دولت آمریکا سعی دارد با افزایش فعالیت‌های دیپلماسی عمومی و فرهنگی در قبال جهان اسلام، افکار عمومی مسلمانان را در جهت اهداف و منافع خود در منطقه خاورمیانه متعهد سازد. آمریکا در راستای دستیابی به اهداف راهبردی خود در خاورمیانه که بعد از جنگ جهانی دوم در مرکز توجه سیاست خارجی آن قرار گرفته، از انواع ابزارهای سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی استفاده کرده است. هر چند بعد فرهنگ، عنصر قالب بر شکلگیری سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا نبوده است، اما یکی از مهمترین عناصر تاثیرگذار در این زمینه بوده و طی سالیان اخیر با افزایش نقش فرهنگ در مناسبات بین المللی، شاهد توجه روزافزون دولتمردان آمریکا به این مقوله، در طراحی سیاست ها و راهبردهای خاورمیانه ای خود هستیم. توجه و رویکرد ویژه آمریکا به مقوله فرهنگ و دیپلماسی عمومی پس از حوادث 11 سپتامبر سال 2001 و ادعای مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه حملات صورت گرفته از جانب جهان اسلام بوده است، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. بر این مبنا، دولت آمریکا معتقد بود که با افزایش فعالیت های دیپلماسی عمومی و فرهنگی در قبال جهان اسلام، می بایست افکار عمومی مسلمانان را در جهت مورد نظر خود هدایت کرده و آنان را نسبت به اهداف و منافع خود در منطقه خاورمیانه متعهد ساخت. در سال 2003 یک چهارم بودجه برنامه های آموزشی و مبادلاتی فرهنگی خارجی آمریکا به کشورهای خاورمیانه اختصاص یافت. برنامه های آموزشی و همچنین برنامه های تبادل فرهنگی که میان آمریکا و سایر کشورها جریان دارد، در جذب سیل عظیمی از نخبگان و هیئت حاکمه کشورهای گوناگون، برای شرکت در این برنامه ها و برنامه های آشنایی با شیوه و سبک زندگی آمریکائیان موثر بوده است. کالین پاول در سال 2003 اظهار داشت که 39 تن از رئیس جمهوران کنونی دنیا در برنامه آموزشی بازدیدکنندگان بین المللی از آمریکا شرکت کرده اند در همین زمینه اداره امور فرهنگی و آموزشی وزارت خارجه آمریکا اعلام نمود که بیش از 200 تن از روسای دولت کنونی و سابق و همچنین حدود 1500 تن از وزیران کابینه های کشورهای مختلف دنیا در این برنامه ها شرکت کرده اند. یکی از مهم ترین ابزارهای دیپلماسی فرهنگی آمریکا در منطقه، مبحث آموزش است. دولت آمریکا معتقد است که اصلاح تفکر و شیوه نگرش مسلمانان و مخصوصا نسل جوان منطقه نسبت به غرب در کاهش موج آمریکا ستیزی و گرایش هر چه بیشتر به اهداف و منافع آمریکا در منطقه بسیار موثر می باشد. در گزارش کمیته مشورتی دیپلماسی عمومی وزارت خارجه آمریکا که در اکتبر 2003 به کنگره آن کشور ارائه شد، اعضای این کمیته معتقد بودند که سرمایه گذاری در امر آموزش مردم منطقه و به خصوص جوانان از طرق گوناگون، از جمله توسعه و گسترش شعب دانشگاه های آمریکایی در منطقه، به ایجاد نگرش مثبت نسبت به آمریکا در منطقه کمک زیادی می کند دانشگاه های آمریکایی که به طور مستقیم در کشورهای منطقه تاسیس شده و یا شعبی از دانشگاه های مبدا به شمار می روند، همانند دانشگاه آمریکایی لبنان، دانشگاه آمریکایی قاهره، دانشگاه های آمریکایی حوزه کشورهای خلیج فارس مانند قطر، امارات، بحرین و کویت، نقش مهمی را در امر آموزش و ارائه الگوی سبک زندگی، فرهنگ و جامعه آمریکا در منطقه ایفا می نمایند. از آنجا که اقبال به این دانشگاه ها در سطح منطقه زیاد می باشد، برای مثال دانشگاه های آمریکایی لبنان و مصر در سال 2003 حدود 6000 هزار دانشجو داشته اند ، از ابزار های مهم دیپلماسی فرهنگی آمریکا در منطقه به شمار می روند. برنامه های آموزشی تاثیر بسیار زیادی برای آمریکا داشته است. بسیاری از رهبران و مقامات کشورهای جهان اسلام در دانشگاه های آمریکایی تحصیل کرده اند. در همین زمینه کمیته مشورتی دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه آمریکا اشاره می کند که 80 درصد اعضای کابینه عربستان سعودی، مدرک دکتری و یا کارشناسی ارشد آمریکایی دارند و دو زن که سابقا در منطقه نخست وزیر بوده اند نیز اینگونه اند