مرکز مطالعات "الزیتونه " لبنان در گزارشی تفصیلی ضمن بررسی موضع تمامی کشورها و قدرت‌های جهان در قبال موضوع فلسطین در سال‌های 2009 و 2010 تاکید کرد که آمریکا در ضعیف‌ترین حالت خود در دهه‌های گذشته به سر می‌برد. به گزارش هفته‌نامه الکفاح العربی، مرکز مطالعات الزیتونه در بخش دوم مقاله خود به موضع‌گیری کشورهای مختلف در قبال مسئله فلسطین می‌‌پردازد. *جهان اسلام در بخش مربوط به مسئله فلسطین و جهان اسلام گزارش بر 4 نکته اساسی تأکید دارد: 1- جهان اسلام بویژه در جریان تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه، شاهد افزایش توجهات به مسئله فلسطین بوده است؛ تلاش‌های ملی و غیردولتی از طریق بسیج رسانه‌ای، سیاسی و جمع‌آوری کمک‌ها بویژه در ترکیه، اندونزی، پاکستان و مالزی و ... با وضوح و سازماندهی بیشتری خود را نشان داده است. اینها همه حکایت از اهمیت مسئله فلسطین نزد وجدان ملت‌های جهان اسلام دارد هر چند شکاف درونی فلسطین بر روی برخورد و واکنش اسلامی با این مسئله سایه انداخته است. 2-سازمان کنفرانس اسلامی به دستاورد قابل ذکری در رابطه با مسئله فلسطین دست نیافته و همچنان بیانیه‌هایی را در محکومیت تجاوزات رژیم صهیونیستی به سرزمین، مقدسات و رفع محاصره نوار غزه صادر می‌کند. روشن است که ایجاد پایگاه‌های مشترک، برای 56 نظام سیاسی، با تمامی اختلافات سیاسی، اقتصادی، ایدئولوژیک و اولویت بندی‌ها در حمایت فعال از فلسطین، کار دشواری است و حرکت آن را به مانند حرکت یک جسم بسیار ضعیف قرار می‌دهد. 3-این گزارش استراتژیک سال 2009، موضعگیری دو دولت جهان اسلام یعنی ترکیه و ایران را نیز بررسی می‌کند. اوضاع ملی و رسمی ترکیه در رابطه با حمایت از مسئله فلسطین و جدایی تدریجی از رابطه با این رژیم پیشرفت بزرگی پیدا کرده است. سیاستمداران ترک و بویژه "رجب طیب اردوغان " نخست وزیر، "عبدالله گل " رئیس جمهور و "احمد داود اوغلو " وزیر امور خارجه موضعگیری‌های قوی و انتقادات تندی را نسبت به روش رژیم صهیونیستی در جنگ غزه و محاصره ملت فلسطین وارد ساخته‌اند. این موضعگیری‌ها بویژه موضعگیری اردوغان در کنفرانس "داووس " در برابر "شیمون پرز " رئیس رژیم صهیونیستی و مدیران کنفرانس مورد حمایت گسترده مردم قرار گرفته است. اقدامات ظالمانه و متکبرانه رژیم صهیونیستی نتایج معکوسی را بدنبال داشت که ترک‌ها آن را توهینی به کرامت ملی خود می‌دانند؛ سازمان نظامی ترکیه ناچار به انتقاد از روش رژیم صهیونیستی شد و مانورهای نظامی که قرار بود رژیم صهیونیستی در آن شرکت داشته باشد، لغو شد. حرکت ملی گسترده‌ای در ترکیه به منظور حمایت مالی، رسانه‌ای و سیاسی از فلسطین صورت گرفته و پوششی رسمی برای آن مهیا شده، که روابط تاریخی میان ترکیه و رژیم صهیونیستی را با بحران مواجه ساخته است. روشن است که ترکیه با رهبری حزب عدالت و توسعه و پشتوانه اسلامی خود بدنبال استقلال بیشتر از آمریکا و غرب است و می‌کوشد با رویکرد خود به شرق، نقش بزرگتری در منطقه عربی و اسلامی پیدا کند؛ ترکیه با ایجاد روابط منطقه‌ای بویژه با ایران و سوریه، دیگر نیازی به رابطه با رژیم صهیونیستی نمی‌بیند، هر چند با توجه به روابط عمیق نظامی و تجاری دو طرف، این جدایی به تدریج صورت خواهد گرفت. قابل توجه است که صادرات رژیم صهیونیستی به ترکیه، در سال 2009 نسبت به سال 2008 یک سوم کاهش پیدا کرده (از 1.610 میلیون دلار به 1.073 میلیون) همچنین واردات این رژیم از ترکیه از 1.825 میلیون دلار در سال 2008 به 1.388 میلیون یعنی رقمی معادل 24% کاهش یافته است. 4-ایران حمایت همیشگی خود از حماس و مقاومت فلسطین را دنبال کرده و می‌کوشد محاصره نوار غزه را برطرف سازد، همانطور که از پرداخت دستمزد کارمندان و وضعیت معیشتی نیازمندان بویژه در نوار غزه حمایت می‌کند. انتخاب دوباره "محمود احمدی نژاد " به ریاست جمهوری در ادامه حمایت از مقاومت و گروههای فلسطینی مؤثر واقع شد. اوضاع بین‌المللی در رابطه با موضعگیری بین‌المللی نسبت به مسئله فلسطین، این گزارش استراتژیک بر 7 نکته اساسی تأکید دارد: 1- در سال 2009 تلاش‌های دیپلماتیک بین‌المللی نتوانست در رابطه با موضوع فلسطین و روند سازش به هیچ پیشرفتی دست یابد، همانطور که جامعه بین‌المللی در کاهش محاصره نوار غزه و پایبندی به وعده‌های خود در بازسازی غزه پس از تخریب آن بدست رژیم صهیونیستی در اواخر سال 2008 و اوایل سال 2009 نیز شکست خورد. 2- در آمریکا هم، اوباما همزمان با پایان تجاوز به غزه، بر سر کار آمد و مسئله خاورمیانه از جمله نخستین پرونده‌هایی بود که توجه وی را به خود جلب نمود تا جائی که دو روز پس از بدست‌گیری پست ریاست جمهوری، "جورج میچل " را بعنوان فرستاده صلح در خاورمیانه تعیین کرد. اوباما سخن از ضرورت توقف شهرک‌سازی در نوار غزه و برپائی دولت فلسطینی می‌کرد امّا تلاش‌های آمریکا در جهت فشار بر طرف فلسطینی در بازگشت به گفت‌وگو با رژیم صهیونیستی تغییر مسیر داد و این در نتیجه آن بود که آمریکا دریافته بود طرف فلسطینی در پذیرش بازگشت به گفت‌وگو از خود نرمش بیشتری نشان می‌دهد، ولی در مقابل طرف اسرائیلی کوچکترین نرمشی مبنی بر توقف شهرک‌سازی از خود نشان نداد و نتانیاهو تنها اعلام کرد که بطور جزئی و موقت بمدت 10 ماه شهرک‌سازی را متوقف می‌سازد که البته این توقف شامل شهرک‌های قدس شرقی نمی‌شود. باید اشاره کرد که اعراب و بویژه طرف فلسطینی در بهره بردن از اوضاع کنونی جهت تحقق هر گونه هدفی شکست خوردند، چرا که جامعه بین‌المللی تاکنون شاهد دوره‌ای نبوده که در آن آمریکا تا بدین حد در ضعیف ترین حالات خود نسبت به دهه‌های گذشته بسر برده باشد. 3- از طرف دیگر اروپا نیز در سال 2009 همچون آمریکا متمایل به توقف شهرک‌سازی و برپائی دولت فلسطینی بود، این در حالی است که دولتهای اروپائی همچنان بر موضع خود نسبت به جنبش حماس و محاصره غزه باقی ماندند. اختلاف اروپا بر سر تجاوز به نوار غزه یا تأیید تصمیم کمیته بین‌المللی حقوق بشر در ارسال کمیته تحقیق و بررسی جنایات رژیم صهیونیستی در جریان تجاوز به غزه، ثبت شده است. با وجود آنکه اتحادیه اروپا، قطعنامه 1860 شورای امنیت مبنی بر آتش‌بس در نوار غزه را تأیید کرده است امّا برخی کشورهای اروپایی به سرعت دست به افزایش و تشدید محاصره غزه زدند. بعد از اعلام آتش‌بس یک کشتی فرانسوی بمدت یک هفته در سواحل غزه نگهبانی داد و 7 کشور اروپایی از جمله آلمان، فرانسه، ایتالیا، انگلیس، هلند، نروژ و دانمارک به همراه آمریکا و کانادا بر سر مبارزه با قاچاق به غزه، توافق کردند. 4-از طرفی نیز کمیته چهارجانبه همچنان بر مواضع پیشین خود باقی ماند از جمله: برپائی دولت فلسطینی، توقف شهرک‌سازی، دعوت از کشورهای عربی به عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی و تأکید بر این مسئله که هر حرکت فلسطین در گرو به رسمیت شناختن اسرائیل است، این کمیته همچنین هرگونه گفت‌وگو با جنبش حماس را نیز رد می‌کند. 5- وضع چین، روسیه و ژاپن نیز نسبت به مسئله فلسطین به دو رویکرد منفعت‌طلبانه و تجاری منحصر می‌شود، انگیزه ارتباط روسیه و چین با حرکت حماس با هدف پیشبرد سازش، تفاوت چندانی با دولت‌های غربی بویژه اتحادیه اروپا ندارد و به دنبال پیشبرد حماس به سوی سازش است. 6- در رابطه با سازمان ملل هم باید گفت، بارزترین اقدام آن در سال 2009 به قطعنامه 1860 شورای امنیت مبنی بر آتش‌بس در نوار غزه و نیز موافقت کمیته بین‌المللی حقوق بشر در ارسال کمیته‌ای به غزه جهت بررسی حقایق مربوط می‌شود. این کمیته در گزارش خود (گزارش گلدستون) رژیم صهیونیستی را به نقض قوانین بین‌المللی متهم و اقدامات این رژیم را " جنایت جنگی " نامید که البته این گزارش حماس را نیز به همین دست اتهامات یا مشابه آن متهم کرد. 7-در رابطه با شاخص‌های آینده، باید گفت با وجود حرکتی که مورد تأیید مردم در جامعه بین‌المللی و به نفع طرف فلسطینی است، این حرکت در کوتاه‌مدت به اقدام مؤثری تبدیل نخواهد شد؛ بگونه‌ای که انتظار می‌رود سال 2010 ادامه تلاش‌های بین‌المللی در قانع کردن رژیم صهیونیستی از طریق گفت‌وگو، توقف شهرک‌سازی، تقسیم قدس و برپایی دولت فلسطینی بدون بکارگیری فشار باشد و این بدان معناست که طرف صهیونیستی استراتژی خود را تغییر نخواهد داد. در مقابل جامعه بین‌المللی تلاش بیشتری جهت وادار کردن دولت‌های عربی به عادی سازی بیشتر روابط با رژیم صهیونیستی و متوجه کردن تلاش‌های عربی به سمت موضوعات دیگری همچون ایران یا طبق ادبیات غرب "تروریست " و یا ضمانت سکوت اعراب در برابر تجاوز جدید رژیم صهیونیستی به لبنان و غزه خواهد کرد. مقاله در پایان به این مطلب اشاره دارد که برآوردها نشان می‌دهد که طرف فلسطینی بنا بر دلایل داخلی و خارجی متعدد، بویژه ادامه فشارها بر گروه‌های بازدارنده عربی از جمله مقاومت فلسطین قابلیت پذیرش فشارهای بین‌المللی را دارد. اگر حماس بر رویکردهای استراتژیک خود ثابت قدم بماند، سال 2010 شاهد ادامه محاصره بین‌المللی غزه خواهیم بود، حتی اگر حماس طرح سازش مصر را نیز بپذیرد، فشارها بر دولت فلسطین در بازگشت به گفت‌وگو با طرف اسرائیلی ادامه خواهد یافت.