پایگاه خبری – تحلیلی ولترنت در ادامه گزارش خود در رابطه با تاسیس فرماندهی سایبری آمریکا به بررسی همکاری ناتو و بخش‌های غیر نظامی دولت آمریکا از جمله موتور جستجوی گوگل در این فرماندهی پرداخته است. گزارش ولترنت ادامه می‌دهد: ژانویه سال جاری میلادی، موتور جستجوی آمریکایی گوگل، هکرهای چینی را متهم به انجام "حملات سایبری پیچیده " کرد و از آن زمان بود که پکن نیز هم‌چون مسکو به عنوان یکی از مهم‌ترین دشمنان سناریو‌های آینده درگیری‌های سایبری مطرح شد. که این سناریوها به طرز جالبی مشابه به نزاع‌ها بر سر حضور ماهواره‌های نظامی و غیرنظامی در فضا هستند. رازوف می‌افزاید: مجلس اعیان انگلیس در اواسط ماه مارس سال جاری میلادی طی گزارشی به صراحت اظهار داشت: بریتانیا نیاز دارد تا بطور نزدیک‌تری با ناتو همکاری کند تا از شالوده‌های حساس ملی خود در مقابل "جنگ سایبری " دشمنان سابق دوران جنگ سرد از جمله روسیه و چین، دفاع کند. زیرا خطرات حملات اینترنتی، شبکه‌های تلفن‌همراه و بانک‌ها سه سال پیش و با حمله روس‌ها به استونی آشکار شد. بر اساس این گزارش، تنها چند روز پیش از اظهارات مجلس اعیان انگلیس، "اندرس راسموسن " دبیر کل ناتو در حالی که طی سخنانی در فنلاند "خط مشی استراتژیک " جدید این اتحاد را تحسین می‌کرد، با اشاره به بند پنج پیمان آتلانتیک شمالی بار دیگر تصریح کرد که دفاع از 28 کشور عضو ناتو هم‌چنان مهم‌ترین عملکرد ناتو محسوب می‌شود. وی هم‌چنین تاکید کرد: اینکه فقط سربازان، تانک‌ها و تجهیزات نظامی را در مرزها به خط کنیم، کافی نیست. بلکه اتحاد ناتو نیاز دارد تا به خطرات فضای سایبر هم توجه کند زیرا دشمن ممکن است هرجایی در فضای سایبر ظاهر شود. این گزارش می‌افزاید: یک سال پیش از اظهارات راسموسن، "جپ دهوپ شفر " (Jaap de Hoop Scheffer) فرمانده سابق ناتو تدارکات این اتحاد برای خط مشی استراتژیک قرن 21 را پیش‌بینی کرده بود. که این تدارکات 17 می سال جاری توسط "مادلین آبرایت " وزیر خارجه اسبق آمریکا و "گروه متخصصان " وی در مقر اصلی ناتو فاش شد: "ما نیاز داریم تا یک رویکرد تدریجی و وسیع‌تری را که امنیت جمعی اتحاد را مورد توجه قرار دهد، در پیش گیریم ". به گفته رازوف، برای آنکه ناتو بتواند ماموریت‌هایش را بطور بین‌المللی گسترش دهد، می‌بایست فرق بین تهدیدات نظامی و نگرانی‌های امنیتی که خود ناتو آن‌ها را تشخصیص می‌دهد، محو شده و یکسان در نظر گرفته شوند. این نویسنده می‌افزاید: بهانه‌های غیرنظامی برای مداخله‌جوئی‌های ناتو در سراسر جهان اغلب شامل عوامل غیرعینی، غیرقابل تائید و شدیدا وابسته به تفکرات شخصی هستند. از جمله این بهانه‌ها می‌توان به احساس خطر از تهدیدات موشکی، تغییرات آب و هوایی، تغییرات جمعیتی و جابجایی جمعیت و هم‌چنین طوفان‌ها و سیل‌ها که به گفته "لرد پیتر لون " رئیس بزرگترین شرکت بیمه انگلیسی که اول اکتبر گذشته طی یک کنفرانس به توصیف چالش‌های کنونی ناتو می‌پرداخت، تنها یکی از هزاران تهدید مهلک امروزه است. اما موضوعات امنیت سایبر با توجه به ماهیت آن‌ها از جمله تهدیداتی هستند که به شدت بدون نظم و قاعده مشخص و مبهم هستند که می‌توان آن‌ها را ابداع کرده و وانمود کرد که چنین تهدیدی وجود دارد. رازوف توضیح می‌دهد: جپ هوپ شفر در سخنرانی خود، بطور خاص به توضیح مسئله امنیت سایبر پرداخت و تاکید کرد که ناتو باید قابلیت‌های منحصر به فردی که در قوای نظامی آن وجود دارد مورد توجه قرار دهد. برای مثال ناتو می‌تواند خدمات پاسخ سریعی را برای حمایت از متحدان و حتی شاید شرکای خود در صورت بروز یک حمله، در نظر بگیرد. شفر با تاکید بر نقش حیاتی که فضا و ماهواره‌ها در شبکه‌های سایبر بازی می‌کنند این سوال را مطرح کرد که آیا ناتو نیز نباید شروع به دنبال کردن فعالیت‌هایی در فضا کند تا بطور دقیق‌تری مسایل امنیتی خود را مورد توجه قرار دهد؟ گزارش ولترنت می‌افزاید: ژوئن سال گذشته میلادی، "ایوو دالدر " نماینده آمریکا در ناتو، کارمند سابق شورای امنیت ملی و عضو "موسسه بروکینگز " به بررسی این مسئله پرداخت که آیا می‌بایست بند پنجم پیمان ناو در پاسخ به "اختناق انرژی " و یا "یک حمله سایبری یا زیست‌محیطی از منشا ناشناخته " نیز فعال شود یا خیر؛ اما اختناق انرژی که به معنای قطع جریان انرژی به اروپا است، به همراه اتهام حملات سایبری علیه اروپا، بطور ویژه‌ای به روسیه ارجاع داده می‌شوند. برای مثال پیشنهادات سال گذشته شفر در برنامه کاربردی بند پنج ناتو برای بهره‌گیری از فضای سایبر شامل این موارد نیز می‌شد: قطع منابع تامین انرژی یک کشور می‌تواند منجر به تخریب کالبد اجتماعی و اقتصادی آن شود که همانند جنگی است که تیری در آن شلیک نشود. بنابراین بسیار حیاتی است که ناتو نیز به تعریف اقداماتی بپردازد که قادر به انجام ‌آن‌ها است. برای مثال محافظت از شالوده‌های حیاتی و یا تامین امنیت خطوط انتقال انرژی؛ بر اساس این گزارش، مادلین آلبرایت در جریان سخنان خود در جمع شورای آتلانتیک شمالی ناتو در رابطه با خط مشی استراتژیک جدید این اتحاد گفت: "ناتو باید مجموعه‌ای از توانایی‌های نظامی مختلف و انعطاف‌پذیر را از جمله تسلیحات متعارف، هسته‌ای و پدافند موشکی را در اختیار داشته باشد. " وی هم‌چنین با تاکید بر تقدم بند پنج پیمان آتلانتیک شمالی افزود: "کشورهای عضو پیمان می‌بایست بر اساس هدف اصلی آن یک پدافند جمعی را شکل دهند. " آلبرایت با اشاره به حضور در فضای سایبر گفت: "از جمله تهدیداتی که لزوم فعال ساختن بند پنج پیمان را توجیه می‌کنند، حملات سایبری و حمله به شالوده‌ها و خطوط تامین انرژی هستند. " وزیر خارجه اسبق آمریکا هم‌چنین خواستار تسریع تلاش‌های ناتو برای پاسخگویی به خطرات حملات سایبری شد و گفت: "ناتو برای این کار باید از سیستم‌های فرماندهی و ارتباطات خود حفاظت کرده و به متحدانش کمک کند تا توانایی‌ آن‌ها نیز برای برطرف کردن آسیب‌های ناشی از حملات احتمالی افزایش پیدا کند. هم‌چنین ناتو باید آرایه‌ای از توانایی‌های پدافند سایبری را با هدف کشف و ممانعت موثر حملات ایجاد کند. " گزارش ولترنت ادامه می‌دهد: "جیمی شی " (Jamie Shea) مسئول طرح‌ریزی سیاسی ناتو گفته است: "120 کشور هم‌اکنون دارای توانایی‌های حملات سایبری بوده و یا اینکه در حال توسعه آن هستند. در حقیقت فضای سایبر، پس از فضا، دریا، زمین و هوا، پنجمین بعد میدان جنگ محسوب می‌شود. " شی در 22 مارس سال جاری گفت: "افراد زیادی در حوزه استراتژیک هستند که می‌گویند حملات سایبری هم‌اکنون نقشی مشابه با نقش جنگ‌های هوایی در قرن بیستم را ایفا می‌کنند. " بر اساس این گزارش، کمی پس از انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر اوکراین، این کشور تبدیل به اولین کشور غیرعضو ناتو شد که برای همکاری‌ در پدافند سایبری این پیمان به کار گرفته شد. اسناد ناتو در این باره می‌نویسند: در 11 و 12 فوریه سال 2010، متخصصان پدافند سایبری از اوکراین، ناتو و کشورهای متحد در اولین دوره از "گفتگوهای متخصصین ناتو و اوکراین " در رابطه با پدافند سایبری در کیف شرکت کردند. این گزارش در ادامه با تاکید بر آنکه مرکز نبرد سایبری ناتو هم‌چنان در استونی باقی خواهد ماند می‌افزاید: سرهنگ "ایلمار تام " مقام بلند پایه نظامی مرکز سایبری استونی ماه گذشته گفت: "با توجه به چشم‌انداز فضای سایبر، ما حتی از داستان‌های علمی – تخیلی نیز فراتر رفته‌ایم. " "جاک اویکسو " (Jaak Aaviksoo) وزیر دفاع استونی نیز طی مصاحبه‌ای با خبرگزاری فرانسه در رابطه با رویدادهای سال 2007 و مسایل کنونی پیرامون جنگ سایبری گفت: "این مسئله به وضوح منادی شروع دوره جدیدی است. بطوریکه موجب شده تا جرایم سایبر رشد کرده و تبدیل به تهدیدی برای امنیت ملی کشورها شود. در حقیقت این امر یک تغییر کیفی بوده و امنیت سایبر، دفاع سایبر و تهاجم سایبر مسایلی هستند که تبدیل به حقایق زندگی امروز شده‌اند. " رازوف می‌افزاید: در 23 آوریل یعنی دومین روز دیدار وزرای خارج ناتو در استونی، یک سند توافق غیررسمی امضا شد که چارچوب قانونی برای همکاری‌های دفاع سایبری را بین ناتو و استونی تعیین می‌کرد. این امر موجب تسهیل تبادل اطلاعات و تامین ابزارهای مورد نیاز برای ایجاد یک مکانیزم کمک‌رسانی در صورت بروز حملات سایبری می‌شود. دوم فوریه سال جاری نیز دریاسالار "جیمز استاوریدیس " فرمانده عالی نیروهای متحد اروپا گفت که به دلیل بروز حملات علیه شبکه‌های رایانه‌ای استونی، گرجستان، لاتویا و لیتوانی طی چند سال گذشته، تعریف حفاظت برای اعضای ناتو می‌بایست توسعه یابد. در همین حال "استاوریدیس " طی سخنرانی خود در کنفرانس "جامعه الکترونیک و ارتباطات نیروهای مسلح " در رابطه با بند پنج ناتو گفت: "احتمالا درگیری‌های آینده با یک حمله سایبری به جای حمله فیزیکی شروع می‌شوند که این امر اهمیت تغییر تعاریف پیمان ناتو را برجسته می‌کند. " وی در ادامه سخنرانی خود افزود: "در ناتو ما نیاز داریم تا در رابطه با اینکه چه چیزی به عنوان یک حمله تعریف می‌شود، بحث کنیم. در کشوری مثل استونی،‌لاتویا، لیتوانی و یا همه اعضای ناتو چه چیزی یک حمله تعریف می‌شود؟ من معتقدم احتمال آنکه یک حمله از طریق کابل‌های نوری و لوازم الکترونیکی انجام شود بیشتر از آن است که یک بمب از یک هواپیما پرتاب شده و حمله را آغاز کند. " این فرمانده ارشد ناتو هم‌چنین اظهار داشت: "ناتو با تلاش‌های جهانی برای برپائی مرکز عالی پدافند مشترک سایبری استونی در سال 2008، اولین گام را به سوی ایجاد یک مبارزه سایبر برداشت. اما رویاروئی با تهدیدات سایبر نیازمند همکاری‌ آژانس‌های دولتی آمریکا و هم‌چنین همکاری بین دولت‌ها و صنایع مختلف خواهد بود. " استاوریدیس اوایل ماه می نیز طی سخنرانی خود در پاریس بار دیگر اظهار داشت: "ناتو با تهدیدات جدیدی از فضای سایبر روبروست. بنابر این نقش ناتو در مقابله با این تهدیدات، طبق بند پنج پیمان آتلانتیک شمالی، پدافند و عملیات‌های جمعی است. " وی 19 ماه می سال جاری به عنوان مهمان افتخاری شورای آتلانتیک در واشنگتن شرکت کرد. جایی که مادلین آلبرایت دو روز بعد از آنکه گزارش "گروه متخصصان " خود را در رابطه با خط مشی استراتژیک ناتو در قرن 21 در بروکسل ارایه کرد، به معرفی استاوریدیس پرداخت. استاوریدیس در دیدار مذکور گفت: "کشورهای ناتو در مجموع، 31 تریلیون دلار تولیدات ناخالص ملی داشته و بیش از دو میلیون مرد و زن را در نیروهای مسلح خود دارند. هم‌چنین این کشورها 130 هزار سرباز، ملوان و خلبان جنگی را به ماموریت‌های مختلف در سه قاره جهان اعزام کرده‌اند. و این‌ها همه در حالی است که در حقیقت هیچ کشوری به هیچ یک از کشورهای عضو ناتو حمله نکرده است. " وی افزود: "من فکر می‌کنم که گزارش خانم آلبرایت کاملا درست است. ما باید به عنوان یک اتحاد شروع به بررسی فضای سایبر کنیم. ما در این فضا پرچم چهار کشور را می‌بینیم که مورد نفوذ سایبری قرار گرفته‌اند. من فکر می‌کنم که این برای اتحاد ما مهم است که بپذیرد این مسئله یک حمله سایبر است. ما به روش‌هایی برای تامین ابزارهای دفاعی در دنیای سایبر نیاز داریم. " گزارش ولترنت در ادامه تاکید می‌کند: پدافند سایبر و بخش اجتناب‌ناپذیر آن یعنی جنگ سایبر، اجزای دکترین جنگی ناتو پنتاگون هستند که در سند جدید "بازنگری دفاع چهارساله " ایالات متحده و آخرین خط مشی استراتژیک ناتو که بطور رسمی در نوامبر سال جاری در لیسبون پرتغال منتشر می‌شود، تشریح شده‌اند. رازوف در انتهای گزارش خود می‌نویسد: جنگ سایبری به عنوان عنصری از عملیات‌های نظامی است که در چهار بعد دیگر یعنی جنگ‌های زمینی،‌ هوایی، دریایی و به ویژه در نبردهای فضایی نیز نقش دارد. وی می‌افزاید: ارتش آمریکا با دارا بودن شبکه‌های رایانه‌ای بسیار پیشرفته و گروه‌های نظامی متخصص در همه حوزه‌های سایبری، اولین فرماندهی سایبری را تاسیس کرده است.