محسن مهدیان، فعال رسانه ای در کانال تلگرامی خود نوشت: خبرگزاری فارس یک نظرسنجی درباره علت قطعی برق منتشر کرد و دلیل قطعی برق را از مخاطبان خود جویا شد. نتایج نظرسنجی قابل اعتناست. 

از حدود ۲۲ و ۶۴۰ نفری که در کانال تلگرامی فارس در این نظرسنجی شرکت کردند، ۳۵ درصد علت قطعی برق را مصرف برق ناشی از بیت کوین های چینی دانستند که بالاترین گمانه بود. در مرتبه دوم ۲۹ درصد علت قطعی برق را برنامه ریزی شده و برای فشار به مردم و ایجاد مقدمه برای مذاکره با آمریکا دانستند. ۲۴ درصد نیز علت قطعی برق را اجرای معاهده پاریس توسط دولت قلمداد کردند.

در نهایت ۱۲ درصد نیز علت قطعی برق را کمبود گاز مصرفی نیروگاه ها ذکر کردند و البته همین گزینه درست بود.

دلیل خاموشی ها مهم است؛ اما مهمتر اینکه چطور می شود در این ابعاد دچار خطای تشخیص شویم. 

مرورکنیم.

گزینه اول بیت کوین چینی؛ ماجرا چیست؟ 

کل حجم مصرف برق بیت کوین در ایران حدود ۲۰۰ مگاوات است. برای اینکه ابعاد مصرف روشن شود تنها مصرف برق یک روز چهارشنبه ۲۳ دی ۴۲ هزار و۲۸۲ مگاوات بوده است. 

به گزارش دانشگاه کمبریج در آذر ماه ۹۹ میزان مصرف برق شبکه استخراج بیت کوین در ایران به خاطر سخت گیری قانونی حدود ۵ درصد کاهش یافته است.

ازین میزان مصرف برق برای استخراج بیت کوین، ۷۰ درصد قانونی و مربوط به ۲۴ شرکت است و ۳۰ درصد نیز تخلف و خارج از چرخه نظارت هستند. حالا ابعاد ماجرا را مقایسه کنید.

و اما اسم چین از کجا آمد؟ کلا ما هیچ شرکت چینی برای استخراج بیت کوین نداریم. یک شرکت ایرانی چینی در رفسنجان است که به صورت قانونی ۰.۴ درصد از حجم کل را مصرف کرده که آنهم این روزها تعطیل شده است. 

این از «ماجرا چیه» ی ماجرا.

اما چرا باور کردیم؟ 

چون بیشترین سهم تبلیغاتی من وتو و ایران اینترنشان و بی بی سی مربوط به این گزینه بود. خواستند وانمود کنند مقصر خاموشی خانه تان همان چینی است که فکر می کنید از آمریکا بهتر است. 

بامزه است. ولی باور کردیم.

گزینه دوم فشار به افکار عمومی برای مذاکره

این گزینه برخلاف گزینه اول فیک خبری نبود بلکه فیک تحلیلی است. روایت ما از خاموشی اینست که مقصر دولت است. چرا؟ چون ابرروایتی در ذهن داریم که دولت برای مذاکره با آمریکا دست به هر اقدامی می زند، هرچند هیچ مستندی هم برای این خرده تصویر نداشته باشیم. 

اینطور تحلیل کردن و استدلال کردن درست است؟ 

تعمیم خطا خودش خطای تعمیم است.

گزینه سوم معاهده پاریس

معاهده پاریس هنوز اجرا نشده است، پس چطور علت خاموشی است؟ این نیز مثل گزینه قبل ناشی از ابرروایت پنهان کاری دولت در اجرای خاموش یک تصمیم است. 

اینکه قدرت سیاسی در ساخت ابرروایت های انحرافی سهم دارند حرف درستی است. اما خطای دولت، حجتی برای خطای شناختی ماست؟ 

ریشه این خطای ما دقیقا کجاست؟ 

ریشه خطا در انتخاب نکردن گزینه چهارم است. یعنی چی؟ 

نمی خواهیم گزینه چهارم رو انتخاب کنیم. چون متهم ایم.

توضیح می دهم.

گزینه چهارم گزینه صحیح است. 

نیروگاه های سوخت لازم را برای تولید برق ندارند. چرا؟ یک دلیل ساده اش اینست که مصرف گاز ما ۶ برابر متوسط در دنیاست. 

چرا امسال؟۴ دلیل:کاهش ذخایر گازی پارس جنوبی/ توسعه شبکه گازی به روستاها/تثبیت قیمت و رشد مصرف/بدهی بالای دولت به بخش خصوصی تولید کننده برق

نکته سواد رسانه ای ماجرا اینجاست که خیلی وقت ها برای اینکه متهم نشویم مشکل را به دیگران حواله می دهیم. حتا اگر این پاس کاری مشکلات در زمین بازی خناسان باشد و خروجی یک پروژه طراحی شده از فیک نیوزهای ایدئولوژیک. مراقبت کنیم.

منبع: مشرق