«دنیس راس»، یکی از مقامات سابق وزارت خارجه و شورای امنیت ملّی آمریکا در مقاله ای در روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز راههای پیش روی آمریکا برای کاستن از تب جنگ در میان مقامات اسرائیل را تشریح کرد.

راس در مقدمه مقاله خود به تفاوت های دیدگاه مقامات دولت اوباما و مقامات اسرائیل در زمینه کارکردهای دیپلماسی برای بازدارندگی برنامه هسته ای ایران اشاره می کند و می نویسد در حالی که دولت آمریکا هنوز معتقد است دیپلماسی می تواند موضوع هسته ای ایران را حل کند، مقامات اسرائیلی نظر دیگری دارند و معتقدند زمان دیپلماسی سرآمده است.

این مقام سابق آمریکایی می نویسد با آنکه آمریکا و اسرائیل هر دو از لحاظ  پیشگیری از برنامه هسته ای ایران هم رأی هستند، آنها از لحاظ اقدامات لازم برای «پیشگیری کردن از پیشرفت های هسته ای ایران» با یکدیگر تفاوت دارند.

* پیشگیری از برنامه هسته ای ایران امکان پذیر است اما نابودی، دیگر نه

دنیس راس در باره کاربرد واژه «پیشگیری» در عبارت بالا می نویسد: «به این دلیل از واژه پیشگیری استفاده می کنم که نه اسرائیل و نه آمریکا نمی توانند توان ایران برای ساختن بمب اتم را به طور کامل از بین ببرند. هر کدام از این دو کشور می توانند با اقدام نظامی ایران را عقب برانند، اما هیچیک نمی توانند مهارت یا توانایی فنی و مهندسی ایران برای ساخت بمب هسته ای ایران را از بین ببرند.»

وی که از سال 2009 تا 2011 به عنوان مشاور ویژه اوباما در امور خاورمیانه و آسیای جنوبی فعالیت کرده است، می افزاید: «از سال 2007، یعنی همان موقع که ایران توانست به چرخه کامل سوخت هسته ای برسد، برای انجام این کاردیر شد.»

* حمله به ایران اجماع جامعه جهانی علیه تهران را از بین می برد

دنیس راس ضمن اشاره به اینکه مقامات اسرائیل برای حمله به ایران بی صبری به خرج می دهند اشاره کرد آمریکا بر خلاف اسرائیل برای حمله به ایران تنها قابلیت های نظامی خود را در نظر نمی گیرد، بلکه به راهبردهایی که لازم است برای پس از زمان حمله داشته باشد، توجه دارد.

راس تأکید می کند چون اقدام نظامی کمکی برای تخریب قابلیت هسته ای ایران نمی کند باید به آن تنها به عنوان وسیله و نه هدف غایی نگریست.

مشاور سابق اوباما اشاره می کند از آنجا که مقامات اسرائیل آنقدر سرگرم تهدیدی هستند که موجودیتشان را به خطر می اندازد احتمالاً نمی توانند به این توجه کنند که ممکن است پس از حمله به ایران اجماع جامعه بین الملل علیه ایران از بین برود.

* مقامات اسرائیل در زمینه ادامه تحریم ها هم با آمریکا اختلاف نظر دارند

وی راهکار منزوی نگاه داشتن ایران و ادامه نظام تحریم ها را روشی می داند که در شرایط فعلی می تواند بیشتر از حمله نظامی کارگر افتد، اما ادامه می دهد مقامات اسرائیل با این نقطه نظر هم مخالفند؛ راس به نظر یکی از مقامات بلندپایه اسرائیلی اشاره می کند: «نظام تحریم ها ممکن است برای مدتی گزنده باشند، اما پس از مدتی از بین می روند، همان طور که فشارهای دیپلماتیک و مبارزه های اطلاعاتی با ایران چنین خواهند شد. این امر به خاطر آن است که منافع جامعه بین الملل در خصوص ایران تغییری نخواهند کرد.»

راس می نویسد مقامات دولت اوباما نظر متفاوتی دارند؛ آنها می گویند به انزوا کشاندن ایران در خلأ رخ نداده است و اقدامی بوده است که به متقاعد کردن جامعه جهانی و بسیج کردن جامعه جهانی نیاز داشته که آمریکا در تحقق آن موفق شده است.

* باید نشان داد دیپلماسی درباره ایران موثر نبوده است

وی می افزاید: «برای آمریکا فراهم کردن بسترها اهمیت دارد. آمریکا به دنبال ایجاد بستری بین المللی است که استفاده از زور اگر ضروری شود، قابل توجیه باشد و اینطور نمود پیدا کند که دیپلماسی موثر نبوده است و ایران با لجاجت در برنامه هسته ایش و امتناع از تغییر در آن، جنگ را برای خود خریده است. حفظ انزوای ایران در شرایط حمله نظامی متضمن این خواهد بود که ایران نتواند خودش را به عنوان قربانی جا بزند.»

دنیس راس می نویسد قبل از حمله نظامی نکته مهم این است که نشان بدهیم ایران آماده نبود انرژی هسته ای غیرنظامی را قبول کند و به محدویت هایی که این کشور را از دست یافتن به بمب اتمی باز می دارند پایبند بماند.

* مذاکرات 1+5 باید ابزار آمریکا برای توجیه جنگ با ایران باشد

این مقام سابق وزارت خارجه آمریکا می نویسد سیاستگذاران آمریکایی امروز به دنبال این هستند که زمان حمله به ایران را از یک طرف به زمان دلخواه اسرائیل نزدیک کنند و از طرف دیگر آن را در موعدی قرار دهند که کارآمدی تحریم ها و دیپلماسی به سرآمده باشد. وی که در حال حاضر از مشاوران اندیشکده موسسه واشنگتن برای سیاستهای خاور نزدیک است، به چهار راهکار در همین راستا اشاره می کند.

اول؛ آمریکا باید طرحی نهایی روی میز داشته باشد که به ایران اجازه دهد انرژی هسته ای غیرنظامی داشته باشد اما این توانمندی با محدویت هایی همراه باشد که ایران نتواند هر زمانی که خواست برنامه هسته ایش را به سمت تسلیحاتی شدن پیش ببرد. تدوین چنین طرحی این نکته را آشکار خواهد ساخت که آیا رسیدن به یک توافق جدید امکان پذیر است یا خیر، ضمن اینکه این پیام را به اسرائیل می دهد که رویکرد آمریکا به مذاکرات بی هدف و باز پاسخ نبوده است.

دوم؛ آمریکا باید مذاکرات با گروه 1+5 را آغاز کند و با آنها درباره راهبردهایی که پس از موثر نبودن مذاکرات و استفاده از زور باید به کار گرفت، گفتگو کند. این اقدام هم به اسرائیل و هم به ایران منظور آمریکا از اینکه می گفتیم همه گزینه ها روی میز است را نشان خواهد داد.    

سوم، مقامات ارشد آمریکایی باید از مقامات اسرائیلی بپرسند آیا امکانات نظامی ای هست ـ مانند بمب های پناهگاه خراب کن ـ که ما برای آنها فراهم کنیم تا آنها بتوانند زمان حمله را به تعویق بیندازند.

و چهارم؛ کاخ سفید باید از نتانیاهو بپرسد اگر قرار باشد اسرائیل از زور استفاده کند نیاز به چه نوع از حمایتی دارد ـ مثلاً تأمین مجدد تسلیحات، تدارکات نظامی، قطعات یدکی و حمایت نظامی و دیپلماتیک. آمریکا باید در قبال توافق اسرائیل برای معوق کردن حمله تا سال بعد تعهدات قدرتمندی به نتانیاهو در تمام این زمینه ها بدهد ـ قبول این تعلیق از جانب اسرائیل به معنی این است که می توان از آن برای «مستهلک کردن گزینه های دیپلماتیک و بسترسازی برای اقدام نظامی» بهره برد.

دنیس راس در پایان خاطرنشان می کند اگرچه ممکن است عده ای استدلال کنند این اقدامات احتمال حمله نظامی در سال آینده را بیشتر می کنند، اما در حال حاضر لازم است آنها انجام شوند تا به مقامات اسرائیل دلیلی برای صبر کردن بدهند.