مقامات و کارشناسان غربی ادعا می کنند ایران به دنبال ایجاد یک کوریدور زمینی از تهران تا مدیترانه است که از طریق آن نیروهای تحت حمایت خود را در مرزهای فلسطین اشغالی مستقر کند.

آدسنیک و بن طالبلو البته اذعان می کنند: «هنوز مشخص نیست که طرز تفکر رهبران ایران درباره مسئله «پل زمینی» چیست؛ عبارتی که آن ها به کار نمی برند، بلکه به جایش درباره یک «محور مقاومت» صحبت می کنند که ایران را با حزب الله لبنان، حکومت بشار اسد و سایر بازیگران هم فکر با آن ها متحد می سازد.» نویسندگان گزارش مدعی هستند: «ایران پیشاپیش یک مسیر را تا مدیترانه باز کرده است و تقویت کنترلش روی این مسیر و مسیرهای دیگری که تهران را به بغداد، دمشق و بیروت متصل می کنند، مزایای استراتژیک واقعی ای را برای این کشور به ارمغان می آورد. با این حال، ساختن پل زمینی تنها یک عنصر از استراتژی تهران برای محکم کردن جای پایش به عنوان قدرت مسلط در خاورمیانه است. اگرچه مسیرهای لجستیک ضروری هستند، اما شباهت های سیاسی و ایدئولوژیک هستند که اساس محور مقاومت را تشکیل می دهند.»

مسیر شمالی؛ باز هم پای حاج قاسم در میان است؟

بنیاد دفاع از دموکراسی ها توضیح می دهد که صحبت درباره پل زمینی منتسب به ایران تا کم تر از سه سال پیش «غیررایج» بود و تا پیش از پاییز سال ۲۰۱۶ غیرممکن به نظر می رسید که ایران بتواند بر کوریدوری از تهران تا مدیترانه مسلط شود. با این وجود، سال ۲۰۱۷ و با توجه به تحولات میدانی در سوریه و عراق، ارزیابی های کارشناسان در این باره متحول شد و اوایل سال ۲۰۱۸ تقریباً اتفاق نظر درباره معنای «پل زمینی» به وجود آمده بود. آدسنیک و بن طالبلو معتقدند آغاز جنگ در سوریه جرقه بحث درباره پل زمینی را در واشینگتن زده است، اگرچه این مفهوم در ابتدا مسیرهای کوتاه تری از فرودگاه ها و بندرگاه های سوریه تا مناطق تحت کنترل حزب الله در لبنان را در بر می گرفت. به اعتقاد نویسندگان، گسترش نفوذ ایران در عراق به لطف ظهور حشدالشعبی موجب شد تا تعریف پل زمینی به «کوریدوری از تهران تا مدیترانه» تعمیم پیدا کند، نه فقط مسیری از دمشق تا لبنان.

نقشه ای که «گاردین» سال ۲۰۱۶ از مسیر شمالی کوریدور زمینی ادعایی تهران-مدیترانه منتشر کرد (+)

در بخشی از گزارش درباره «مسیر شمالی» ادعایی برای کوریدور تهران تا مدیترانه می خوانیم:

ماه اکتبر [سال ۲۰۱۶] روزنامه انگلیسی «گاردین» اولین نقشه تفصیلی از مسیر ادعایی را منتشر کرد؛ مسیری که از ایران وارد مرکز عراق می شد، سپس راه خود را به سمت شمال غرب کج می کرد و با عبور از شهر «سنجار» از گذرگاه مرزی «ربیعه» وارد سوریه می شد. گزارش گاردین این پل در حال ظهور را یک «دستاورد تاریخی پس از بیش از سه دهه زمینه سازی» توصیف می کند. «مارتین چولوف» نویسنده این گزارش می نویسد که این کوریدور در دستورکار تهران یکی از «مهم ترین پروژه ها برای تأمین یک هلال نفوذ در عراق و سوریه بوده که به دریای مدیترانه ختم می شود. [۶] » چولوف با استناد به منابع بی نامی که صرفاً آن ها را «مقامات منطقه ای» توصیف کرده، مدعی است که ایران طرح مشخص و کاملاً مدونی برای ساخت پل زمینی دارد که «توسط مقامات ارشد دولتی و امنیتی در تهران، بغداد و دمشق هماهنگ شده» و همه این ها تحت هدایت فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، سرلشکر قاسم سلیمانی است. [بنیاد دفاع از دموکراسی ها البته یادآور می شود که چولوف تنها خبرنگار غربی است که مدعی نقش قاسم سلیمانی در طرح ریزی پل زمینی شده است.]

خط چین ها یکی از مسیرهایی را نشان می دهد که به اعتقاد «علی صوفان» مأمور ویژه سابق اف بی آی، حاج قاسم می تواند از طریق آن ها به راحتی خود را به مرز فلسطین اشغالی برساند (+)

«گاردین» این عکس از حاج قاسم را منتشر کرده و زیر آن نوشته: «سرلشکر قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس بی نهایت قدرتمند ایران» (+)

در همین باره بخوانید:

›› «فرمانده سایه ها»: فرماندهان آمریکایی درباره حاج قاسم چه می گویند

›› انعکاس بین المللی سفر بشار اسد به تهران/ چرا همه سراغ حاج قاسم را می گیرند؟

›› حاج قاسم چگونه قدرت نظامی جمهوری اسلامی را چندبرابر کرد

›› اندیشکده آمریکایی: قاسم سلیمانی ما کیست؟

›› قاسم سلیمانی وزیر خارجه دوم ایران است

مسیر جنوبی؛ دو شاخه مجزا

آدسنیک و بن طالبلو درباره یک کوریدور زمینی دیگر هم هشدار می دهند که معتقدند با ادامه تحولات میدانی در سال ۲۰۱۷ ظهور پیدا کرده است. این دو می نویسند:

سال ۲۰۱۷، ائتلافی تحت رهبری ایران که شامل شبه نظامیان شیعه خارجی و نیروهای حکومت اسد می شد، [در سوریه] شروع به پیش روی به سمت شرق و به مقصد مرز سوریه با عراق کرد و نهایتاً به شهر مرزی «البوکمال» [یا «ابوکمال»] در دره رود فرات رسیدند. ماه می آن سال، «ایهود یاری» خبرنگار اسرائیلی نوشت ایران دارد «دو کوریدور زمینی را تا دریای مدیترانه می سازد [۷] .» کوریدور اول، همان مسیر شمالی بود که از سنجار عبور می کرد. مسیر دوم در امتداد فرات از بغداد خارج می شد و مسیر مارپیچ خود را از دل صحرا به سمت غرب و شمال ادامه می داد تا به شهر مرزی «القائم»  برسد و وارد سوریه شود.

مسیرهای شمالی (قرمز) و جنوبی (سبز) کوریدور زمینی ادعایی ایران تا مدیترانه؛ مسیر سیاه مستقیماً به پایگاه آمریکا در التنف برخورد می کند (+)

بنیاد دفاع از دموکراسی ها در ادامه گزارش خود به اندیشکده صهیونیستی «مؤسسه مطالعات امنیت ملی» استناد می کند که نشان می دهد ادعاهایش درباره کوریدور زمینی ایران تا مدیترانه چه اندازه قابل اعتماد هستند. این اندیشکده صهیونیستی که خود بنیاد دفاع از دموکراسی ها هم اذعان دارد تحت حمایت رژیم صهیونیستی است، دو گزارش مفصل درباره پل زمینی منتسب به ایران منتشر کرده است: «گزارش اول مفصلاً سه مسیر احتمالی را برای پل زمینی مشخص می کند [۸] . این گزارش علاوه بر مسیر شمالی و مسیر جنوبی در امتداد فرات، یک مسیر جنوبی ثانویه را هم ترسیم می کند که از بغداد عبور می نماید و به طرف تقاطع مرزهای عراق، سوریه و اردن می رود. گزارش دوم نیز بر نقش حیاتی شبه نظامیان شیعه تحت حمایت ایران در تأمین امنیت یک کوریدور زمینی تأکید دارد [۹] .»

بنیاد دفاع از دموکراسی ها یادآور می شود که پائیز سال ۲۰۱۷ موضوع پل زمینی برای اولین بار و با سخنرانی «اِد رئیس» (نماینده جمهوری خواه ایالت کالیفرنیا) و رئیس وقت کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا [۱۰] به یک موضوع اصلی در یکی از جلسات استماع کنگره آمریکا تبدیل شد و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، نیز پس از آن شروع به ابراز نگرانی در همین خصوص کرد، چون مدعی بود ایران از طریق این کوریدور زمینی می تواند «از فاصله نزدیک تر به اسرائیل حمله کند [۱۱] .»

سرباز عراقی در بالکن خانه ای در «سنجار» در نزدیکی مرز با سوریه پس از بازپس گیری شهر از داعش به دست نیروهای کُرد (+)

کاربردهای یک کوریدور زمینی برای ایران

آدسنیک و بن طالبلو بخشی از گزارش خود را به کاربردهای احتمالی برای کوریدور زمینی منتسب به ایران از تهران تا مدیترانه اختصاص می دهند. در این بخش از گزارش فواید بهره مندی ایران از یک «پل زمینی» به جای «پل هوایی» و استفاده از هواپیما به این ترتیب برشمرده می شوند:

◄ انتقال پرسنل: ایران و سوریه در حال حاضر برای چرخش و جایگزینی نیروها در جنگ سوریه به هواپیماهای غیرنظامی وابسته هستند. اگرچه نیروهای حزب الله می توانند از طریق زمینی از مرز لبنان و سوریه عبور کنند، اما این امکان برای افغان ها، پاکستانی ها یا حتی بسیاری از عراقی ها وجود ندارد. اوایل سال ۲۰۱۸، بنیاد دفاع از دموکراسی ها برآورد کرد که ایران (بدون احتساب نیروهای حزب الله) حدود ۱۵ هزار نیروی خارجی شیعه در سوریه دارد [۱۲] . از طرف دیگر «فرزین ندیمی» کارشناس اندیشکده «مؤسسه سیاست خاور نزدیک واشینگتن» تخمین زده است که هواپیماهای ایرانی و سوری بیش از ۲۱ هزار مسافر را طی یک دوره دو ماهه در سال ۲۰۱۷ به دمشق منتقل کرده اند [۱۳] . بنابراین حمل ونقل هوایی احتمالاً برای چرخش و جایگزینی نیروهای خارجی شیعه در سوریه کافی است. با این حال، به دلیل تحریم ها ایران و سوریه روی یک ناوگان کوچک و قدیمی از هواپیماهای مسافربری متکی هستند و اگر شمار زیادی از این هواپیماها از کار بیفتند، جایگزینی این روش با یک پل زمینی ممکن است ضرورت پیدا کند. علاوه بر این، حمل ونقل جاده ای بسیار ارزان تر است و وسایل نقلیه زمینی می توانند به سرعت مسیر خود را تغییر دهند، در صورت لزوم توقف کنند و در میان ترافیک غیرنظامی پنهان شوند. انتقال پرسنل از طریق زمینی همچنین ظرفیت حمل ونقل هوایی را برای انتقال کالاهای ارزشمندتری مانند سلاح های پیشرفته آزاد می کند.

نویسندگان گزارش معتقدند انتقال نیرو از طریق زمینی می تواند مناسب تر از مسیر هوایی باشد (+)

◄ انتقال سلاح: یک پل زمینی می تواند کاربرد قابل ملاحظه ای به عنوان ابزار انتقال تسلیحات، مانند سلاح های سبک و یا راکت ها و موشک های کوتاه برد، داشته باشد [۱۴] . با این حال، پل هوایی نیز تا کنون برای پاسخ گویی به نیازهای ایران در این زمینه کافی بوده است. ندیمی برآورد می کند که هواپیماهای ایرانی و سوری طی همان دوره دو ماهه ۵ هزار تُن اقلام مورد نیاز را به دمشق منتقل کرده اند. انتقال همین میزان محموله روی زمین نیاز به ۱۲۵ تا ۲۵۰ کامیون دارد، اما با توجه به این که کامیون به راحتی در دسترس است و در طرف مقابل ایران و سوریه یک ناوگان کوچک و قدیمی از هواپیماهای تجاری دارند، مسیر زمینی ممکن است گزینه مناسب تری باشد. این گزینه حتی توانایی گسترش چشم گیر ظرفیت لجستیکی ایران را نیز دارد. اگرچه انتقال محموله از طریق دریایی کارآمدتر از حمل ونقل هوایی و زمینی است، اما ریسک قابل توجهی برای رهگیری و توقیف دارد.

آدسنیک و بن طالبلو اعتقاد دارند انتقال سلاح از طریق مسیر زمینی ظرفیت لجستیکی ایران را به شدت گسترش خواهد داد (+)

◄ انتقال تدارکات: ایران قطعاً در حمل ونقل دریایی اقلامی غیر از سلاح موفق بوده است. پس از کنترل تروریست ها بر مناطق شمال شرقی سوریه که بیش از ۹۰ درصد نفت خام این کشور را تولید می کردند، حکومت اسد به طور فزاینده ای به واردات نفت ایران وابسته شد. نفتکش هایی که از سمت ایران راهی سوریه می شدند و هر کدام حدود یک میلیون بشکه نفت خام حمل می کردند، سال ۲۰۱۸ بدون مشکل محموله های خود را در بندر «بانیاس» سوریه تخلیه می کردند، اگرچه سخت گیری آمریکا در اِعمال تحریم ها موانع جدیدی در این مسیر ایجاد کرده است. با این حال، زمانی که داعش [که بنیاد دفاع از دموکراسی ها از آن تحت عنوان «دولت اسلامی» یاد می کند] بر میدان های نفتی شمال شرق سوریه مسلط بود، اسد نفت خریداری شده از این گروهک را با کامیون و از طریق زمینی حمل می کرد؛ معامله ای که کُردها پس از بیرون کردن داعش با حکومت اسد آن را ادامه داده اند [۱۵] . البته از آن جایی که یک نفتکش می تواند معادل ۴۰۰۰ کامیون نفت حمل کند، انتقال نفت از راه زمینی بصرفه نیست و همچنین در مقابل حملات هوایی نیز آسیب پذیر است. یک پل زمینی امن می تواند تبادل نفت و سایر کالاهای تجاری را تسهیل کند، اما نه در مقادیری که اهمیت استراتژیک قابل توجهی داشته باشد.

بنیاد دفاع از دموکراسی ها می گوید انتقال تدارکات از طریق زمینی از نظر استراتژیک بصرفه نیست (+)

مسیرهای سه گانه ایران از تهران تا مدیترانه

بنیاد دفاع از دموکراسی ها در بخش دیگری از گزارش خود مسیرهای سه گانه ای را ارزیابی می کند که برای دسترسی ایران از تهران تا مدیترانه ترسیم کرده است. این مسیرها، مشخصات آن ها و ارزیابی آدسنیک و بن طالبلو درباره آن ها از این قرار است:

مسیر شمالی

■ امکان استفاده برای ایران: نه

■ گذرگاه مرزی کلیدی: «ربیعه» (عراق) به «الیعربیه» (سوریه)

■ جاده های کلیدی: بزرگراه شماره ۱ و بزرگراه شماره ۴۷ در عراق؛ بزرگراه شماره ۶ و اتوبان M۴ در سوریه

■ ارزیابی: اگر آمریکا همکاری قوی خود با نیروهای کُرد در سوریه حفظ کند، این مسیر عملاً برای ایران بسته باقی خواهد ماند، اما اگر خروج آمریکا از سوریه این رابطه را تضعیف کند، «یگان های مدافع خلق» (ی پ گ) به عنوان گروه اصلی شبه نظامی کُرد در سوریه-کرد ممکن است [۱۶] مسیر شمالی را برای ایران باز کند، چنان که در سال های ابتدای جنگ در سوریه با تهران و حکومت اسد همکاری کرده بود [۱۷] . اگرچه نقشه ها اغلب تهران را به عنوان نقطه شروع برای هر یک از مسیرهای زمینی تا مدیترانه تعریف می کنند، اما نقطه شروع در حقیقت هر جایی است که ایران در آن تجهیزات خود را تولید و ذخیره می کند. جغرافیا و عوامل سیاسی تعیین می کنند که محموله ها از کدام نقطه مرزی از ایران وارد عراق می شوند. مرز میان دو کشور اندکی کم تر از ۱۶۰۰ کیلومتر طول دارد؛ بنابراین گزینه های زیادی برای انتخاب وجود دارد.

گذرگاه های شمالی از ایران به عراق در کوه های زاگرس واقع شده اند که «در طول زمستان تبدیل به گردنه های خطرناک با خطرات زیست محیطی» می شوند. در طرف عراقی، برخی مناطق تحت کنترل چریک های کُردی هستند که از رفتار ایران با جمعیت کُرد خود ناراضی هستند [۱۸] . سایر کُردهای عراق روابط صمیمانه ای با ایران دارند، اما ممکن است نخواهند با همکاری با دشمن اصلی آمریکا در منطقه، واشینگتن را تحریک کنند. بنابراین، ایران احتمالاً ترجیح می دهد از گذرگاه های جنوبی تر استفاده کند که عناصر هم جهت با ایران در دولت عراق و یا حتی گروه های شیعه تحت حمایت تهران کنترل آن ها را در دست دارند. محموله ها پس از ورود به عراق از طریق مسیر شمالی تا گذرگاه ربیعه در مرز سوریه می روند که در شمال غربی موصل قرار دارد. همچنین مسیرهای غیررسمی ای هم وجود دارد که از شمال عراق وارد سوریه می شوند. با این حال، نیروهای کُرد هم سو با آمریکا (حداقل فعلاً) این مناطق را در طرف سوریه کنترل می کنند، بنابراین این مسیر نمی تواند تبدیل به یک شریان مهم تدارکاتی شود.

شلیک نیروهای کُرد «یگان های مدافع خلق» به پهپاد داعش؛ اگر ایران بتواند ی پ گ را جذب خود کند، مسیر شمالی از درون سوریه تا مدیترانه باز خواهد شد (+)

مسیر جنوبی، شاخه بالا

■ امکان استفاده برای ایران: بله

■ گذرگاه مرزی کلیدی: «القائم» (عراق) به «البوکمال» (سوریه)

■ جاده های کلیدی: بزرگراه شماره ۱۲ در عراق؛ بزرگراه شماره ۴ در سوریه

■ ارزیابی: مسیر جنوبی در حال حاضر به روی ایران باز است، اگرچه ممکن است کاملاً امن نباشد. عبور از مرز عراق در استان «دیاله» [یا «دیالی»] فاصله تا بغداد را کوتاه می کند، اما این استان همان جایی است که داعش بیش ترین پیشروی مجدد خود پس از فروپاشی خلافتش را در آن انجام داده است [۱۹] . بنابراین احتمالاً منطقی تر است که گذرگاهی جنوبی تر انتخاب شود، جایی که اکثریت قاطع جمعیت شیعه هستند. شاخه بالای مسیر جنوبی، از بغداد امتداد رودخانه فرات را به سمت شمال غرب دنبال می کند و از طریق استان «الانبار» به شهر مرزی القائم می رسد. الانبار دارای بیش ترین جمعیت یکپارچه سنی در عراق است و شاهد بیش ترین شورش ها علیه آمریکا و داعش بوده است. با این وجود، «کتائب حزب الله» گروه شبه نظامی شیعه تحت حمایت ایران، در حال حاضر حضور قدرتمندی در نزدیکی مرز، از جمله در جاده های داخل و خارج از القائم دارد [۲۰] .

آن سوی مرز در سوریه، شهر البوکمال است که تحت کنترل نیروهای طرفدار حکومت اسد است. گذرگاه مرزیِ رسمی هنوز باز نشده است، اما گزارش های اسرائیل نشان می دهد شبه نظامیان شیعه برای عبور از مرز از جاده های خاکی ای استفاده می کنند که داعش آن ها را ساخته است [۲۱] . اگرچه داعش دیگر منطقه ای را در شرق سوریه کنترل نمی کند، اما اخیراً حملاتی در البوکمال رخ داده [۲۲] و ارتش سوریه را وادار به تقویت خطوط دفاعی خود برای جلوگیری از هرگونه نفوذ احتمالی کرده است [۲۳] . این تحولات نشان می دهد مسیر تدارکاتی از طریق البوکمال همچنان به طور کامل امن نیست. خطر دیگر درباره البوکمال، نزدیکی محل استقرار نیروهای آمریکایی و شرکای سوری آن هاست، چراکه این شهر آن سوی فرات و مناطق تحت کنترل ائتلاف ضدداعش است [۲۴] . پس از البوکمال دیگر زمین صاف است و موانع انگشت شماری برای طی کردن بقیه مناطق سوریه وجود دارند. پایگاه هوایی T۴، جایی که ایران سال ۲۰۱۸ از آن یک پهپاد مسلح را به درون اسرائیل [فلسطین اشغالی] هدایت کرد، حدود ۳۲۰ کیلومتری غرب البوکمال و در میانه صحرای صاف واقع شده است [۲۵] .

«البوکمال» یکی از شهرهای مهم در مرز سوریه با عراق است که کنترل نیروهای طرفدار اسد بر آن ضربه بزرگی به ائتلاف آمریکایی-داعشی بود (+)

مسیر جنوبی، شاخه پایین

■ امکان استفاده برای ایران: نه

■ گذرگاه مرزی کلیدی: «الولید» (عراق) به «التنف» (سوریه)

■ جاده های کلیدی: بزرگراه شماره ۱۱ یا آزادراه شماره ۱ در عراق؛ بزرگراه شماره ۲ در سوریه

■ ارزیابی: شاخه پایینی مسیر جنوبی، کوتاه ترین مسیر از بغداد تا دمشق است، اما مستقیماً از شهر استراتژیک التنف در غرب مرز سوریه و عراق عبور می کند که تحت کنترل نیروهای آمریکایی است. شاخه پایین مسیر جنوبی از ایران تا بغداد فرقی با شاخه بالایی ندارد، اما حدود ۱۲۰ کیلومتری غرب بغداد از آن جدا می شود و با حرکت به سمت غرب از دل صحرا به مرز سوریه منتهی می شود. این مسیر از آن جهت برای کامیون ها ایده آل است که از جاده عوارضی تازه تأسیس عراق عبور می کند، که اولین جاده در نوع خود در عراق است [۲۶] . شاخه پایینی پس از خروج از عراق از طریق گذرگاه مرزی الولید، به التنف می رسد که میزبان حدود ۲۰۰ نیروی آمریکایی و ۳۰۰ سرباز «جیش مغاویر الثوره» (به معنای «ارتش کماندوهای انقلاب») است؛ گروه شورشی سوری متحد با آمریکا که علاوه بر انجام عملیات علیه داعش، مسئول حفاظت از یک «منطقه امن» [یا «منطقه آتش بس»] با شعاع ۵۵ کیلومتری به محوریت پایگاه التنف هستند. پس از عبور از التنف دیگر هیچ مانع عمده ای بر سر راه پل زمینی وجود ندارد. محموله های احتمالی می توانند ۲۴۰ کیلومتر بزرگراه های سوریه را طی کنند و مستقیم به دمشق برسند.

پایگاه نیروهای آمریکایی در «التنف» در کوتاه ترین مسیر از بغداد تا دمشق واقع شده است (+)

سیاست های پیشنهادی به واشینگتن برای مقابله با ایران

نویسندگان گزارش برخی از نقاط قوت ایران را این گونه برمی شمارند: «ایران ترجیح می دهد از رویکردهای نامتقارنی استفاده کند که نقاط قوت سیاسی و ایدئولوژیک تهران را برجسته و نقاط قوت آمریکا و متحدانش از نظر مالی و نیروی متعارف را خنثی می کنند... قوی ترین ابزار ایران در عراق و شام، روابط این کشور با دیگر اعضای «محور مقاومت» است. پل زمینی به عملیاتی سازی این روابط کمک خواهد کرد.» آدسنیک و بن طالبلو به نقل از گزارش «گروه اقدام ایران» در وزارت خارجه آمریکا، ادعا می کنند دخالت ایران در سوریه پرهزینه ترین عملیات منطقه ای تهران بوده است [۲۷] و هشدار می دهند که خروج آمریکا از سوریه به معنای خودزنی است و موجب می شود تا علاوه بر کنترل ایران بر مسیرهای احتمالی کوریدور زمینی، همچنین ثروت نفتی و زمین های ارزشمند کشاورزی در شمال شرق سوریه تحت کنترل مجدد دولت این کشور دربیاید و به این ترتیب تهران به طور چشم گیری از حمایت از دمشق بی نیاز شود [۲۸] .

نویسندگان گزارش هشدار می دهند که آمریکا نباید اجازه دهد اقتصاد سوریه به حالت عادی بازگردد (+)

در همین باره بخوانید:

›› «برایان هوک» کیست و در «گروه اقدام ایران» چه مأموریتی دارد؟

بنیاد دفاع از دموکراسی ها ضمن انتقاد از کنگره آمریکا به خاطر تلاش برای مشروط کردن هرگونه اقدام نظامی توسط ترامپ علیه ایران به دریافت مجوز از نمایندگان آمریکایی، برخی سیاست ها را به دولت ترامپ پیشنهاد می کند تا برای مقابله با ایران از آن ها استفاده نماید. این سیاست ها به سه دسته نظامی، اقتصادی، و سیاسی و دیپلماتیک تقسیم شده اند و به طور خلاصه از این قرارند:

اقدامات نظامی

■ تقویت حضور نظامی آمریکا و متحدانش در سوریه

■ حفظ نیروهای آمریکایی در التنف

■ آماده سازی طرح هایی برای عملیات احتمالی جهت بازپس گیری البوکمال

■ ایجاد یک شراکت نظامی مداوم با عراق

■ کمک به «نیروهای دموکراتیک سوریه» برای تبدیل شده به یک شریک خودکفا

■ حمایت از حملات اسرائیل به محموله هایی که از پل های هوایی و زمینی ایران عبور می کنند

■ درخواست یک «مجوز استفاده از نیروی نظامی» به صورت محدود و مختص توقیف محموله های غیرقانونی تسلیحات ایرانی که از مرز عراق و سوریه عبور می کنند

نیروهای حشدالشعبی در غرب سامرا؛ یکی از پیشنهادات نظامی نویسندگان گزارش به واشینگتن حمله به محموله های ایران برای نیروهای تحت حمایتش است (+)

اقدامات اقتصادی

■ زمین گیر کردن [و جلوگیری از فعالیت] کمپانی های هواپیمایی که در مسیر هوایی ایران به سوریه فعالیت می کنند

■ وضع تحریم های تروریستی علیه تمامی گروه های نیابتی عراقی که تحت کنترل یا به نیابت از نیروی قدس سپاه پاسداران عمل می کنند

■ وضع تحریم های تروریستی علیه تمامی نیروهای نیابتی در سوریه که تحت کنترل یا به نیابت از نیروی قدس سپاه پاسداران یا حزب الله لبنان عمل می کنند

■ کمک به عراق برای کاهش وابستگی اقتصادی اش به ایران

■ تشدید کمپین فشار اقتصادی آمریکا علیه حکومت اسد

■ تشدید اجرای تحریم ها علیه حزب الله

گروه های مهمی که نویسندگان گزارش مدعی اند تحت حمایت ایران هستند و واشینگتن باید آن ها را تحریم کند (+)

اقدامات سیاسی و دیپلماتیک

■ حمایت از اقدامات بغداد در جهت خارج کردن کنترل یگان های حشدالشعبی از دست نیروی قدس سپاه پاسداران

■ تلاش برای حل وفصل تنش ها میان ترکیه و کُردها در شمال شرق سوریه

■ کمک به حفظ استقلال شرکای محلی کُرد و عرب در سوریه

■ بهره برداری از نقاط اختلاف احتمالی میان منافع روسیه و ایران در سوریه

■ متقاعد کردن اتحادیه اروپا به تحمیل مسئولیت به ایران به خاطر اقدامات بی ثبات کننده اش در خاورمیانه

نگهبانی نیروهای حشدالشعبی از امنیت شهر «القائم» در مرز با سوریه؛ نویسندگان گزارش به واشینگتن توصیه کرده اند نفوذ ایران در نیروهای بسیج مردمی عراق را کاهش دهد (+)

آیا «کوریدور زمینی» ایران یک توهم است؟

لازم به یادآوری است که اگرچه جمهوری اسلامی قائل به تشکیل یک جبهه گسترده مقاومت در منطقه و بلکه تمام جهان هست و گزارش های دیگر اندیشکده های غربی هم اذعان کرده اند که مثلاً اگر قاسم سلیمانی اراده کند فاصله تهران تا مرز رژیم صهیونیستی را با خودروی خودش طی کند در این مسیر هیچ کس متعرض او نخواهد شد، اما این واقعیت ها ناظر بر نفوذ استراتژیک عمیق ایران در منطقه است و لزوماً تأییدی بر ادعاهای غربی مبنی بر ساخت یک «کوریدور زمینی» یا «پل زمینی» از تهران یا مدیترانه نیست. به عبارت دیگر، دسترسی ایران از تهران تا مرزهای رژیم صهیونیستی نشان دهنده قدرت منطقه ای و بین المللی ایران است، اما در قالب تعریف یک مسیر زمین با مبدأ و مقصد مشخص نمی گنجد، و چنان که صهیونیست ها هراس دارند، هدف نهایی این قدرت صرفاً نابودی رژیم صهیونیستی نیست، بلکه هدف از گسترش نفوذ جمهوری اسلامی تشکیل و تقویت محور مقاومت برای خلاص کردن منطقه و جهان از شر سلطه گری آمریکایی ها و نوکری متحدان واشینگتن در خاورمیانه و فراتر از آن است.

باید توجه داشت که ماهیت، گستره و هدف قدرت منطقه ای و بین المللی ایران در روایت غربی مورد تحریف قرار نگیرد. گزارش فوق نیز از این جهت که قدرت و نفوذ گسترده ایران در منطقه را به تصویر می کشد قابل اعتناست، اما بدیهی است که هدف نویسندگان آن از طرح ادعاهایی مانند پل زمینی از تهران تا مدیترانه یا هلال نفوذ از عراق و سوریه تا لبنان، تکرار روایت غربی و اتهام افکنی علیه جمهوری اسلامی و تحریف واقعیت های منطقه ای است.