یک تحلیلگر مسایل بین‌الملل با اشاره به اتمام اعتبار توافق کاهش سلاح‌های هسته‌ای آمریکا و روسیه منعقده در سال 1991 نوشت: امضای توافق‌نامه جدید که به زودی صورت خواهد گرفت آخرین فرصت اوباما برای عمل به وعده‌های انتخاباتی خود مبنی بر خلع سلاح هسته‌ای جهان است. "دیوید هافمن " تحلیلگر مسایل بین‌الملل در مقاله‌ای که در نشریه "فارین پالسی " منتشر شده است، می‌نویسد: رئیس جمهور اوباما تاکنون در مورد صحبت‌هایی که راجع به سلاح‌های اتمی انجام داده، کار خاصی صورت نداده است. چند ماه آینده ممکن است بهترین شانس او برای پیگیری گفته‌هایش باشد. در مطالعه کتاب خودم تحت عنوان "نفوذ نامطلوب " که در مورد پایان رقابت تسلیحاتی جنگ سرد است، به یادداشتی برخورد کردم که به طرح خلع سلاح هسته‌ای همه کشورهای دنیا می‌پرداخت. این طرح از سوی میخائیل گورباچف رئیس جمهور شوروی سابق در 15 ژانویه 1986 ارائه شد. براساس این طرح تمامی سلاح‌های هسته‌ای دنیا باید طی سه نوبت تا سال 2000 از بین برده می‌شدند. این طرح بیشتر رویایی بوده و جنبه تبلیغاتی داشت ولی بلافاصله نظر رئیس جمهور وقت آمریکا، رونالد ریگان را به خود جلب کرد. زمانی که جورج شوتز، وزیر امور خارجه آمریکا برای بحث در این‌باره به پیش رئیس خود رفت، ریگان رو به شوتز کرد و از او پرسید: "چرا باید تا پایان قرن منتظر جهانی عاری از سلاح هسته‌ای بمانیم؟ " 24 سال پس از پیشنهاد گورباچف، 18 سال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و 10 سال پس از پایان مهلت ارائه شده از سوی گورباچف برای خلع سلاح هسته‌ای، هنوز 23 هزار کلاهک هسته‌ای در دنیا وجود دارد. اکنون باراک اوباما شانس بسیار خوبی برای پایان بخشیدن به رقابت تسلیحاتی دوران جنگ سرد دارد. تاکنون او صحبت‌ها و اظهارنظرهای بسیاری در این مورد انجام داده و اقدامات بسیار کمی صورت گرفته است. در ماه‌های آینده گفته‌ها و قول‌های او در جریان یک سری اتفاقات و تصمیم‌سازی‌ها مورد آزمایش قرار خواهند گرفت. گزارش وضعیت هسته‌ای آمریکا که اولین گزارش از سال 2001 و سومین گزارش از زمان آغاز جنگ سرد به شمار می‌آید، به زودی به کنگره فرستاده خواهد شد، استراتژی جدیدی برای عقد تفاهم‌نامه کاهش تعداد سلاح‌ها با روسیه در حال تکمیل شدن است. همایش امنیت مواد هسته‌ای در آوریل در واشنگتن برگزار خواهد شد، فشارها برای تصویب معاهده منع آزمایش‌های هسته‌ای بیشتر شده است و کنفرانسی برای بازبینی معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در ماه می برگزار می‌شود. اینها اقداماتی است که در تقویم به ثبت رسیده است، هیچ چیزی در مورد چالش‌ها و مشکلات هسته‌ای غیر مترقبه‌ای که ممکن است از سوی ایران، کره شمالی، جنوب آسیا و یا هر کشور دیگری بوجود آید، گفته نشده است. ریاست جمهوری اوباما به مرحله‌ای رسیده است که باید خواسته‌های خود -که در قالب رقابت انتخاباتی و سخنرانی اخیرش در پراگ اعلام شد- را با جدیت تمام پیگیری کند. اگر اوباما واقعاً به دنبال نابودی زرادخانه‌های هسته‌ای است، باید با تمام وجود نسبت به اجرای معاهده جدیدی که به امضاء رسانده است، پایبند باشد. البته به نظر می‌رسد که این معاهده برای ریشه‌کنی سلاح‌های اتمی نیست و تنها برای کاهش آنها تنظیم شده است. * هاله جنگ سرد هرگز از بین نرفته است وضعیت موجود چندان مناسب نیست. از زمان فروپاشی شوروی، ما همواره در هاله‌ای از جنگ سرد به سر برده‌ایم و فکر می‌کنیم که روزی به این کلاهک‌ها نیاز پیدا خواهیم کرد، پس بهتر است که آنها را نگه داریم. همواره وسوسه شده‌ایم که اوضاع را به حال خود رها کنیم و یا اینکه تغییرات جزئی در آن بوجود آوریم ولی واقعیت این است که روسیه و آمریکا مجهز به هزاران کلاهک هسته‌ای هستند که امروزه و در دنیای مدرن کاربرد عملی ندارند. تهدیدات امروزی بسیار گسترده‌تر، منطقه‌ای‌تر و نامتقارن‌تر از زمان جنگ سرد هستند. روسیه هم‌اکنون به عنوان کشوری سرمایه‌دار شناخته می‌شود. بدون شک، کرملین طرفدار استبداد شده است ولی چرا رفتار روسیه تغییر کرده است در حالی که موشک‌های آمریکا به سوی مسکو هدف‌گیری شده‌اند؟ تنها پاسخ این است که روسیه نیز موشک‌هایی دارد که آمریکا را هدف گرفته‌اند، بنابراین آمریکایی‌ها نباید سپر و محافظ خود را پائین بگذارند. لذا اگر هر دو طرف از تعداد زرادخانه‌های خود بکاهند، ما می‌توانیم منطق نگهداری سلاح از سوی آنها را مورد سئوال قرار دهیم. نباید فراموش کنیم که پس از فروپاشی شوروی این آمریکا بود که به آنها پیشنهاد تاسیس بازار چنین کالاهای خطرناکی را در مسکو داد. آیا آمریکائی‌ها قصد دارند تا آنها را با موشک‌هایی که مجهز به کلاهک هسته‌ای هستند، هدف قرار دهند؟ البته که نه. هیچکدام از دو طرف نیازمند تهدید یکدیگر بوسیله حمله موشکی نیستند. به این دلیل است که کنترل چنین تسلیحاتی امکانپذیر شده است. ما نیازمند فراهم آوردن جوی هستیم که در آن آمریکا و روسیه بدون نگرانی در مورد فریفته شدن قراردادهایی را منعقد کنند که طبق آنها سلاح‌های اتمی خود را نابود نمایند. گفته‌های اوباما همگی در برگیرنده این مطلب بوده‌اند. او در سخنرانی خود در پراگ اعلام کرد: "امروزه جنگ سرد به پایان رسیده است ولی هنوز هزاران هزار سلاح هسته‌ای باقی مانده‌اند. در یک چرخش تاریخی ملاحظه می‌کنیم که احتمال شروع جنگ جهانی هسته‌ای کاملاً کاهش یافته ولی احتمال حمله هسته‌ای افزایش یافته است. " اوباما قول داده است تا بدنبال برقراری صلح در دنیا بدون نیاز به سلاح‌‌های هسته‌ای باشد ولی او هشدار داد: "من یک تازه‌کار نیستم. ما به این هدف در کوتاه مدت و به سرعت دست نخواهیم یافت، این هدف شاید در باقی‌مانده عمر من هم محقق نشود. " او همچنین قول داد تا معاهده‌ای را با روسیه به امضاء برساند که به اندازه کافی التزام‌آور و محکم باشد. ولی سئوال اینجاست که آیا تیم اوباما این توانایی را دارد تا از عهده این امر خطیر برآید؟ در رقابت‌های انتخاباتی خود او قول داد تا دنیا را امن‌تر کند، موشک‌ها را از حالت آماده‌باش خارج کند. اظهارات دفاعی او در زمان انتخابات اینگونه بود: "ما باید تسلیحات اتمی خود را از حالت آماده‌ به شلیک خارج کنیم ... حفظ جو جنگ سرد در زمان کنونی کاملاً غیرضروری است و ممکن است منجر به شلیک تصادفی یکی از موشک‌های هسته‌ای گردد. من به عنوان رئیس جمهور، به همراه روسیه سعی خواهد کرد تا زمینه‌ای را فراهم آورد که بتوانند سلاح‌های بیشتری را نابود کرده و یا از حالت آماده به شلیک خارج کنند. " * اوباما وعده‌های انتخاباتی خود برای خلع سلاح هسته‌ای را فراموش کرده است یکی از موثرترین گام‌ها برای ایمن‌تر کردن دنیا این است که روسیه و آمریکا به طور همزمان موشک‌های بالستیک خود را از حالت آماده به شلیک درآورند، یا اینکه با چند ساعت و یا چند روز تاخیر قبل از آنکه شلیک شوند این کار را انجام دهند.