-
موقعیت مستحکم ایران در بحرانیترین منطقه جهان
سهشنبه ۴ مرداد ۱۳۸۴ ساعت ۱۳:۰۴
جیم لوب سایت عملیات روانی – به رغم تلاشهای دولت آمریکا برای منزوی کردن ایران در سطح بینالمللی، جمهوری اسلامی ایران به پیروزیهای دیپلماتیک یکی پس از دیگری دست مییابد . یک ماه پس از برگزاری انتخابات موفق ریاست جمهوری و انتخاب محمود احمدی نژاد، ایران موقعیت خود را در مقاومت در برابر فشارهای آمریکا برای انزوای آن که در راستای »استراتژی تغییر رژیم» در ایران صورت میگیرد، مستحکمتر میبینید. دیدار هفته گذشته نخست وزیر عراق از تهران که با استقب
جیم لوب سایت عملیات روانی – به رغم تلاشهای دولت آمریکا برای منزوی کردن ایران در سطح بینالمللی، جمهوری اسلامی ایران به پیروزیهای دیپلماتیک یکی پس از دیگری دست مییابد . یک ماه پس از برگزاری انتخابات موفق ریاست جمهوری و انتخاب محمود احمدی نژاد، ایران موقعیت خود را در مقاومت در برابر فشارهای آمریکا برای انزوای آن که در راستای »استراتژی تغییر رژیم» در ایران صورت میگیرد، مستحکمتر میبینید. دیدار هفته گذشته نخست وزیر عراق از تهران که با استقبال گرم مقامات بلند پایه ایرانی مواجه شد، آخرین مورد از سلسله تحولاتی بود که قدرت چانه زنی ایران را تقویت میکند. این سفر که منجر به عقد قراردادهای همکاری نظامی و اقتصادی بین دو کشور شد، دهن کجی بزرگی به نومحافظهکاران و سایر جنگطلبان آمریکایی است که مدتها تصور میکردند یک عراق «آزاد» در سرنگون کردن حکومت روحانیون ایران با آنان همکاری خواهد کرد. جنگطلبان واشینگتن از پیروزی احمدینژاد خرسند شدند با این استدلال که با انتخاب یک رییس جمهور میانهرو، کشورهای غربی امیدشان به تعامل با آن از بین نمیرفت و گزینه تغییر رژیم را بایگانی میکردند. آنها به رغم مشارکت چشمگیر و پرشمار مردم در انتخابات همچنان به ادعاهای خود مبنی بر این که «ایران مستعد انقلاب است» ادامه میدهند همانطور که جفری گدمین، مدیر نومحافظهکار مؤسسه آسپن برلین در آخرین مقاله خود در مجله ویکلی استاندارد نوشت. ]این مقاله تحت نام «طرحB برای ایران» به علاوه نقدی بر آن در سایت عملیات روانی منتشر شده است[. اما حتا اگر نارضایتی داخلی از دولت ایران به بالاترین سطح خود رسیده باشد – گرچه اکثر کارشناسان مسایل ایران نظر گدمین را رد میکنند – احتمال طرفداری جامعه بینالمللی از ایران در مواجهه بین ایران و آمریکا بیشتر ازگذشته شده است. به باور اغلب ناظران منطقهای در حالی که جنگ افروزی آمریکا در افغانستان و عراق تا حدی با هدف مرعوب کردن ایران صورت گرفت اما تهران به برنده بزرگ این جنگها تبدیل شد. همانطور که آناتول لیون تحلیلگر مؤسسه آمریکای جدید اظهار میکند: «دو دشمن بزرگ ایران یعنی رژیم بعث عراق و رژیم افراطگرای سنی افغانستان سرنگون شدند بدون این که ایران یک تیر شلیک کند.» همچنین حضور 160 هزار نیروی نظامی آمریکا پشت مرزهای ایران، آنچنان که جنگطلبان آمریکایی تصور میکردند، ایران را مرعوب نکرد. گذشته از اینها، توان ناگفته ایران در مشکل کردن اوضاع برای بسیاری از همسایگان خود همواره اهرم فشاری در اختیار آن قرار میدهد. اما در هفتههای اخیر ایران موقعیت خود را – در بعضی مواقع با مساعدت ناخواسته بوش – مستحکمتر از قبل میبیند. برای مثال قرارداد دولت بوش با هند برای فروش فناوری هستهای پیشرفته به این کشور به رغم عدم پذیرش پیمان عدم تکثیر تسلیحاتی (NPT) از سوی هند، میتواند منجر به این نتیجهگیری از سوی ایران شود که میتواند از این امر در مذاکرات هستهای با سه کشور اروپایی و خنثی کردن تلاشهای آمریکا در اعمال تحریمهای شورای امنیت علیه آن به دلیل نقض NPT بهرهبرداری کند. جوزف کرسیون، کارشناس تسلیحاتی در مؤسسه کارنگی در این زمینه اظهار نظر میکند: «چطور پس از این قرارداد میتوانید ادعا کنید که روسیه نمیتواند راکتور هستهای به ایران بفروشد؟ این همان چیزی است که ایران از آن استفاده میکند.» البته بوش این قرارداد را در راستای تلاشهای دیپلماتیک برای تقویت قدرت هند در برابر تهدید چین منعقد کرده است. با وجود این، رد درخواستهای مکرر آمریکا از سوی هند در مورد تجدیدنظر در پروژه «خط لوله صلح» برای انتقال گاز ایران به این کشور از طریق پاکستان حاوی این پیام است که هند نمیخواهد در صحنه جهانی به آلت دست آمریکا تبدیل شود. راجان منون، کارشناس مسایل خارجی در دانشگاه لهای میگوید: «هند به هیچ عنوان در سیاست مهار چین و ایران – به خصوص ایران – وارد نمیشود. با در نظر گرفتن روابط مستحکم بین دولت ایران و ملت مسلمان آن، آمریکا در صورت حمله به ایران، از حمایت هند برخوردار نخواهد بود.» واقعیت این است که اهمیت ایران به عنوان یک صادرکننده مهم نفت و گاز در این برهه زمانی که با افزایش بیسابقه قیمت نفت مواجهیم، عامل مهمی درنفوذ و قدرت این کشور به شمار میرود. علاوه بر هند، چین نیز که سال گذشته قراردادی 25 ساله به ارزش 100 میلیارد دلار با ایران امضا کرد، منافع خود را در ثبات ایران میبیند. گری سیک، کارشناس مسایل ایران در دانشگاه کلمبیا که مشاور امنیت ملی جیمی کارتر بود، اعتقاد دارد ایران نقش مهمی در استراتژی انرژی چین دارد و در صورت نیاز ایران به حمایت در شورای امنیت سازمان ملل، چین چنین قدرتی را دارد. به همین دلیل چین برای ایران متحدی ارزشمند به شمار میرود. همچنین به گفته وین وایت، مدیر مؤسسه خاورمیانه و کارشناس اسبق وزارت امور خارجه آمریکا در امور خلیج فارس علاوه بر چین، روسیه نیز که در برنامه هستهای صلحآمیز ایران مشارکت میکند، در شورای امنیت احتمالاً از ایران حمایت خواهد کرد البته نه به دلیل دوستی با تهران بلکه به دلیل دوری کردن فزاینده آن از واشینگتن طی دهه گذشته. این دوری جستن اوایل ماه جاری زمانی که روسیه و چین، چهار کشور آسیای مرکزی عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) را ترغیب به فشار بر واشینگتن برای برچیدن پایگاههای نظامی آن در قرقیزستان و ازبکستان کردند، کاملاً نمود پیدا کرد. این پایگاهها که آمریکا از آنها برای پشتیبانی عملیات نظامی و جاسوسی در افغانستان و عراق استفاده میکند و به اعتقاد برخی ممکن است به همین منظور علیه ایران نیز مورد استفاده قرار گیرند، از دیدگاه مسکو و پکن نقطه آغازی برای خنثی کردن دستاوردهای استراتژیک واشینگتن در آسیای مرکزی پس از حملات 11سپتامبر محسوب میشود. منون که در سال 1994 خواستار میانجیگری روسیه و ایران برای پایان دادن به جنگ داخلی تاجیکستان شده بود، اظهار میدارد: «ایران درحال حاضر جای پای محکمی در آسیای مرکزی دارد و قدرتی چندقطبی است. این واقعیت که ما با بسیاری از کشورهای منطقه مشکل داریم، فضای مانور بیشتری به ایرانیها میدهد.» علاوه بر این، تضعیف احتمال پذیرش ترکیه در اتحادیه اروپا به دنبال رد قانون اساسی این اتحادیه از سوی مردم فرانسه و هلند و نیز افزایش نگرانی آنکارا در مورد ناآرامیهای کردها در سوریه و منطقه کردنشین خود این کشور، انگیزهای به آن داده تا توجه همسایه مهمش یعنی ایران را جلب کند. این موفقیتهای دیپلماتیک تا حد زیادی ناشی از افزایش اعتماد به نفس در داخل ایران به ویژه در بین نسل جدیدی از رهبران از جمله احمدینژاد شده است که به گفته گری سیک «با این باور رشدکردهاندکه ایران میتواند سرنوشت خود را رقم بزند و بدون توجه به آنچه دیگران فکر میکنند راه خود را انتخاب کند. پیامی از داخل ایران شنیده میشود که میگوید همه چیز علیه ماست.» سیک ادامه میدهد: «نگرانی من این است که ایرانیها به این نتیجه برسند که لازم نیست چندان نگران باشند و این بسیار خطرناک است. آنها باید همچنان نگران همسایگان خود که در حال حاضر آمریکا نیز جزو آنها محسوب میشود، باشند.»
مقاله
نام منبع: Antiwar
شماره مطلب: 672
دفعات دیده شده: ۱۳۵۱ | آخرین مشاهده: ۲ ساعت پیش