تأثیر روانی موشک‌های قسام بر ساکنان شهرک‌های صهیونیستی عبدالرضا همدانی چکیده دکترین نظامی و عملیات روانی حماس بر جنگ فرسایشی و پرتاب موشک‌های قسام مبتنی بود. هدف این دکترین تضعیف عزم نظامی و غیرنظامی و کاهش انگیزه جنگ در رژیم صهیونیستی، با وارد آوردن تلفات مداوم و مستمر به آن بود. این دکترین واقع‌گرایانه بود؛ زیرا، شواهد زیادی مبنی بر فرسوده شدن و کاهش قدرت تحمل جامعه صهیونیستی مشاهده می‌شود. حماس همسو با هدفی حرکت می‌کند که جامعه رژیم صهیونیستی حساسیت زیادی در قبال آن دارد حساسیتی توأم با ترس و وحشت از دست دادن نیروهای نظامی صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی. تاکتیک اصلی حماس بر مبنای حملات پراکنده، عملیات شهادت‌طلبانه و پرتاب موشک قسام است این شیوه بیشترین خسارت فیزیکی و روانی را به ارتش اسرائیل وارد آورد. هدف این مقاله مطالعه و بررسی آثار اجتماعی و روانی پرتاب موشک‌های قسام بر شهرک‌های صهیونیستی، همچنین تأثیرات آن بر سیاست‌ داخلی و بین‌المللی این رژیم ارزیابی می‌شود.مقدمه مطالعه و مقایسه شیوه‌های مقاومت و مبارزه ملت فلسطین به ویژه در انتفاضه‌های اول و دوم نشان می‌دهد که روش‌های مقابله با اشغالگران صهیونیست متحول شده است. در جریان انتفاضه اول قیام به صورت مردمی با سازماندهی کوچک و اغلب در منطقه غزه بود. در حالی که در انتفاضه دوم که در 28 سپتامبر 2000 با دیدار آریل شارون از محوطه حرم الشریف مسجدالاقصی آغاز شد چندین گروه فلسطینی همچون گردان‌های عزالدین قسام وابسته به جنبش حماس، گردان‌های شهدای الاقصی وابسته به جنبش فتح، گردان‌های ابوعلی مصطفی وابسته به جبهه خلق برای آزادی فلسطین و جهاد اسلامی، مجریان مهم‌ترین عملیات‌ و اقدامات شبه‌نظامی علیه ارتش رژیم صهیونیستی بوده‌اند. از سویی دیگر در انتفاضه اول مهم‌ترین ابزار دفاعی ملت مظلوم فلسطین سنگ بود اما در انتفاضه دوم، عملیات استشهادی و در کنار آن موشک‌های فلسطینی قسام که مهندسان فلسطینی آنها را طراحی و ساخته بودند، وجه تمایز قیام فلسطینیان در برابر رژیم غاصب صهیونیستی به شمار می‌آمد. در خصوص عملیات استشهادی مقالات و تحلیل‌های گوناگونی در رسانه‌های داخلی و بین‌المللی، به رشته تحریر درآمده است ولی به تأثیرات موشک‌های قسام و واکنش‌ رژیم صهیونیستی نسبت به آن و به ویژه آثاری که بر اقتصاد این رژیم و مهاجرت معکوس ساکنان شهرک‌های صهیونیستی بر جای گذاشته، کمتر پرداخته شده است. در مقاله حاضر با بررسی و تحلیل در آثار اجتماعی و روانی پرتاب موشک‌های قسام بر شهرک‌های صهیونیستی، تأثیر این موشک‌ها بر معادلات و سیاست‌های داخلی رژیم صهیونیستی ارزیابی شده است. مشخصات موشک‌ قسام موشک‌های قسام را گردان‌های عزالدین قسام شاخه نظامی جنبش حماس طراحی و ساخته شده‌اند. تولید نخستین سری از این موشک‌ها در اواخر سال 2001 باعث شد تا در عرصه انتفاضه و مقاومت ملت فلسطین پیشرفتی اساسی صورت گیرد. این موشک‌ها با طول تقریبی 70 سانتی‌متر، قطری در حدود 8 سانتی‌متر و بردی معادل سه کیلومتر به تهدیدی جدی برای شهرک‌های صهیونیست‌نشین واقع در محدوده نوار غزه تبدیل شد. هرچند کلاهک انفجاری موشک‌های قبلی فلسطینیان تنها دارای 600 گرم ماده تی‌ان‌تی بود اما با توفیقی که گردان‌های عزالدین قسام در ضربه‌زدن به ارتش و شهرک‌های صهیونیستی به دست آوردند، نوع جدیدی از این موشک‌ها با نام قسام با طول 180 سانتی‌متر، قطر 12 سانتی‌متر و برد 12 کیلومتر و کلاهکی انفجاری به حجم 6 کیلوگرم تی‌ان‌تی به تولید و بهره‌برداری رسید.1 حمل و نقل آسان، برد مناسب و تولید کم‌هزینه‌ این موشک‌ها موجب شد تا در طی سه سال از 2002 تا 2005 م. در حدود 1000 فروند موشک به شهرک‌های صهیونیست‌نشین اسدیروت، کیبوتس یئیری، کفار عزه، عوز، علیست، کفار سعد، کسیوفیم، نتیف عسرا، فیکیم، نیرعام، کیریم شالوم، فتیفوت، عزب نقب، المجدل، گذرگاه کارنی و گذرگاه کیسوویم پرتاب شود که خسارات زیادی را بر رژیم صهیونیستی تحمیل کرد.2 اما بزرگ‌ترین هشدار امنیتی برای مقامات صهیونیستی رسیدن این موشک‌ها به شهر ساحلی عسقلان بود. هدف‌گیری این شهر به دلیل قرار داشتن بزرگ‌ترین نیروگاه برق و ایستگاه ذخیره سوخت و گاز موسوم به کتسا در آن، شهری استراتژیک برای این رژیم به شمار می‌آید. توفیق جنبش حماس در هدف‌گیری این شهر استراتژیک موجب شد تا ابوعبیده سخنگوی گردان‌های شهید عزالدین قسام شاخه نظامی جنبش حماس اعلام کند که این گردان‌ها در حال ساخت نسل جدیدی از موشک‌ها هستند که برد آنها به مناطق دورتر از عسقلان هم می‌رسد.3 تأثیر موشک‌های قسام بر مهاجرت معکوس در شهرک‌های یهودی‌نشین تأسیس شهرک‌های یهودی‌نشین در سرزمین‌های اشغالی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های رژیم صهیونیستی پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 بود. براساس آمارهای رسمی ارائه شده این رژیم، جمعیت این شهرک‌ها در سال 1979 و همزمان با آغاز گفت‌وگوهای صلح مصر و رژیم صهیونیستی در حدود بیست هزار نفر بود، اما در پانزده سال اخیر و به ویژه پس از امضای موافقتنامه اسلو طرح توسعه و اسکان یهودیان مهاجر به این شهرک‌ها سرعت درخور توجهی یافت به طوری که طی سال‌های 1993 تا 2002 جمعیت این شهرک‌ها با رشدی سرسام‌آور به دویست‌و بیست‌هزار نفر رسید.4 اما این موضوع با دستیابی جنبش حماس به موشک‌های قسام کاملاً دگرگون شد. موشک‌باران شهرک‌های یهودی‌نشین، به ویژه شهرک‌های نزدیک به نوار غزه باعث شد که روند خروج یهودیان از این شهرک‌ها و مهاجرت معکوس آنها به خارج از رژیم صهیونیستی و یا دیگر شهرهای این رژیم به بیش از پنج درصد در سال برسد. حجم روزافزون مهاجرت معکوس و ترس و وحشت ساکنان این شهرک‌ها از موشک‌های قسام در سال‌های 2002 – 2003 باعث شد تا کنست اسرائیل ضمن درخواست از دولت برای مقابله با این وضعیت روانی و موشک‌پرانی‌های هراس‌آور جنبش حماس، به طور رسمی اعلام کند که هدف استراتژیک فلسطینیان تضعیف شهرک‌نشینی و تلاش برای القای این احساس به اسرائیلی‌ها است که ادامه موجودیت شهرک‌ها چیزی شبیه به محال است.5 تأثیر روانی این موشک‌ها بر ساکنان شهرک‌های یهودی‌نشین و به ویژه شهرک اسدیروت آنچنان عمیق بوده است که بنا به گزارش منابع صهیونیستی طی سه سال اخیر نزدیک به چهار هزار نفر، این شهرک را که در مجاورت نوار غزه قرار دارد و در تیررس این موشک‌هاست، ترک کرده‌اند.6 فرار از شهرک‌های یهودی‌نشین تنها بحرانی نیست که رژیم صهیونیستی با آن مواجه است بلکه این رژیم مجبور شد پناه‌گاه‌های زیرزمینی بسازد و تعداد زیادی روان‌پزشک را برای معالجه ساکنان وحشت‌زده و آسیب دیده به آنجا اعزام کند. ضمن آنکه بسیاری از خانواده‌ها مانع از رفتن فرزندانشان به مدارس و مراکز آموزشی می‌شوند و همین مسئله نیز می‌تواند در آینده تأثیرات اجتماعی گوناگونی بر این خانواده‌ها در پی داشته باشد. عجز و ناتوانی دولت صهیونیستی در برابر موشک‌های قسام باعث به وجود آمدن بحران‌های زیادی شده است، به طوری که تاکنون تظاهرات و راهپیمایی‌های متعددی در برخی از شهرهای اسرائیل برپا شده است. نمایندگان کنست نیز که بحران‌های روحی و روانی رأی‌دهندگان به خود را شاهدند دولت را در معرض انتقادهای شدید قرار داده‌اند و بر این باورند که به‌رغم قابل مقایسه نبودن تسلیحات ارتش رژیم صهیونیستی با موشک‌های حماس، اما این موشک‌ها ترس و وحشت زیادی را در میان هزاران صهیونیست ایجاد کرده، به طوری که در عمل رژیم صهیونیستی اسیر موشک‌های حماس شده است.7 ناتوانی ارتش رژیم صهیونیستی در رهگیری موشک‌های قسام موجب شده است تا این ارتش در حملات نظامی متعدد خود به بمباران کارگاه‌های صنعتی، تراشکاری‌ها و آهنگری‌های واقع در غزه بپردازد و با اختصاص بیش از بیست میلیون دلار شهرک‌های صهیونیست‌نشین اطراف نوار غزه را مجهز به دستگاه‌های هشدار دهنده و سامانه‌های صوتی معروف به بامداد سرخ8 مجهز کند، اما هیچ یک از این راهکارها مانع از ادامه پرتاب موشک‌های قسام نشد و در نهایت دولت این رژیم به طور رسمی از تشکیلات خودگردان فلسطینی درخواست کرد که با استقرار نیروهای امنیتی فلسطینی در شمال نوار غزه از تداوم این موشک‌پرانی‌ها جلوگیری کند.9 ناکارآمدی سامانه هشدار سریع نصب شده در شهرک‌های اسدیروت و گوش قطیف در برابر موشک‌های قسام، شکست دیگری برای ارتش رژیم صهیونیستی به شمار آمد. این سیستم را که شرکت نظامی رافاییل وابسته به وزارت دفاع این رژیم، ساخته بود با تبلیغات فراوان در دو شهرک صهیونیست‌نشین یاد شده نصب کردند. به ساکنان این دو شهرک اطمینان داده شد که موشک‌های قسام دیگر قادر به هدف‌گیری این دو شهرک نخواهند بود. اما یک هفته بعد نه‌تنها این سامانه هشدار سریع نتوانست موشک قسام را رهگیری کند بلکه آن موشک به یکی از ادارات دولتی اسدیروت برخورد کرد و موجی از ترس و نگرانی را بین ساکنان آن ایجاد کرد. فشار روانی ناشی از این مسئله که ارتش به ظاهر شکست‌ناپذیر اسرائیل قادر به حمایت از یک شهرک کوچک چند هزار نفری نیست، باعث شد تا ده‌ها تن از ساکنان اسدیروت این شهرک را ترک، و برای همیشه آن را تخلیه کنند.10 این مسئله موجب شد تا شهردار شهرک اسدیروت، با انتقاد شدید از ناتوانی ارتش صهیونیستی در حمایت از ساکنان این شهرک اعلام کند که بسیاری از اهالی اسدیروت به دلیل تأثیرات روانی تداوم اصابت موشک‌های قسام به این شهرک قصد دارند برای همیشه آنجا را ترک کنند. وی در مصاحبه با خبرنگاران اظهار داشت که ساکنان اسدیروت همواره در این بیم و هراس به سر می‌برند که موشک بعدی چه زمانی به این شهرک اصابت خواهد کرد. وی همچنین افزود که با توجه به حضور نیروهای ارتش در بیت حانون و شمال نوار غزه تصور نمی‌کرد موشک‌های قسام باز هم شهرک‌های نزدیک به غزه را هدف اصابت قرار دهند.11 بازتاب پرتاب موشک‌های قسام در رژیم صهیونیستی به یقین، زمانی که نخستین موشک قسام در بیست و ششم اکتبر سال 2001 شهرک اسدیروت را آماج هدف قرار داد، جامعه صهیونیستی اعم از مردم، دولت و ارتش دچار شوک شدیدی شدند زیرا باور این مسئله که چند فلسطینی با کمترین امکانات بتوانند موشکی را طراحی کنند که موجب وارد آوردن زیان‌های سنگین مالی و جانی شود، بسیار مشکل و دور از تصور بود.12 با این حال، دولت رژیم صهیونیستی به مردم اطمینان می‌داد که این موشک‌ها برای امنیت ملی تهدیدی به شمار نمی‌آید و ارتش به زودی موشک‌های قسام و عاملان ساخت و پرتاب آن را نابود خواهد کرد. اما با وجود وعده‌های دولت و حملات گسترده‌ای که ارتش در غزه اجرا کرد و ده‌ها فلسطینی را به شهادت رساند نه‌تنها پرتاب موشک‌های قسام متوقف نشد بلکه حتی انواع پیشرفته‌تری از این موشک‌ها ساخته شد که قادر به هدف‌گیری مناطق دور از دسترس بیشتری بود و همین مسئله موجب وحشت ساکنان شهرک‌های صهیونیستی نزدیک به نوار غزه شد. با آنکه دولت و ارتش صهیونیستی تمایلی نداشتند به طور رسمی اعلام کنند که قادر نیستند مانع پرتاب موشک‌های قسام شوند اما گزارش روزنامه هاآرتص ضعف و ناتوانی ارتش را افشا کرد. این روزنامه در اکتبر سال 2004 اعلام کرد که مقاومت ملت فلسطین باعث شده است که نیروهای ارتش از اردوگاه جبالیا خارج شوند و در بیرون از آن مستقر شوند و همین امر به جنبش حماس کمک کرد تا بار دیگر پرتاب موشک‌های قسام را از سر گیرند.13 به طور کلی، واکنش‌ رسانه‌های گروهی غرب نسبت به این موشک‌های ضعیف و ابتدایی نشان‌دهنده حجم بالای تأثیرگذاری این موشک‌ها نه‌تنها بر رژیم صهیونیستی بلکه بر تمامی معادلات منطقه‌ای ‌است. برای نمونه، روزنامه انگلیسی تایمز طی گزارشی ابراز داشت که این موشک‌ها پیشرفت مقاومت ملی فلسطینیان را رقم زده و تأثیر درخور توجهی بر توازن قدرت میان رژیم صهیونیستی و فلسطین ایجاد کرده است، به طوری که تمامی منطقه خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده است.14 با آنکه دولتمردان صهیونیست در روزهای شروع پرتاب این موشک‌ها اظهار می‌داشتند که به زودی مانع از این موشک‌پرانی‌ها خواهند شد و به سران حماس و دیگر گروه‌های مقاومت فلسطین درسی فراموش نشدنی خواهند داد ولی به تدریج یأس و ناامیدی در گفتار آنان پدید آمد و بالاخره بسیاری از مقامات صهیونیست اعتراف کردند که جلوگیری از پرتاب موشک‌های قسام مسئله‌ای بسیار دشوار است. یوسی لبید وزیر دادگستری این رژیم از نخستین کسانی بود که به صراحت به این مسئله اعتراف کرد و اظهار داشت که هیچ راهکاری برای مقابله با این موشک‌ها وجود ندارد. وی با انتقاد از حملات ارتش به شهروندان فلسطینی بر این نکته تأکید کرد که کشتار فلسطینیان منجر به محکومیت بین‌المللی رژیم اسرائیل را در پی دارد و نتیجه دیگری نخواهد داشت. یوفال اشتاینس رئیس کمیسیون امنیت و روابط خارجی کنست اسرائیل نیز اعلام کرد که حمله به مردم فلسطین برای ممانعت از پرتاب موشک‌های قسام هرگز مثمرثمر نخواهد بود زیرا این کشتارها بر میزان پایداری و مقاومت فلسطینیان خواهد افزود. وی از دولت اسرائیل درخواست کرد تا به جای آنکه به تأیید و تشویق عملیات نظامی بپردازد، هرچه سریع‌تر با مقامات فلسطینی مذاکره کند.15 آنچه نشان‌دهنده اوج ناتوانی رژیم صهیونیستی در برابر موشک‌های قسام بود، سقوط یک فروند از این موشک‌ها به درون مزرعه آریل شارون نخست‌وزیر سابق این رژیم بود. در15 اکتبر 2005 این موشک به ساختمانی که شارون در مزرعه خود برای همسر دوم خود، لیلا، ساخته بود برخورد کرد. این امر نه‌تنها موجب ایجاد شوک و نگرانی در دولت صهیونیستی شد بلکه این نکته را نیز برای مردم اسرائیل روشن کرد که دولتی که در محافظت از جان و مال یکی از عالی‌رتبه‌ترین و مطرح‌ترین مقامات تاریخ رژیم صهیونیستی ناتوان و درمانده است، چگونه می‌خواهد از جان و مال شهروندان عادی محافظت کند.16 این مسئله باعث شد تا بسیاری از احزاب اپوزیسیون در اسرائیل بر شدت انتقادات خود از دولت بیفزایند و اعلام کنند که هیچ‌گاه تصور نمی‌کردند که روزی عمق استراتژیک اسرائیل در تیررس موشک‌های دست‌ساز فلسطینیان قرار گیرد.17 در نشست حزب کادیما نیز ضمن انتقاد شدید از دولت و با اذعان به اینکه راه‌کاری جز گفت‌وگو برای توقف روند رو به رشد موشک‌پرانی‌ها وجود ندارد، درخواست شد تا ضمن مذاکره با تشکیلات خودگردان فلسطینی، ضمانت‌هایی مبنی بر توقف پرتاب این موشک‌ها گرفته شود.18 دولت صهیونیستی برای مقابله با گروه‌های مقاومت فلسطینی و جلوگیری از پرتاب موشک‌های قسام نه‌تنها دست ارتش را برای هرگونه قتل‌عام و خونریزی بازگذاشته و توانمندی‌های تدافعی شهرک‌های صهیونیستی را بالا برده، بلکه برای کاستن از روند رو به رشد مهاجرت معکوس شهرک‌نشینان راه‌کارهای اقتصادی متعددی از قبیل سرمایه‌گذاری‌ در شهرک‌ها، اعطای تسهیلات مالیاتی به ساکنان شهرک‌های اطراف نوار غزه و اختصاص مبلغ 50 میلیون دلار برای مقاوم‌سازی تمامی ساختمان‌های این شهرک‌ها و همچنین اعطای امتیازات متعدد رفاهی، بهداشتی، کارگری، صنعتی و آموزشی، ارائه کرده است اما هیچ یک از این اقدامات پاسخگوی نیاز اصلی ساکنان این شهرک‌ها که چیزی جز امنیت نیست، نمی‌باشد، به همین دلیل مسئله مهاجرت و اسکان یافتن در مناطق شمالی این سرزمین به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مردم و دولت اسرائیل تبدیل شده است.19 شاید بتوان گفت که موشک‌های قسام به تنهایی قادر به از بین بردن برتری و توان نظامی ارتش رژیم صهیونیستی نیست اما به طور یقین، پرتاب این موشک‌ها تأثیر زیادی بر روحیه، قدرت روانی و میزان تحمل نظامیان صهیونیست داشته است، به نحوی که بسیاری از سربازان اسرائیلی به هیچ وجه تمایلی به خدمت در مناطق نزدیک به نوار غزه ندارند. در این خصوص آفی دیختر رئیس سابق دستگاه امنیتی رژیم صهیونیستی طی گزارشی به دولت ایهود اولمرت ضمن اذعان به این مسئله، اعلام کرد که حضور ارتش در نوار غزه مانع از پرتاب موشک‌های قسام نخواهد شد.20 یوسی کوبرفاسر رئیس بخش پژوهش‌های کمیته اطلاعات نظامی رژیم صهیونیستی نیز با اظهار اینکه دیوار حائلی که این رژیم برای حمایت از ساکنان سرزمین‌های اشغالی ساخته به خاطر تداوم پرتاب موشک‌های قسام عملاً کارایی خود را از دست داده است، بر این نکته تأکید کرد که ادامه این موشک‌‌پرانی‌ها موجب تضعیف روحیه سربازان اسرائیلی و تقویت روحیه و پایداری مبارزان فلسطینی خواهد شد.21 سرانجام، این گزارش‌ها باعث شد ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی را به ضعف و ناتوانی خوددر جلوگیری از شلیک موشک‌های قسام اعتراف کند. ارتش صهیونیستی طی بیانیه‌ای اعلام کرد که در سال 2006 بیش از هزار فروند موشک به مواضع اسرائیلی شلیک شده و بالغ برده، میلیون دلار خسارت وارد آمده است.22 براساس این بیانیه به جز شهرک‌های اسدیروت، معلیه لبونه و کفار تفوح که در نزدیکی نوار غزه قرار دارند، مناطق کسیوفیم، الفراحین واقع در شرق‌ خان یونس، ابوصفیه و ابومطیبق واقع در شرق مغازی و شهرک‌های تاحل عوز و نتیف عتسرا در شمال نوار غزه چندین بار در طی سال 2006 هدف اصابت موشک‌‌های قسام قرار گرفته‌اند. جالب آنکه پایگاه‌های نظامی صهیونیستی نیز از این موشک‌ها در امان نمانده‌اند به طوری که پایگاه کرم ابوسالم، آشیانه هواپیماهای شناسایی در جنوب شهر عسقلان واقع در ساحل دریای مدیترانه و مقر توپخانه ارتش واقع در شرق حجرالدین نیز هدف اصابت این موشک‌ها قرار گرفتند و خساراتی را متحمل شدند.23 به رغم اختلافات درونی میان حکومت منتخب فلسطینیان به رهبری جنبش حماس و نخست‌وزیری اسماعیل هنیه با جنبش فتح و تشکیلات خودگردان فلسطینی در سال 2007، مقاومت و مبارزه علیه رژیم صهیونیستی و پرتاب موشک‌های قسام کماکان به طور متناوب ادامه دارد. برای نمونه در یک چرخه دوهفته‌ای، که از پانزدهم تا سی‌ام ماه مه،240 موشک قسام به سوی شهرک‌های صهیونیست‌نشین و قرارگاه‌های نظامی همچون صوفا شلیک شد که سهم شهرک اسدیروت با 121 موشک بیش از سایر مناطق اشغالی بود.24 ناتوانی ارتش صهیونیستی در جلوگیری از پرتاب موشک‌های قسام و رشد و گسترش ابعاد انتفاضه ملت فلسطین در نهایت اداره اطلاعات و آمار این رژیم را وادار کرد به طور رسمی اعلام کند که در چهار سال نخست انتفاضه مهاجرت به این رژیم در حدود 28 درصد کاهش یافته است و نرخ بیکاری نیز به بیش از 9 درصد رسیده است. ضمن آنکه از میزان مهاجرت به شهرک‌های یهودی‌نشین به میزان 63 درصد کاسته شده است که علت عمده آن وضعیت ناامن این شهرک‌ها است.25 نتیجه موشک‌های قسام نه تنها برای ساکنان شهرک‌های یهودی‌نشین بلکه برای دولت و ارتش رژیم صهیونیستی به کابوس وحشتناکی تبدیل شده است. توازن وحشتی که این موشک‌های کوچک، ساده و دست‌ساز ایجاد کرده‌اند در طول تاریخ حیات این رژیم بی‌سابقه بوده است و حتی ارتش به ظاهر شکست‌ناپذیر این رژیم که در جنگ‌های متعدد با اعراب، پیروزی‌هایی را به دست آورده است اینک در برابر این موشک‌ها رسماً اعتراف می‌کند که مستأصل شده است و برای مقابله با آن هیچ راه‌کاری ندارد. استراتژی‌ها و برنامه‌های طولانی‌مدت رژیم صهیونیستی که مبتنی بر جذب یهودیان سراسر جهان و اسکان آنها در شهرها و شهرک‌های نزدیک به نوار غزه و کرانه باختری رود اردن بود، اینک در اثر مقاومت ملت فلسطین و اتکاء به توانایی‌های خود و ساخت موشک‌های قسام با کمتری امکانات، به کلی به هم ریخته است. ساکنان این شهرک‌ها با مشاهده اینکه دولت صهیونیستی قادر به دفاع از این شهرک‌ها نیست و نمی‌تواند از پرتاب موشک‌های قسام به مراکز نظامی و اقتصادی جلوگیری کند، به تدریج نسبت به شرایط موجود بی‌اعتمادتر شده و ترک این شهرک‌ها را بر ادامه زندگی و استفاده از امتیازات دولتی ترجیح می‌دهد. ساخت موشک‌های قسام و دفاع از فلسطینیان و آرمان مشروع آنان به گروه‌ها و جنبش‌های مقاومت فلسطینی فرصت بی‌بدیلی را اعطاء کرده است تا حقوق حقه ملت فلسطین را احیاء کنند. اینک نه‌تنها برای رژیم صهیونیستی بلکه حتی برای تشکیلات خودگردان فلسطینی که در اغلب موارد با پرتاب موشک‌های قسام، عملیات استشهادی و مقاومت و ایستادگی ملت فلسطین در برابر متجاوزان مخالفت می‌کند، اثبات شده است که مقاومت و پایداری تنها راه بازگرداندن حقوق مردم فلسطین است و اگر هم امتیازی در پشت میزهای مذاکره به فلسطینیان داده می‌شود به دلیل ادامه پایداری و مقاومت گروه‌های جهادی فلسطینی است. فهرست منابع: 1- http://www.aljazeara.net/portal/Temp;ates/Postings/pocket pc.Detaited Page. 2- www.Jrna.ir/fa/25/05/1386. 3- www.Jsca.news.or/06/03/1386-lol891-09-860306. 4- عبدالرضا همدانی، تأثیر انتفاضه بر شهرک‌های یهودی‌نشین، روزنامه آفتاب یزد، 7/11/1380، شماره 579، صفحه 6. 5- همان. 6- www.farsnews.ir. 7- انطوان زحلان، امکانات انسانی و تکنولوژیک اسرائیل، ترجمه عبدالرضا همدانی، فصلنامه مطالعات منطقه‌ای اسرائیل‌شناسی، امریکاشناسی، صص 243 و 249. 8- الفجر الاحمر. 9- http://www.inbaa.com/modules.php?name=News & file=Print & Sid=16212. 10- http://www.dara.hayat.net/actions/print.php. 11- http://www.plaestine: info.nte/Arabic/Palestoday/reportsireport 2004/Sarook.htm. 12- http://www.Palestine-info.net/arabic/reports/reports2004/saam.htm. 13- روزنامه هاآرتص، 11/10/2004. 14- www.grna.com/Ar. 15- www.Jslam-online-net/arabic/news delault=251353. 16- http://www.ashar ralawsat.com/print/defamlt,asp?did=28536. 17- http://www.albawaba.com/ar/countions/256473/&mad=Print 18- روزنامه سیاست روز، شماره 1775، 17 شهریور 1386. 19- روزنامه "سیاست روز"، شماره 1799، 21 شهریور 1386. 20- www.alarabia.net. 21- www.alrabar.com.kw. 22- www.Rodsna.ir. 23- http://www.islam light.net/inderx 2php? Option= Content & Task= view & ed= 575 & pop=1. 24- http:www.alalam.ir/newspage.asp? newsid= 20070910045442. 25- دبیرخانه کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، روزشمار انتفاضه فلسطین، چاپ اول، پاییز 1381، چاپخانه مجلس شورای اسلامی صص 90 – 566.