پخش رسانه‌ها، ارزیابی تأثیر و پس‌آزمون فرآورده‌های عملیات روانیگردآوری و ترجمه: پریسا کریمی‌نیاچکیده واحدهای عملیات روانی، فرآورده‌های خود را پخش می‌کنند تا از‌ میان افرادی که از رسانه‌های دیداری ـ شنیداری، شنیداری یا دیداری استفاده می‌کنند، مخاطبان مورد نظر خود را جذب کنند. برنامه‌های مربوط به اقدامات روان‌شناختی که نیروهای عملیات ویژه و نیروهای هدف کلی(GP) آن را اجرا می‌کنند می‌توانند کلیت برنامه عملیات روانی را تقویت کنند. برای اینکه کارکنان عملیات روانی بتوانند میزان تأثیرگذاری برنامه عملیات روانی را تعیین کنند، باید تأثیر فرآورده‌های این عملیات را بر مخاطبان ارزیابی کنند. آنها باید مشخص کنند که رفتار خاصی که از مخاطبان سرزده، ناشی از فرآورده‌های عملیات روانی بوده یا متأثر از عوامل دیگر بوده است. کارکنان عملیات روانی از طریق پس‌آزمون می‌توانند دریابند که چرا مخاطبان مورد نظر چنان رفتار و واکنشی را داشتند. مقدمه عوامل زیادی در انتخاب فنون مناسب برای پخش فرآورده‌ها مؤثرند؛ عواملی مانند ملاحظات سیاسی، نظامی و جغرافیایی؛ اقدامات متقابل دشمن؛ شرایط جوی و در دسترس بودن ابزارهای پخش. واحدهای عملیات روانی با در نظر گرفتن تأثیرات بالقوه این عوامل و با استفاده کامل از فنون ارسال هر کدام از این رسانه‌ها می‌توانند فرآورده‌های عملیات روانی را به مخاطبان پخش کنند. فنون پخش رسانه‌های دیداری ـ شنیداری: رسانه‌های دیداری ـ شنیداری که می‌توان از طریق آنها فرآورده‌های عملیات روانی را منتشر کرد به سه گروه تقسیم می‌شوند: ارتباط چهره به چهره، پخش تلویزیونی (شامل فیلمهای ویدئویی) و فیلم سینمایی. از رسانه‌های شنیداری ـ دیداری بیشتر استقبال می‌شود، زیرا این رسانه‌ها تصویر و صدا را با حرکت همراه می‌سازند. ارتباط چهره به چهره ارتباط چهره به چهره نقش مهمی در عملیات روانی ایفا می‌کند. کارکنان عملیات روانی از ارتباط چهره به چهره بیش از گونه‌های دیگر پخش استفاده می‌کنند. مطالب تشریح شده در صفحات بعدی موقعیتهای مختلف و خوبی را برای ارتباط چهره به چهره ارائه می‌دهد. راهپیماییها و تظاهرات: راهپیمایی به گروه کثیری از مردم اطلاق می‌شود که برای ابراز حمایت جمعی خود از یک موضوع گرد هم می‌آیند. این راهپیماییها ممکن است با رفتارهای خشن یا مسالمت‌آمیزی همراه باشند. تظاهرات نیز شبیه راهپیمایی می‌باشد، اما تفاوتی که دارد این است که هدف مردم از تظاهرات ابراز اعتراض نسبت به موضوعی است. عوامل روان‌شناختی متعددی باعث تهییج مردم و حضور آنها در راهپیماییها و تظاهراتها می‌شود از جمله: • تمایل صادقانه برای حمایت از یک موضوع یا ابزار اعتراض نسبت به آن؛ • فرصتی برای شرکت در تجربه‌ای تازه؛ • کنجکاوی؛ • جالب بودن موضوع از نظر جامعه؛ • فرصتی برای تعامل با دیگران؛ • انگیزه‌های ضداجتماعی مانند تمایل به ایجاد خشونت و یا آشفتگی مدنی؛ • این باور که بالا بودن شمار افراد می‌تواند منجر به کسب نتایج بهتر شود؛ • احساس محق بودن. راهپیمایی یا تظاهرات می‌تواند ابزار مناسب و مفیدی برای پخش پیامهای عملیات روانی باشد. اما به خاطر آشفتگیهای مدنی بالقوه، کارکنان عملیات روانی باید هنگام طراحی یک راهپیمایی یا تظاهرات احتیاط کنند. ترغیب مردم به رفتارهای خشن در راهپیماییها و تظاهرات ممکن است از سیاستهای کشور، اتخاذ نشده باشد. راهپیماییها یا تظاهراتهای خشونت‌بار معمولاً با شکست روبه‌رو می‌شوند، زیرا به هنگام آغاز خشونت باید قانونی درونی مردم را کنترل کند. ممکن است این خشونتها نتیجه معکوس داشته باشند و مخاطبان مورد نظر در موقعیت بدتری قرار بگیرند و یا انشعاباتی در گروههای معترض به وجود آید. ممکن است در درون ملت میزبان گروههایی وجود داشته باشند که طالب خشونت و آشفتگیهای مدنی باشند. هدف این گروهها ممکن است تخریب تصویر دولت در اذهان مردم، جلب توجه مقامات مسئول و نشان دادن فقدان توانایی دولت در حمایت از شهروندانش و به نمایش گذاشتن نارضایتیهای گسترده از دولت باشد؛ همچنین ممکن است این گروهها برای جلب افراد بیشتر از خشونت استفاده کنند. تجمع توده مردم اساس هرگونه راهپیمایی، تظاهرات یا آشفتگی مدنی است. همه توده‌ها تهاجمی عمل نمی‌کنند یا آمادگی تحریک برای اقدام خشونت‌آمیز ندارند. متقاعد کردن ابزاری است که باعث می‌شود افراد یا گروههای غیرفعال به توده‌ای مهاجم تبدیل شوند. کارکنان عملیات روانی برای موفقیت در برنامه‌ریزیهایشان باید بدانند که مردم به گروههای عادی،( ) متعارف،( ) گویا( ) و بسیج شده( ) تقسیم می‌شوند. جمعیت عادی گروهی از مردم‌اند که به طور موقت و اتفاقی در کنار هم گرد آمده‌اند مانند افرادی که در بازارچه روستایی جمع شده‌اند و منتظرند مغازه‌ها باز شوند. جمعیت متعارف گروهی از مردم‌اند که در مکانی تعیین شده و برای انجام کاری طرح‌ریزی شده گرد هم می‌آیند. مانند یک رویداد ورزشی. جمعیت گویا گروهی از مردم‌اند که در یکجا تجمع می‌کنند تا با آواز، سرود و یا فعالیتهای مشابه دیگر مطالب خود را ابراز کنند. مانند هم‌سرایی در کلیساها، نمایشهای مدرسه‌ای و جشنواره‌ها. جمعیت بسیج شده گروهی از مردم‌اند که به خاطر اهداف خصومت‌آمیز در کنار هم تجمع می‌کنند. جمعیت بسیج شده ممکن است در لحظه‌ای با شنیدن یک خبر واقعی یا جعلی از یک رویداد شکل بگیرد و یا ممکن است در پی راهپیمایی یا تظاهرات طرح‌ریزی شده‌ای به وجود بیاید. شکل‌گیری جمعیت بسیج شده از اهداف مهم افرادی است که طالب آشفتگیهای مدنی و خشونت‌اند. کارکنان عملیات روانی که درصدد طرح‌ریزی راهپیمایی یا تظاهرات‌اند باید به نکات زیر توجه کنند: • برنامه‌ریزی؛ • شرایط و موقعیت فیزیکی؛ • شرایط احساسی و عاطفی؛ • بروز رویدادهای خودجوش و ناگهانی؛ • جلوگیری از خشونت‌. در برنامه‌ریزی باید کیفیت تبلیغات و همچنین هدف راهپیمایی یا تظاهرات مشخص شود. علاوه بر این ماهیت سخنرانیها و ترتیب سخنرانان، توالی رویدادها و شرایط جوی نامتعادل نیز باید پیش‌بینی شود. شرایط و موقعیت فیزیکی شامل آماده‌سازی مکان مورد نظر، توجیه و متقاعدکردن شرکت‌کنندگان، حمل و نقل، مسیرهای حرکت و تأمین امنیت فیزیکی، هماهنگی با مراجع قانونی، انتخاب وسایل ارتباطی مناسب، تمهیدات لازم برای پوشش رسانه‌ای و مقابله با گروههای خشونت‌طلب می‌باشد. شرایط احساسی و عاطفی شامل آماده‌سازی و پخش‌ فرآورده‌های عملیات روانی قبل از آغاز راهپیمایی یا تظاهرات و انتخاب عوامل محیطی مناسب برای بهره‌برداری، استفاده از بهترین ابزار برای بیان مفاهیم مورد‌نظر مانند پرچم، پلاکارد و شعارهای تأثیرگذار و بهره‌گیری از رویدادهای از پیش طراحی شده برای ایجاد شور و شوق در مردم و تهییج آنها می‌باشد. کارکنان عملیات روانی باید راهپیماییها و تظاهرات را با دقت طرح‌ریزی، کنترل و سازماندهی کنند. اما برای گرفتن نتیجه بیشتر، باید طوری برنامه‌ریزی کنند که این راهپیماییها یا تظاهراتها به دنبال رویدادی که زمان مشخصی دارد صورت بگیرد تا به ‌نظر مخاطبان این گونه برسد که فی‌البداهه و خودجوش بوده‌اند. در این‌صورت نیاز به تمهیدات قبل از راهپیمایی یا تظاهرات نیز کاهش می‌یابد. هرچند برقراری امنیت و جلوگیری از خشونت وظیفه نیروهای امنیتی است، ولی کارکنان عملیات روانی نیز می‌توانند در این زمینه نقش مؤثری داشته باشند. اگر زمان و مکان راهپیمایی یا تظاهرات از قبل مشخص شده باشد، عناصر خرابکار فعالیت خود را آغاز خواهند کرد. بنابراین لازم است که کارکنان عملیات روانی با کسب اطلاعات از منابع خبری درصدد شناسایی افراد مهم و فعال در این گونه جنبشها باشند. دستورالعمل جنگهای شورشگری راهنماییهای ویژه‌ای را در زمینه طراحی اطلاعات و تحلیل تهدید ارائه می‌دهد. معمولاً، اگر برنامه شورش مدنی از سوی نیروهای امنیتی آموزش‌دیده همراهی شود، می‌تواند از بروز خشونت و درگیری جلوگیری کند. شایعات: ابزار اولیه برای انتشار شایعات ارتباط چهره به چهره است. اگر مخاطبان موردنظر درباره موضوعاتی که برایشان حائز اهمیت است اطلاعات دقیقی به دست نیاورند دچار ابهام خواهند شد و تلاش خواهند کرد که به نحوی این ابهام را رفع کنند. این تلاش باعث بروز تنش خواهد شد و متعاقباً مخاطبان موردنظر درصدد رفع این تنش برخواهند آمد. زمانی که مخاطبان مورد‌نظر شایعه‌ای را می‌پذیرند، ابهام رفع می‌شود و زمانی‌ که آن شایعه گسترش ‌یابد، تنش موجود برطرف می‌شود. کارکنان عملیات روانی نباید اهمیت شایعات را دست‌کم بگیرند. شایعات سلاحهای بالقوه مؤثری‌اند که باید به خوبی طراحی و کنترل شوند. شایعات مزایای دیگری نیز برای افراد یا گروهها دارند. مانند تشریح و یا توجیه رویدادها. در پخش یک شایعه سه عامل نقش عمده دارند: • منبع؛ منبع شایعه باید برای مخاطبان خوشایند و معتبر باشد. • شایعه؛ محتوای شایعه نیز باید اعتبار کافی داشته باشد. • دریافت کننده ـ تکرار کننده؛( ) اگر دریافت کننده شایعه آن را برای فرد یا افراد دیگری بازگو کند، شایعه منتشر می‌شود. هنگام انتشار شایعه، باید به سه ویژگی توجه داشت. اول، داستان شایعه باید تا حد ممکن کوتاه باشد تا در حافظه دریافت‌کننده و تکرارکننده بگنجد. این ویژگی شایعات را حذف( ) می‌نامند که باعث می‌شود شایعه موردنظر رفته رفته خلاصه‌تر و ساده‌تر شود. فرد دریافت‌کننده ـ تکرارکننده، عناصر داستان را تا حد ممکن حذف می‌کند و فقط عناصری را که به نظرش جالب و لازم می‌رسد، حفظ می‌کند. ویژگی دوم برجسته‌سازی( ) می‌باشد. بر اساس این ویژگی افراد دریافت‌کننده شایعه قسمتهای کوتاهی از آن را درک، حفظ و تکرار می‌کنند. قسمتهایی از محتوای شایعه که حذف نمی‌شوند، برجسته‌تر و مهم‌تر می‌گردند. ممکن است گروهی قسمتی از یک شایعه را حذف کند ولی همان قسمت را گروهی دیگر برجسته کند. ویژگی سوم شبیه‌سازی( ) است که عملی ذهنی و غیرارادی است و از سوی دریافت‌کننده ـ تکرارکننده صورت می‌گیرد. او بر اساس دیدگاهها، شخصیت، عادتها، علایق و احساسات خود داستانی را ابداع می‌کند. داستان شبیه‌سازی شده حامل قسمت عمده‌ای از تعصب، رفتارهای کلیشه‌ای و قوم‌گرایی مبتنی بر احساسات( ) وی است. کارکنان عملیات روانی نباید از این احساسات اعمال شده در داستان چندان نگران باشند، بلکه باید بتوانند با تشخیص این احساسات به موضوع اصلی پی‌ ببرند. سه موضوع مشترک تنفر، ترس و امید در تمامی شایعات وجود دارد. شایعاتی که از نفرت نشئت می‌گیرند از تعصبات و بیزاریهای مردم بهره‌ می‌برند، شایعاتی که از ترس مردم بهره می‌گیرند تهدیدی به عنوان موضوع اصلی خود دارند و بر پایه ترس مخاطبان از رویدادهای آینده و پیش‌بینی بدترین وضعیت بنا شده‌اند. شایعات نوع سوم بر امید و آرزوی مخاطبان به تغییر مطلوب رویدادها مبتنی‌اند. مردم در عین‌حال که بدترین وضعیت ممکن را در نظر می‌گیرند، منتظرند اوضاع به بهترین نحو تغییر کند. شایعات مبتنی بر امید ممکن است، مخاطبان را به سرنگونی رهبرشان ترغیب نماید. نوع دیگری از شایعه، شایعه شناور( ) است که به موضوع بستگی دارد. این گونه شایعات با تکرار موضوعات و شرایط مشابه، مجدداً قوت گرفته و پخش می‌شوند. کارکنان عملیات روانی باید این گونه شایعات را که در بین مردم رواج دارند تشخیص و میزان کارایی آنها را مشخص کنند. آنها باید با تشخیص این شرایط و رویدادهای مشابه هر لحظه آماده مقابله با گسترش چنین شایعاتی باشند. مثلاً کارکنان عملیات روانی باید در موقعیتهای خصومت‌آمیز در پی شناسایی افکار خرافی مخاطبان و در پی یافتن راهی برای مقابله با آنها باشند. خرافات زمینه را برای گسترش شایعات فراهم می‌کند. ادوارد لنسدل( ) سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی امریکا در کتاب خود با نام در میانه جنگها( ) نمونه‌ای از شایعه مبتنی بر ترس را ذکر می‌کند. مخاطبان موردنظر فیلیپینی‌هایی بودند که از ارواح خبیثه واهمه داشتند. متن شایعه این بود که روحی خبیث در منطقه تحت تسلط چریکهای هوک( ) حضور دارد. فرصت لازم برای گسترش این شایعه فراهم شد و نیروهای امریکایی با استفاده از جسد یک چریک هوک که بدنی خون‌آلوده و دو حفره کوچک در گردن داشت، اعتبار لازم را به این شایعه دادند و پس از آن چریکهای هوک منطقه را ترک کردند. اگر برای کارکنان عملیات روانی ارتباط چهره به چهره میسر نباشد، برای انتشار و یا جلوگیری از شایعه باید از رسانه دیگری استفاده کرد. صرف‌نظر از نوع رسانه انتخاب شده، اعتبار این رسانه و اعتبار این شایعه مهم‌ترین نکته است. اطلاعات گنجانده شده در شایعه باید مورد پسند مخاطبان باشد و این شایعه باید منبعی قابل اعتماد داشته باشد، عامل اعتبار جزء اجتناب‌ناپذیر شایعه است. محتوای شایعه باید معقول و متناسب با حال و هوای مخاطبان موردنظر باشد. وقوع رویدادی مرتبط با شایعه می‌تواند بر میزان تأثیر و اعتبار شایعه بیفزاید. اگر قرار است رویدادی شایعه‌ای را تقویت کند، حجم آن رویداد باید به اندازه‌ای باشد که بتواند تأثیری ماندگار بر مخاطبان داشته باشد. احتمال بروز شایعات خصومت‌آمیز علیه نیروهای عملیات روانی نیز به طور بالقوه وجود دارد. می‌توان فنون مختلفی را برای مقابله با این گونه شایعات یاد‌‌آور شد. فن نخست حذف انگیزه یا موقعیت مناسب برای بروز شایعه است، اما اجرای این فن در بسیاری از موارد مشکل است. فن دوم این است که واقعیتهای مربوط به موقعیت موجود به اطلاع عموم برسد. کارکنان عملیات روانی باید اطلاعات کاملی را در اختیار مخاطبانی که به اطلاعات مزبور دسترسی ندارند، قرار دهند. حتی اگر اطلاعات ارائه شده دردناک باشد، نباید از این فن غافل شد. فن سوم آگاه کردن مخاطبان خودی نسبت به بروز شایعات است و آنها باید مطمئن باشند که مقامات ارشد در مورد شایعات، واقعیتها را بیان می‌کنند. اگر مقامات ارشد صادقانه تلاش کنند که واقعیتهای حول و حوش شایعات را بررسی کنند، امکان تحریف اطلاعات و گسترش شایعات کمتر می‌شود. رابطان کلیدی: رابط کلیدی شخصی است که به مخاطبان موردنظر دسترسی دارد و به آنها ارزش و احترام قائل است و نزد مخاطب نیز اعتبار دارد. وقتی کارکنان عملیات روانی می‌خواهند فردی را به عنوان رابط کلیدی انتخاب کنند، باید از میزان تأثیرگذاری، توانایی او در پخش پیام عملیات روانی و پرستیژ شخصیتی‌اش آگاه باشند. برنامه اقدامات مدنی:( ) ماهیت عملیات روانی و برنامه اقدامات مدنی به گونه‌ای است که در بسیاری از موارد ارتباط چهره به چهره را می‌طلبد. گاهی ممکن است مخاطبان موردنظر نیازهای فیزیکی داشته باشند، بنابراین برنامه اقدمات مدنی به رفع این نیازها کمک می‌کند و در نتیجه پیام عملیات روانی به طور موفقیت‌آمیزی به مخاطبان منتقل می‌شود. مخاطبان موردنظر ممکن است به خدمات پزشکی نیاز داشته باشند که در این‌ صورت برنامه اقدامات پزشکی مدنی( ) یا برنامه اقدامات دندانپزشکی مدنی( ) می‌تواند در ارایه خدمات مفید باشد. همچنین ممکن است مخاطبان به گونه‌ای آموزش، نیاز داشته باشند. افسر مسئول امور غیرنظامی با بررسی و تجزیه و تحلیل منطقه، می‌تواند اطلاعات با ارزشی را فراهم آورد. کارکنان عملیات روانی هرگز نباید بدون پشتیبانی و راهنماییهای نیروی امور غیرنظامی، برنامه اقدامات مدنی را بپذیرند. عملیات روانی و نیروی امور غیرنظامی متقابلاً از همدیگر حمایت می‌کنند، اما هر کدام از آنها اهداف خاص خودشان را دارند. اگرچه مأموریتهای مربوط به امور غیرنظامی جزء وظایف کارکنان عملیات روانی نیست، اما آنها می‌توانند از برنامه‌های اقدامات مدنی برای پخش پیام خود بهره بگیرند. گاهی ممکن است برنامه عملیات روانی بسیار گسترده باشد و امور غیرنظامی نیز زیرمجموعه آن باشد. در این ‌صورت افسر نیروهای مسئول امور غیرنظامی می‌تواند در طراحی برنامه عملیات روانی کمک مؤثری داشته باشد. کارکنان عملیات روانی می‌توانند با استفاده از کادر پزشکی خود، مراقبتهایی را در اختیار مخاطبان موردنظر قرار دهند اما باید قبلاً فعالیتهای خود را با نیروهای مسئول امور غیرنظامی هماهنگ کنند تا از بی‌نظمی در کمک‌رسانی و صرف هزینه‌های گزاف جلوگیری شود. اقدامات موازی سازمانهای مختلف باعث تضعیف اهداف موردنظر خواهد شد. ممکن است مخاطبان موردنظر در نتیجه تبلیغات منفی و خصمانه، این گونه اقدامات را فقط در خدمت اهداف خودش بدانند نه به نفع مخاطبان. بنابراین کارکنان عملیات روانی باید از برنامه‌های اقدامات مدنی موفق برای رسیدن به اهداف خود بهره‌ بگیرند. آنها باید در برنامه‌های تلویزیونی از برنامه اقدامات مدنی به عنوان سندی از اقدامات خود استفاده کنند یا مطمئن شوند که مخاطبان از طریق رسانه‌های دیگر شناخت کافی را در مورد کشور به‌دست خواهند آورد. زمانی که کشور ما مسئولیت تأمین امنیت داخلی کشوری خارجی را بر عهده دارد مقامات کشور میزبان زمینه این شناخت را فراهم می‌کنند. همچنین برنامه اقدامات مدنی این فرصت را فراهم می‌آورد تا گروه زیادی از مردم در معرض پیام عملیات روانی قرار بگیرند و امکان استفاده از بلندگو، پخش مطالب چاپ شده یا ارتباط چهره به چهره با این گروه به آسانی میسر شود. کارکنان عملیات روانی برای بهره‌گیری از برنامه اقدامات مدنی باید به گامهای زیر توجه داشته باشند. • با برنامه اقدامات مدنی آشنایی کامل داشته باشند؛ • مطمئن باشند که برنامه اقدامات مدنی می‌تواند نیاز مشروعی را رفع کند؛ • همکاری افسر مسئول امور غیرنظامی را جلب کنند و از هماهنگی برنامه عملیات روانی با برنامه امور غیرنظامی اطمینان حاصل کنند؛ • برنامه اقدامات مدنی را پیش‌آزمون کنند؛ • تا حدامکان از مخاطبان مورد نظر در برنامه اقدامات مدنی استفاده شود تا آنها نیز خود را در موفقیت این برنامه شریک بدانند و به آن افتخار کنند؛ • مطمئن شوند که این برنامه مستند است؛ • پیام عملیات روانی را طی اجرای برنامه اقدامات مدنی پخش کنند؛ • برنامه اقدامات مدنی پس‌آزمون شود؛ • وقتی کارکنان عملیات روانی برنامه اقدامات مدنی و پزشکی مدنی را انتخاب کردند، باید از تداوم ارائه کمکهای پزشکی و دارویی به بیماران مطمئن شوند. کارکنان عملیات روانی که از برنامه اقدامات مدنی بهره می‌گیرند، می‌توانند با استفاده از برنامه‌های زنده، موضوع را نقد و بررسی کرده و با ارائه عملی کمکها و خدمات خود به گروهی از مردم، راحت‌تر به اهداف خود دست یابند. اهمیت ارتباط چهره به چهره در اجرای عملیات روانی کاملاً آشکار است. البته واقعیتی که در مورد ارتباط چهره به چهره وجود دارد این است که فرهنگ، زبان و رویدادها بر این نوع ارتباط تأثیر مستقیم دارند و بنابراین آن را پیچیده‌تر می‌کنند. کارکنان عملیات روانی باید از هر فرصتی که پیش می‌آید برای برقراری ارتباط چهره به چهره مؤثر استفاده کنند. آنها باید با آموزشهای غیرنظامی، مطالعه روابط بین افراد، بهبود مهارتهای زبانی خود و دیدار و ارتباط با افرادی از میان مخاطبان موردنظر مهارتهای خود را در زمینه ارتباط چهره به چهره گسترش دهند. درک فرهنگ مخاطبان موردنظر می‌تواند نقش مهمی در برقراری یک ارتباط چهره به چهره موفق در زمینه اهداف عملیات روانی داشته باشد. برای اینکه تلاشهای کارکنان عملیات روانی به نتیجه بهتری برسد، نیروهای ارتش نیز باید با موارد و اصول اساسی فرهنگ ملت میزبان ‌آشنا باشند. واحدهای عملیات روانی باید با حمایت از فرمانده پشتیبانی‌شده در صدد افزایش اطلاعات نیروهای ارتش در این زمینه باشند. پخش برنامه‌های تلویزیونی تلویزیون یکی ازابزارهای بسیار مهم در پخش پیام عملیات روانی است. زیرا قدرت متقاعدسازی آن در سراسر جهان به اثبات رسیده است. به هنگام تماشای تلویزیون شمار بیشتری از حواس پنجگانه انسان متوجه آن می‌شود و به همین دلیل تلویزیون مناسب‌ترین ابزار ارتباط چهره به چهره است. ملاحظات: از مزایای دیگر تلویزیون که می‌تواند در راستای اهداف عملیات روانی باشد این است که این رسانه می‌تواند برخی از رویدادهای نسبتاً کم‌اهمیت را مهم جلوه دهد یعنی در واقع برخی رویدادها در خود تلویزیون خلق می‌شوند اما به این توانایی تلویزیون چندان توجه نشده است. وقتی که یک یا چند برنامه مشابه در یک زمان از سوی تمامی شبکه‌های تلویزیونی پخش شود و شنوندگان گزینه دیگری برای جایگزینی آن نداشته باشند، عملاً به زندانیان آن برنامه تبدیل می‌شوند. در مقیاسی کوچک‌تر، می‌توان با پخش پیامهای بازرگانی بلافاصله، قبل یا بعد از میان‌برنامه‌ها توجه شنوندگان را به موضوع موردنظر جلب کرد، مثلاً می‌توان با پخش پیامهای مزبور از مخاطبان مورد نظر خواست که در مورد اعضای گروههای خرابکار یا قاچاقچیان مواد مخدر گزارش دهند. کارکنان عملیات روانی برای این که بتوانند از رسانه تلویزیون کمال استفاده را ببرند باید این واقعیت را بپذیرند که تلویزیون همواره ابزاری برای سرگرمی بوده است، حتی برنامه‌های خبری و مستند نیز عناصری از سرگرمی را در درون خود دارند و تلویزیون اغلب رسانه سرگرمیها نامیده می‌شود. با همه اینها تعداد کثیری از بینندگان رویدادهای منعکس شده در تلویزیون را یک واقعیت می‌دانند. رفتار و ویژگیهای افراد در صفحه تلویزیون بر درک ما از آنچه که می‌بینیم تأثیر می‌گذارد. همین تأثیر‌گذاری عاملی است که تلویزیون را از تمامی رسانه‌های دیگر مجزا می‌کند. برنامه‌های تلویزیونی تنها به برنامه‌های ضبط شده در سر صحنه محدود نمی‌شود، بلکه می‌توان هر آنچه را که از دریچه دوربینها ضبط می‌شوند در اختیار بینندگان قرار داد. دوربینها را نیز افرادی هدایت می‌کنند که دقیقاً می‌دانند چه چیزی را به تصویر بکشند. تلویزیون در سراسر جهان بر افکار ملتها سلطه داشته است. اگر طراحان عملیات روانی ویژگیهای منحصر به فرد تلویزیون را کاملاً درک کنند و تخیلات خودشان را در نحوه استفاده از آن محدود نکنند می‌توانند یک برنامه تلویزیونی بسیار مؤثر و کارآمدی را تهیه کنند. سیستمهای پخش تلویزیونی: کارکنان عملیات روانی قبل از انتخاب تلویزیون به عنوان رسانه‌ای برای پخش پیامهای عملیات روانی باید از میزان اعتبار نزد مخاطبان موردنظر و همچنین میزان دسترسی آنها به این رسانه اطلاع داشته باشند. در شبکه‌هایی که تحت کنترل دولتها هستند و یا برنامه‌های آنها از سوی ارگانهای دولتی تهیه می‌شوند، میزان اعتماد مردم به آن دولت نقش مهمی در پذیرش پیام پخش شده از طریق این تلویزیونها دارند. گاهی نیز امکان دسترسی مخاطبان به تلویزیون محدود است. در مناطق دورافتاده، نوارهای ویدئویی می‌توانند جایگزین مناسبی برای تلویزیون باشند. در منطقه موردنظر کارکنان عملیات روانی باید تلویزیون و ویژگیهای منطقه‌ای را بررسی و تجزیه و تحلیل کنند. برنامه‌های تلویزیونی عامه‌پسند می‌توانند الگویی برای کارکنان عملیات روانی باشند و آنها را در تولید برنامه مناسب برای پخش زیرکانه پیام یاری کنند. در سراسر دنیا سه نوع سیستم پخش تلویزیونی وجود دارد. هر کدام از این سیستمها نشان‌دهنده فلسفه روابط بین دولت و شهروندان است. تمایل شهروندان غربی به دریافت طیف وسیعی از ایده‌ها و سرگرمیها در سیستم پخش تلویزیونی این کشور منعکس می‌شود. سیستم پخش تلویزیونی در بعضی از کشورهای غربی به گونه‌ای است که هرکدام از شبکه‌ها با مجوز دولت کار را شروع می‌کنند اما در تهیه برنامه‌های خود آزادند و از طریق پخش آگهی‌های تبلیغاتی از لحاظ مالی تأمین می‌شوند. رایج‌ترین سیستم پخش تلویزیونی در جهان سیستمی است که مالک آن دولت است، برنامه‌های آن از سوی ارگانهای دولتی تولید می‌شوند، مالکیت تأسیسات پخش در اختیار دولت است و کارکنان آن سیاستهای دولت را به کار می‌بندند. سیستمهایی که در اختیار دولت قرار دارند در نتیجه این تفکر شکل گرفته‌اند که دولت مناسب‌ترین نظام برای پخش برنامه‌ها و کنترل محتوای آنها می‌باشد. سیستم پخش تلویزیونی منحصر به فرد انگلستان به گونه‌ای است که ساختار سازمانی آن از سوی دولت تعیین می‌شود اما تولید برنامه‌های آن انحصاراً در اختیار بنگاه خبرپراکنی بریتانیا، بی.بی.سی؛ و شبکه خبرپراکنی مستقل آی.بی.ای( ) است. در بنگاه بی.بی.سی، مسئولان برای مدت ده‌ سال تولید برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی را در اختیار دارند. آنها هیچ گونه آگهی تبلیغاتی پخش نمی‌کنند بلکه بودجه آن از مالیات دریافتی از بینندگان و شنوندگان برنامه‌ها تأمین می‌شود. آی.بی.ای به عنوان مکمل بی.بی.سی عمل می‌کند و تأسیسات و فرستنده‌های تلویزیونی را به برخی شرکتهای خصوصی اجاره می‌دهد. شرکتهای خصوصی با پخش آگهی‌های بازرگانی می‌توانند برای خود منبع درآمدی داشته باشند، البته برخلاف سیستم تلویزیونی امریکا که به تبلیغات وقت بیشتری اختصاص می‌دهد، در سیستم تلویزیونی انگلستان مدت پخش آگهی‌ها بسیار محدود است. سیستم رادیو و تلویزیون انگلستان چیزی مابین سیستم موجود در امریکا و سیستمهای تحت کنترل دولت در سایر کشورها است. یعنی تولید برنامه در انگلستان آزاد نیست؛ اما آزادی عمل در آن بیشتر از سیستمهایی است که تحت مالکیت دولت‌اند. در حال حاضر، برخی کشورها ترکیبی از این سیستمها را به خدمت می‌گیرند اما بسیاری از آنها یکی از این سیستمها را ترجیح می‌دهند. امروزه، ملتها رفته رفته ملی‌گراتر می‌شوند و می‌خواهند نفوذ و تأثیر کشورهای دیگر بر سیستم پخش رادیو و تلویزیون خود را محدود سازند. کارکنان عملیات روانی هنگام طراحی فرآورده‌های تلویزیونی عملیات روانی، باید به سیستم رادیو و تلویزیون منطقه موردنظر توجه داشته باشند. اگر کارکنان عملیات روانی بتوانند در مورد برنامه‌های محبوب ملتی اطلاعاتی را به دست بیاورند، می‌توانند برنامه‌هایی معتبر و مورد قبول برای آن ملت تهیه کنند. آنها می‌توانند در دانشگاهها و کتابخانه‌ها به اطلاعات مفید در مورد سطح سواد، عادات تماشا، نظرات، نگرشها، الگوهای رفتاری، پراکندگی گیرنده‌های تلویزیونی، اولویتها و دیدگاههای سیاسی مخاطبان موردنظر، دست یابند‌. سازمانهایی مانند صدای امریکا( ) و سرویس اطلاعاتی امریکا( ) ‌در مورد شنوندگان خود تحقیق می‌کنند و اطلاعات حاصل از این تحقیق ارزش بالایی دارد. علاوه بر این، سازمانهای اطلاعاتی نظامی و غیرنظامی نیز از طریق مصاحبه با گردشگران، اسرای جنگی، پناهندگان، مخالفان و خبرچینان می‌توانند به اطلاعات مفیدی دست یابند. اطلاعات اخیر اطلاعات حاصل از تحقیقهای ذکر شده در بالا را تقویت می‌کند. کارکنان عملیات روانی نباید از اطلاعات پایه‌ای حاکم بر سیاست، جامعه‌شناسی، اقتصاد، ارتش و روابط خارجی کشوری غافل شوند. اطلاعات به دست‌آمده از تحقیقات دانشگاهها یا سازمانهای مذهبی در مورد ملت میزبان یا ملت موردنظر در انجام موفقیت‌آمیز مأموریتها بسیار مهم و مفیداند. پخش: برنامه‌های تلویزیونی را می‌توان از یک ایستگاه ثابت و یا از یک کانتینر سیار پخش کرد. علاوه بر این می‌توان از نوارهای ویدئویی نیز برای ضبط و پخش برنامه‌ها استفاده کرد. تسهیلات دیگری به نام کماندوسولو( ) نیز وجود دارد که سیستمی پیشرفته است و در هواپیماهای ای.سی-130.ای( ) گنجانده شده است. این هواپیماها در اختیار گروه دی ـ 193( ) عملیات ویژه گارد ملی هوایی پنسیلوانیا قرار دارند. این هواپیماها می‌توانند برنامه‌های رادیویی ای.ام.( ) و اف.ام.( )پخش کنند، امواج برنامه‌های مخالف را جمع کنند و اقدامات مربوط به جنگ الکترونیک را اجرا کنند. ارتش امریکا از سیستم سیار هوایی پخش برنامه‌های عملیات روانی( ) استفاده می‌کند. از طریق این سیستم پخش برنامه‌های ای.ام. و اف.ام. رادیویی و تلویزیونی از یک ایستگاه زمینی یا هوایی میسر می‌شود. تلویزیون رسانه‌ای است که برای عملیات روانی قابلیتهای بالقوه بالایی دارد. در آینده، با پیشرفت فناوری، امکانات پخش تلویزیونی نیز گسترش خواهد یافت. فیلمهای سینمایی( ) فیلمهای سینمایی یا تصاویر متحرک این مزیت را دارند که محبوبیت بالایی در بین مخاطبان خود دارند. آنها می‌توانند یک رویداد یا یک منظره را به شکل واقعی بازآفرینی کنند و موضوعی را به طریق استفاده همزمان از کلمات، تصاویر و حرکات توضیح دهند. از آنجایی که مخاطبان فیلم سینمایی یا تصاویر متحرک توده مردم‌اند، آنها می‌توانند هیجانات و واکنشهای جمعی را برانگیزند و باعث بروز بحث و مجادله شوند. در عملیات روانی برای نیروهای خودی می‌توان از آنها استفاده کرد. فیلمهای سینمایی می‌توانند ابزار مناسبی برای عملیات روانی طی دور تحکیم، برقراری امنیت داخلی یک کشور خارجی و جنگ غیرمتعارف باشند. فیلمهای سینمایی بسیاری از ویژگیهای تلویزیون و ارتباط چهره به چهره را در هم می‌آمیزند و بر مخاطبان موردنظر تأثیری دیداری ـ شنیداری دارند. اکثر کودکان و درصد بالایی از بزرگسالان اطلاعات ارائه شده در فیلمها را بی‌چون و چرا می‌پذیرند. فنون مربوط به پخش پیامهای شنیداری( ) رسانه‌های مربوط به پخش پیامهای شنیداری عملیات روانی به دو گروه تقسیم می‌شوند: پخش رادیویی و پخش بلندگویی. پیامهای رادیویی می‌توانند به سرعت و هم‌زمان به مخاطبان موردنظر بومی یا خارجی برسند. برای انجام این کار باید سرعت پخش را افزایش داد تا بتوان گستره وسیعی را تحت پوشش قرار داد. امواج رادیویی می‌توانند به فراتر از مرزها و به مناطق دور افتاده برسند و کارکنان عملیات روانی را در شکل دادن به نگرشها، نظرات، باورها و رفتار مخاطبان موردنظر یاری دهند. پخش رادیویی کارکنان عملیات روانی در موقعیت برقراری امنیت داخلی یک کشور خارجی باید تا حد امکان از تجهیزات رادیویی ملت میزبان استفاده کنند‌. در موقعیتهای خصومت‌آمیز آنها باید از تأسیسات رادیویی تصرف شده استفاده کنند. افسر ستادی عملیات روانی مسئول در یگان پشتیبانی شده، باید به فرماندهان عملیات لزوم وارد آمدن کمترین خسارت به تأسیسات رادیویی منطقه موردنظر را یادآور شود. کارکنان عملیات روانی می‌توانند برای پخش برنامه‌های رادیویی خود از سیستم سیار هوایی PAMDIS، فرستنده رادیویی قابل حمل AN/TRT-22 و گیرنده رادیویی قابل حمل AN/TRT-18 استفاده کنند. همچنین، تجهیزات دیگری که سرویسهای رادیویی از آنها استفاده می‌کنند مانند AN/MLQ-34 , TACIAM, AN/TLQ-17, QUICK FIX می‌توانند پیامهایی را که از قبل ضبط شد‌ه‌اند، ارسال دارند و زمانی که ایستگاههای فرستنده کمتر در معرض خطر تهدید دشمن قرار داشته باشند، این کار راحت‌تر صورت می‌گیرد. عملیات بلندگویی بلندگو می‌تواند برای پخش پیام عملیات روانی در مسافتهای کوتاه ابزار مناسبی باشد. تیمهای عملیات روانی با حمل دستی بلندگوها یا نصب آنها بر روی وسایل نقلیه، هواپیما و کشتیها می‌توانند بر قابلیتهای دیداری و شنیداری خود بیفزایند. سیستمهای مختلف بلندگوها در فصلنامه شماره 4 توضیح داده شده است. گروه دیداری و شنیداری عملیات روانی با ارزیابی واکنش مخاطبان موردنظر به پیامهای بلندگویی، می‌توانند به سرعت در مورد تأثیر و کارایی پیام قضاوت کنند. صرف‌نظر از کیفیت نوشتاری و نحوه تنظیم یک متن بلندگویی برای موقعیتی خاص، ارسال صحیح پیام می‌تواند نتایج مطلوب به دست آورد. همچنین ارسال صحیح پیام به شخصیت گوینده پشت‌ بلندگو و یا استفاده درست از میکروفون یا ضبط و صوت بستگی دارد. ویژگیهای گوینده پشت بلندگو: داشتن چند ویژگی برای این نوع افراد ضروری است. آنها باید صدایی رسا و لحنی مقتدرانه داشته باشند و تن‌ صدایشان بالاتر از حد معمول باشد و حنجره آنها قادر به تولید و القاء احساسات مختلف باشد. گویندگان پشت بلندگو باید به زبان مخاطبان مورد نظر تسلط داشته باشند. نحوه صحبت و انتخاب کلمات آنها نباید به‌ گونه‌ای باشد که حس عداوت و دشمنی را در ذهن مخاطبان ایجاد کند. این گویندگان باید از آداب و رسوم، ادبیات بومی و کهن آنها و نحوه صحبت مخاطبان مورد نظر آگاهی داشته باشند و باید بتوانند متن نوشته شده را به ‌گونه‌ای ارائه دهند که با طرز فکر و ذهنیات آنها مطابقت داشته باشد. این افراد باید در مورد مخاطبان مطالعه گسترده‌ای داشته باشند یا برای سالها در جامعه آنها زندگی کنند. اگر چنین گوینده ماهری یا پیش‌زمینه مطلوب در اختیار نباشد، می‌توان از شهروندان مخالف و یا اسرای جنگی قابل اعتماد بهره ‌گرفت. احتمال دارد اسرای جنگی که مایل به همکاری‌اند برای گویندگی در پشت بلندگو مهارت کافی داشته باشند، ولی از آنجایی که آنها به موضوعات مورد نظر، اصطلاحات عامیانه و نارضایتی‌های نیروهای مقابل آشنایی دارند، کارکنان عملیات روانی از کمکهای آنها بسیار استفاده می‌کنند. اگر فرد قابل اعتمادی از شهروندان یا نیروهای مقابل در اختیار نبود، می‌توان پیام را بر روی نوار ضبط کرد و پس از کنترل دقیق، آن را مورد استفاده قرار داد. وجود هرگونه عبارتهای کنایه‌دار و طعنه‌آمیز در پیام ضبط شده ممکن است مانع القای معنی موردنظر شود. گویندگان پشت بلندگو باید ذهنی تیز و انعطاف‌پذیر داشته باشند. پیش‌بینی واکنش مخاطبان به موضوعات مطرح شده در پیامها و کسب نتایج مثبت از پخش پیامها بسیار دشوار است. بنابراین گروههای بلندگویی به گویندگان فهمیده‌ای نیاز دارند که بتوانند متن موجود را با توجه به موقعیتهای غیرمترقبه تغییر دهند. در مراحل اولیه منازعه، تمامی عملیات بلندگویی در مرحله آزمایشی‌اند. بنابراین نویسندگان متنها و یا گویندگان باید بتوانند واکنشهای مخاطبان به پیامها را ارزیابی کنند تا از نتایج حاصل در موقعیتهای بعدی بهره‌ بگیرند. آنها نباید به فکر مبارزه یا تبلیغات منفی طرف مقابل باشند، بلکه باید بر مخاطبان واقعی خود تمرکز کنند. گویندگان پشت بلندگو باید ماهیت موقعیتهای مختلف عملیاتی را درک کنند و بدانند که در هر کدام از این موقعیتها چه چیزی به نفع و چه چیزی به ضرر طرف مقابل است. در غیر‌ این ‌صورت، آنها نمی‌توانند از اخبار و اطلاعات پایه‌ای خود کمال استفاده را ببرند. فنون ضبط پیام: گویندگان ماهر برای اینکه بتوانند پیامی را با حداکثر میزان تأثیرگذاری ضبط کنند باید چند اصل را مدنظر داشته باشند: • با صدای بلند و رسا صحبت کنند، اما فریاد نزنند؛ • مدت زمان مشخصی برای ارسال پیام در نظر بگیرند و با تأمل و سنجیده صحبت کنند؛ • تن صدا و سرعت صحبتشان باید در طول ارسال پیام یکنواخت و مداوم باشد؛ • نباید کلمات را با عجله تلفظ کنند یا آنها را جا بیاندازند؛ • نباید پیام را از ابتدا تا انتها با یک لحن ارسال کنند؛ • باید هر بخش از هر کلمه را واضح و ژرف ادا کنند؛ • باید حروف بی‌صدای آخر کلمات را واضح ادا کنند؛ • باید به هر کلمه‌ای که به زبان می‌آورند بیاندیشند؛ • باید در حین ضبط پیام، از میکروفون استفاده کنند. فنون لازم برای پخش پیام از رسانه‌های دیداری رسانه‌های دیداری اشکال مختلفی دارد. از انواع گوناگون آنها می‌توان به اعلامیه، پرچم، پوستر، تابلو، مجله، روزنامه، جزوه، کتاب، نوشته‌ها و تصاویر کوچک( ) و کاغذ خود چسب اشاره کرد. هدایای کوچک و کم‌هزینه که جنبه شوخی و گول‌زدن داشته باشند و یا وسایل کوچک نوظهور، همچنین هدایایی که روی آنها پیامهایی نوشته شده باشد نیز جزء رسانه‌‌های دیداری محسوب می‌شوند. رسانه‌های دیداری می‌توانند پیامهای مختلف را صرف‌نظر از طول یا پیچیدگی آنها منتقل کنند. کتابها، مجلات، جزوات یا روزنامه‌ها از بهترین اشکال رسانه‌های دیداری شمرده می‌شوند، زیرا می‌توانند موضوع موردنظر را به خوبی تحلیل کنند. بسیاری از رسانه‌های دیداری را می‌توان بدون وارد آمدن خدشه و صدمه‌ای از فردی به فرد دیگر منتقل کرد. اعلامیه‌ها، پیامهای نوشتاری یا تصویری هستند که تک‌تک سربازان یا شهروندان طرف مقابل را مورد خطاب قرار می‌دهند. ممکن است پیام موردنظر بر یک طرف اعلامیه و یا در هر دو طرف آن چاپ شده باشد. هیچ گونه موازین خاصی برای اندازه، شکل، وزن و قالب‌بندی اعلامیه‌ها وجود ندارد. کارکنان عملیات روانی هنگام پخش اعلامیه‌ها و پوسترها باید به موارد زیر توجه داشته باشند. زیرا این موارد بر موفقیت‌آمیز بودن مأموریت تأثیر دارند: • دسترسی نداشتن سیاسی یا نظامی به مخاطبان موردنظر؛ • توان و امکان اقدامات متقابل از سوی طرف مقابل؛ • وجود تنبیه‌های سنگین برای مخاطبانی که این فرآورده‌ها را در اختیار داشته باشند؛ • الگوهای جمعیتی و تراکم جمعیت مخاطبان موردنظر؛ • دسترسی نداشتن جغرافیایی به مخاطبان موردنظر؛ • تعداد و اندازه مطالب چاپ شده؛ • دسترسی به ابزارهای توزیع و پخش فرآورده‌ها؛ • دسترسی به هواپیما برای پخش ناگهانی فرآورده‌ها؛ • شرایط جوی؛ • روشهای پخش چندگانه؛ • زمان موجود برای تولید فرآورده؛ • شرایط لازم برای ترکیب رسانه‌ها؛ و • رسانه برتر. توجه: بسیاری از این موارد با توجه به نوع برنامه، بارزتر از موارد دیگر جلوه می‌کنند. پخش زمینی اعلامیه‌ها را می‌توان به روشهای مختلف پخش کرد. برای پخش زمینی آنها به پرسنل، توپخانه و یا مخازن ضدآب نیاز است. پرسنل: نیروهای گشت زمینی اگر امنیت کافی داشته باشند می‌توانند برگه‌های اعلامیه (مانند امان‌نامه‌ها) را پخش کنند. اما پخش اعلامیه‌ها تنها وظیفه نیروهای گشت نیست. بلکه آنها باید به عملیات شناسایی یا مأموریت رزمی خود نیز توجه داشته باشند. افراد نفوذی، چریکها و افراد طرف مقابل که مخفیانه از مرز رد می‌شوند نیز می‌توانند اعلامیه‌ها را پخش کنند باید به آنها آموزشها و دستورالعملهای لازم داده شود، یا باید به آنها این فرصت داده شود که به صلاحدید خود عمل کنند. در عملیات نظامی پایین‌تر از سطح جنگ، تمامی سازمانهای دولتی می‌توانند رسانه‌های دیداری را پخش کنند. سازمانهای غیرنظامی خدمات عمومی و مجامع مذهبی نیز می‌توانند از پخش‌کنندگان اعلامیه‌ها باشند. توپخانه: توپ پرتاب‌کننده اعلامیه‌ها( ) نیز ابزاری است که می‌توان از آن برای پخش اعلامیه‌های عملیات روانی در میدان نبرد استفاده کرد. این وسیله بسیار دقیق است و اعلامیه‌ها را بدون داشتن کمترین خطر برای نیروهای خودی، به موقع و در مدت کمی به دست نیروهای مقابل می‌رساند. از این دستگاه در بسیاری از جنگها، از جمله جنگ جهانی دوم و جنگ کره استفاده شد. از مزایای این دستگاه می‌توان به دقت توپخانه صحرایی در نشانه‌گیری و خطر کم آن برای نیروهای خودی اشاره کرد. به علاوه، فردی که پشت این دستگاه می‌نشیند نسبت به افرادی که از روشهای دیگر پخش استفاده می‌کنند کمتر در معرض آتش دشمن قرار دارد. در جهت مقابل، نیروهای دشمن هدف توپخانه پرتاب‌کننده اعلامیه‌هاست. اما گاهی ممکن است نشانه‌گیری آن دقیق انجام نگیرد و توپ به مکانی دورتر اصابت کند و تلفاتی به بار آورد. اگر سربازان طرف مقابل در حالت دفاعی باشند، این وسیله می‌تواند ابزار بسیار مؤثری برای پخش اعلامیه‌ها باشد. اما از آنجایی که هدف‌گیری نیروهای مهاجم دشمن بسیار دشوار است، نیروهای گشتی آنها می‌توانند اهداف خوبی برای پخش پیام عملیات روانی باشند. اعلامیه‌ها باید در زمان مناسب به سوی مکان مناسب پرتاب شوند تا شمار زیادی از سربازان طرف مقابل امکان دسترسی به آنها را داشته باشند. این اعلامیه‌ها نباید به سوی مناطق غیرنظامی پرتاب شوند. اگر واحدهای عملیات روانی بخواهند اعلامیه‌ها را از طریق توپخانه به سوی دشمن پرتاب کنند، باید هماهنگیهای لازم را با واحد توپخانه به‌ عمل‌ آورند و به آنها اعلام کنند که به چند قبضه توپ نیاز دارند. افرادی از میان کارکنان واحد عملیات روانی که تبحر لازم را دارند، اعلامیه‌ها را به شکل طوماری می‌پیچند و به واحد توپخانه ارسال می‌کنند. وقتی که توپ شلیک می‌شود، استوانه، حاوی کاغذها پرتاب و در اثر انفجار چاشنی موجود در سراستوانه برگه‌ها در منطقه وسیعی منتشر می‌شود. واحدهای عملیات روانی می‌توانند از دو نوع توپ 155 میلی‌متری( ) یا 105 میلی‌متری استفاده کنند. البته توپ 155 میلی‌متری برای این کار مناسب‌تر است زیرا صرفاً برای پرتاب اعلامیه ساخته شده است، اما نوع 105 میلی‌متری اساساً برای پرتاب گلوله ساخته شده است و با اعمال تغییراتی از آن برای پرتاب اعلامیه‌ها نیز می‌توان استفاده کرد. مخازن ضدآب: پخش اعلامیه‌ها از طریق آب، روشی ساده و کم‌هزینه است. برای این کار به اطلاعات دقیقی در مورد جریان آبها( ) نیاز است اگر امکان استفاده از سایر ابزارهای پخش برای واحدهای عملیات روانی وجود نداشته باشد، برای پخش اعلامیه‌ها می‌توان از طریق رودخانه‌ها یا ‌آبهای کم‌حجم دیگر اقدام کرد. بهترین و منطقی‌ترین کاربرد ارسال پیام از طریق آب، ارسال حجم زیادی از رسانه‌های دیداری از مناطق دور از ساحل دریا به سمت نیروهای مستقر در ساحل دریا است. هرگونه مخزنی که آب در آن نفوذ نکند و بتواند بر روی آب شناور بماند می‌تواند برای این کار مناسب باشد. کارکنان عملیات روانی برای ارسال موفقیت‌آمیز رسانه‌های دیداری از طریق آب، باید در مورد تغییرات احتمالی شدت جریان باد و جزر و مد آب موردنظر، اطلاعاتی را به دست آورند، زیرا ممکن است جزر و مدهای شدید باعث در هم شکستن مخازن شناور بر روی آب شوند. وزش باد نیز می‌تواند اشیای شناور بر روی آبهای آرام را به حرکت درآورد. کیسه‌های پلاستیکی مانند کیسه فریزر یا نایلون مخصوص ساندویچ نیز می‌توانند برای ارسال رسانه‌های دیداری به سوی فرد یا افرادی که ممکن است در ساحل یک رودخانه یا ساحل دریا باشند، مورد استفاده قرار گیرند. پخش هوا به زمین کارکنان عملیات روانی از روشهای مختلفی برای پخش هوا به زمین رسانه‌های دیداری استفاده می‌کنند. پرتاب برگه‌های اعلامیه با دست، پرتاب بسته‌ها یا جعبه‌های حاوی اعلامیه‌ها، بمبهای حاوی اعلامیه‌ها و بالونها از جمله این روشها هستند. پرتاب اعلامیه‌ها با دست: در این روش، حجم کمی از برگه‌های اعلامیه از درها یا مجاری هواپیمایی که در ارتفاع پایین حرکت می‌کند به پایین ریخته می‌شود و این کار در فواصل زمانی کوتاه تکرار می‌شود تا با کمک باد به یکسان در سراسر منطقه مورد نظر پخش ‌شوند. هواپیماهایی که بالهای متحرک دارند در مقایسه با هواپیماهایی که دارای بالهای ثابت‌اند، می‌توانند با سرعت‌ ‌کمتر و در ارتفاع پایین‌تر حرکت کنند. از آنجایی که هنگام پرتاب اعلامیه‌ها با دست ارتفاع هواپیما از زمین بسیار کم است، باید این کار در مناطقی صورت بگیرد که تهدید دفاع هوایی در آنها وجود نداشته باشد یا بسیار کم باشد. کارکنان عملیات روانی می‌توانند اعلامیه‌ها را در گونی‌های پارچه‌ای و یا بسته‌هایی از این قبیل بریزند و با توجه به شدت جریان و جهت باد، با تکان دادن آنها اعلامیه‌‌ها را در زمان مناسب به بیرون بریزند. اگر تعداد اعلامیه‌ها زیاد باشد، این روش مؤثر خواهد بود. بسته‌ها یا جعبه‌های حاوی اعلامیه‌ها: این بسته‌ها یا جعبه‌ها را می‌توان به تعداد دلخواه در هواپیما جا داد. در آنها به‌گونه‌ای طراحی شده که به ریسمانی ثابت وصل‌اند و هنگام پرتاب، در آنها خود به خود باز می‌شود. بمبهای حاوی اعلامیه‌ها: این گونه بمبها می‌توانند تعداد بسیار زیادی از اعلامیه‌ها را به کمک هواپیماها پخش کنند. این بمبها از یک قسمت بدنه به نام M129 یا M129E1 و یک قسمت انتهایی به نام M148 تشکیل شده‌اند و واحدهای عملیات روانی می‌توانند آنها را از طریق اردونانس( ) نیروی هوایی تهیه کنند. این بمبها با برگه‌های اعلامیه پر می‌شوند و نسخه‌ای از آنها نیز بر روی بمب چسبانیده می‌شود. کارکنان نیروی هوایی بمب را در ارتفاع مناسب و در منطقه موردنظر پرتاب می‌کنند. G3/J3 نیز در این رابطه همکاریها و هماهنگیهای لازم را به عمل می‌آورد. بالونها: از سال 1854 به بعد، از بالونها برای پخش اعلامیه‌ها و سایر فرآورده‌های عملیات روانی استفاده می‌شود. در آن سال، یک فرد روسی تبعی