است که پیش روی فردی قرار دارد که صدای وی را هنگام صحبت در بازار یا مسجد محلی میشنود و بخواهد تهدید خود را عملی سازد. وی این روزها به ندرت پایگاه نظامی آمریکا را ترک میکند. منگل در این خصوص این گونه گفته است: «بیشتر مردم واقعاً این برنامه را دوست دارند. و برای کسب اطلاعات به من تکیه دارند و به من اطمینان میکنند، ولی یک عده هم هستند که برنامهها را دوست ندارند.
گزارش
نام منبع: مشرق نیوز
شماره مطلب: 17082
دفعات دیده شده: ۱۹۲۰ | آخرین مشاهده: ۲ روز پیش