وزارت امور خارجه ایران ضمن محکوم کردن این اقدام نفرت انگیز، دولت امریکا را مسئول این عمل دانست و ضمن اشاره به قرآن سوزی سربازان امریکایی در پایگاه بگرام افغانستان، عدم برخورد با عاملان آن واقعه را یکی از عوامل اصلی جری تر شدن هتاکان و افراطیونی مانند تری جونز دانست و خواستار عذرخواهی آن دولت شد. ویکتوریا نولاند سخنگوی امور خارجۀ امریکا نیز در پاسخ به دولت ایران، اهانت کشیش آمریکایی را منعکس کننده ارزش های دولت و ملت امریکا ندانست ولی اهانت به هرگونه کتاب مقدس را «رقت انگیز» و «غیرمحترمانه» خواند.
واقعۀ پایگاه شهر بگرام افغانستان مربوط به اواخر بهمن سال 1390 است که طی آن نظامیان امریکایی مستقر در این پایگاه نسخه هایی از قرآن کریم را در میان زباله ها گذاشته و آنها را آتش زدند. متعاقباً تظاهرات خونینی در این شهر به راه افتاد و مردم به سوی پایگاه امریکایی حمله بردند که گفته می شود در طی آن سه افغان کشته شدند.

تری جونز در اردیبهشت 1390 قصد داشت یک تظاهرات مقابل مسجد بزرگ شهر دیربورن در ایالت میشیگان برپا کند که نهایتاً دستگیر و در دادگاه به پرداخت وثیقۀ یک دلاری برای آزادی خود محکوم شد. او در پنجم آبان سال گذشته نیز خود را کاندیدای ریاست جمهوری امریکا معرفی کرده بود.

سابقۀ تری جونز
دوشنبه پانزدهم شهریور 1389 مطابق با ششم سپتامبر شبکه های تلویزیون امریکا اعلام کردند که تری جونز (1) (متولد 1951) کشیش کلیسای کوچک «داو ورلد اوتریچ»(2) (مرکز امداد کبوتر صلح جهانی) در ایالت فلوریدا قصد دارد تا در ساعات 18 تا 21 روز شنبه یازدهم سپتامبر/ بیستم شهریور یکصد مجلد قرآن را در فضای باز این کلیسا آتش بزند و این روز را به نام «روز بین المللی قرآن سوزی» نامگذاری کند. پیش تر خبرگزاری فارس در روز نهم مرداد به نقل از شبکه خبری سی.ان.ان. گزارش کرده بود که کلیسای داو ورلد در صفحه خود در سایت اجتماعی فیس بوک خواستار اختصاص «روز بین المللی قرآن سوزی» شده و از دیگر مذاهب خواسته است تا به این رویداد بپیوندند. اما کسی آن زمان این اقدام ابلهانه را جدی نمی گرفت مگر اینکه با طرح دوبارة آن موضوع، بر همگان معلوم شد که این یک برنامه سازماندهی شده و ریشه دار است. این نوبت اما مسلمانان در سراسر جهان به سرعت و با همة قوا نسبت به توهین به قرآن کریم واکنش نشان دادند. متعاقباً بان کی مون دبیر کل سازمان ملل، برخی دولتمردان امریکا و نیز واتیکان مخالفت خود را با این عمل اعلان کردند. بسیاری از متفکران مباحث ادیان، اندیشمندان و دانشگاهیان و حتی مردم عادی در امریکا و اروپا این عمل را نوعی دیوانگی خواندند و دلسوزانه از تری جونز خواستند تا از این کار دست بکشد. برخی از ایشان که این کشیش را می شناختند گفتند که او یک کشیش شهرت طلب است. به هر حال او به این ترتیب در صدر اخبار جهان قرار گرفته بود.


اِما جونز دختر تری که ساکن آلمان است، با خبرنگاران مصاحبه کرد و پدرش را دیوانه خواند و خواستار کمک به وی شد. او خبر داد که پدرم از سال 1981 تا 2008 در آلمان زندگی می کرده و در اینجا هم به سبب کارهای بدعت گونه اش که بر خلاف تعالیم انجیل انجام می داد همواره مورد انتقاد بوده است. او حالا به امریکا بازگشته و یک کلیسا در ایالت فلوریدا اجاره کرده است. پس از دو سال در این کلیسا فقط پنجاه شرکت می کنند. بر اساس سخنان اما جونز، پدرش پیش از ترک آلمان به این برداشت رسیده بود که اسلام در حال استیلا بر جهان است و باید برای ایستادن در برابر آن راهی جست.

راهی که تری جونز یافته همان روش قدیمی «کتاب سوزی» است که در میان مسیحیان افراطی یک روش آشنا است. عالمان و عاقلان زیادی تری جونز را از این کار نهی کردند. باراک اوباما رئیس جمهور ایالت متحده نیز او را با لحن ملایمی از این کار بازداشته بود، اما نه برای آنکه کتب آسمانی و مقدسات ادیان قابل احترام است بلکه صرفاً به این دلیل که این کار جان سربازان امریکایی را در عراق و افغانستان (به سبب واکنش مسلمانان) به خطر می اندازد! یعنی اگر مطاع جان سربازان آنها در رهن کشورهای مسلمان نبود آنها نه تنها از این کار مانع نمی شدند بلکه شاید آن را خیلی زودتر در دولت خود اجرا می کردند. لحن ملایم اوباما در قبال تری جونز نشان از آن داشت که اوباما از این خبر غافلگیر نشده است و چه بسا که این کار با اذن او صورت گرفته باشد.

آیا این یک واقعة بسیار مهم نیست؟ اهانت به مقدسات یک و نیم میلیارد مسلمان، که ربع جمعیت جهان را شامل می شود؟ وزیر امور خارجه امریکا خانم هیلاری کلینتون که این وضعیت بحرانی را دریافته بود در شورای روابط مسلمانان امریکا حاضر شده و تلاش برای هتک حرمت مقدسات اسلامی در آستانة سالگرد حادثه یازدهم سپتامبر را اقدامی شنیع و بی شرمانه دانست و آن را محکوم کرد. وی سپس در ضیافت افطاری که با حضور برخی شخصیت های اسلامی در کاخ سفید برگزار شد ضمن تبریک گفتن عید فطر به حاضران، اظهار داشت: «هتک حرمت به مقدسات اسلامی اقدامی وقیحانه است و آمریکا از زمان تأسیس خود همواره به ادیان مختلف احترام گذاشته است.»

یازدهم سپتامبر 2010 میلادی
تری جونز در صبح شنبه یازدهم سپتامبر مجبور شد از طرح خود عقب نشینی کند، ظاهراً برای اینکه به سخنان ژنرال دیوید پترائوس(3)   فرمانده نظامیان امریکایی در افغانستان احترام گذاشته باشد. جونز گفته بود: «ما برای قرآن سوزی تصمیم جدی داشتیم، ولی پس از هشدارهایی که دریافت کردیم اکنون باید در تصمیم خود تجدید نظر کنیم؛ چرا که آن پیامی که ما قصد ارسالش را داشتیم ممکن است پیامدهایی داشته باشد.»

اما چه بایست گفت که تری جونز با این نیت خود در حقیقت شاخه ای از شجرة خبیثة زقّوم را در خاک امریکا غرس کرد، خاکی که برای رشد این نوع خباثت ها بسیار حاصل خیز است. روز شنبه یازدهم سپتامبر درست در وقتی که مسلمانان از مهار این کشیش مجنون آسوده شده بودند، عده ای دیگر از بدسگالان و رجالگان مفلوک، کتاب عظیم خداوند سبحان را پاره کردند، برخی اوراق آن را سوختند و نعل خود بر آن مالیدند. در دو نقطة منهتن که محلة یهودیان نیویورک است قرآن به آتش سوخت. یکی از این دو نقطه، در مقابل مکان سابق برج های دوقلو بود. هیچ نیروی امنیتی مانع ایشان نشد و تنها پس از اتمام کار با احترام کامل آنان را از صحنه خارج کردند. یک اعتراض جدی این قرآن سوزان این است که چرا دولت امریکا اجازه داده تا در نزدیکی مکان سابق برج های دو قلو مسجدی ساخته شود؟ همچنین به نقل خبر آنلاین در مقابل کاخ سفید در واشنگتن دی.سی. نیز در حالیکه پلیس امریکا نظاره گر بود عده ای در مخالفت با مسلمانان یک نسخة انگلیسی از قرآن را آتش زدند.

همچنین «فرد فلپس»(4) رهبر کلیسای تعمیدیان بوروی غربی(5)در شهر توپکا،(6)مرکز ایالت کانزانس امریکا، با انتشار یک فیلم ویدئویی از تصمیم خود برای سوزاندن قرآن خبر داد. این کشیش 81 ساله اعلام کرد روز جدیدی را برای به آتش کشیدن قرآن کریم مشخص خواهد کرد. اما آیا غیرت خدای سبحان و روح حیات ایمانی ما مسلمانان به آنها چنین اجازه ای خواهد داد؟ رهبر انقلاب در پیام 22 شهریور خود تکلیف ما را روشن کرده است.

کتابسوزی مسیحیان
مسیحیان در نابودی و سوختن دشمنانشان ید طولایی دارند. آنها کسی همچون ژاندارک (1431-1412) یک دختر روستایی فرانسوی که قهرمان مبارزه با بریتانیایی های مهاجم بود را در دادگاه عالی کلیسای انگلستان محاکمه کردند و سپس او را سوزاندند.
مجازات سوختن برای مواردی وضع می شد که شخصی کافر شده یا شئ ای نجس گشته باشد. به این طریق مسیحیان کتابسوزی های عظیمی نیز به راه انداخته اند. ما برخی از این موارد را بر اساس رسالة «کتابسوزی ایران و مصر» از استاد شهید مرتضی مطهری نقل می کنیم. او نوشته است: «مسیحیان در فاجعة اندلس و قتل عام مسلمانان هشتاد هزار کتاب را به آتش کشیدند.(7) جرجی زیدان مسیحی، اعتراف دارد که صلیبیان در حمله به شام و فلسطین سه میلیون کتاب را آتش زدند...(8) اسکندر کتب ایرانی را آتش زد. (9) روم آثار ارشمیدس ریاضیدان معروف را طعمة آتش ساخت. » (10) و (11)
جناب مطهری همچنین از جورج سارتن نقل کرده که چطور اهالی یونان کتب پروتاگوراس را در میدان شهر آتن در 411 قبل از میلاد سوزاندند و این اولین نمونة ثبت شدة کتابسوزی در تاریخ است. (12) و (13)


عذر تقصیر به پیشگاه محمد(ص) و قرآن(14)
این عنوانِ کتابی است از جان دیوِن پورت (15)که به سال 1869 میلادی به چاپ رسیده و 86 سال بعد به سال 1334 به فارسی ترجمه شده و بارها به چاپ رسیده است.(16) کتابی بسیار خواندنی که تماماً سعی دارد غربیان را از اشتباهات فاحشی که در خصوص مسلمانان مرتکب شده اند به در آورد. نویسنده، تاریخ صدر اول را به طرز اعجاب گونه بیان کرده، افعال و اعمال پیامبر را تحسین می کند. او در مقدمة خود اینچنین آورده است:
«تحقیقات و بررسی های حاضر اثر ناچیزی است ولی با منتهای صداقت و علاقمندی سعی شده است تا دامن تاریخ حیات محمد از لکة تهمت های کذب و افتراهای ناجوانمردانه تطهیر شود. و نیز جهد کافی در دفع از صدق دعوی او که یکی از بزرگترین نیکوکاران و خیرخواهان جهان بشریت است به کار رفته است. نویسندگانی که کورکورانه تحت تأثیر تعصب قرار گرفته و گمراه شده اند و در نتیجه به حسن شهرت زنندة آئین یکتاپرستی [اسلام] اهانت روا داشتند. نه فقط ثابت کردند که روح خیرخواهی نجات دهنده [مسیح] که با آن همه استقامت و قدرت در انجام آن پایداری نشان داده، در آنها تأثیر ننموده است بلکه در قضاوت نیز راه خطا پیموده اند. زیرا با مختصر تأمل و تفکری می توانستند این نکته را درک کنند و دریابند که پیغمبر و تعالیم او را نباید از نظر یک نفر مسیحی یا از لحاظ فکر اروپایی انتقاد کنند بلکه این بحث باید از نظر شرقی مورد قضاوت قرار گیرد و به عبارت دیگر شخصیت محمد را به عنوان یک نفر مصلح دینی و قانونگذاری که در قرن هفتم مسیحی در آسیا قیام کرده است باید مورد مطالعه و تحقیق قرار داد. در اینصورت بدون شک اگر او را یکی از نوادر جهان و منزه ترین نوابغی که گیتی تاکنون توانسته است پرورش دهد به شمار نیاوریم همانا باید او را بزرگترین و یگانه ترین شخصیتی بدانیم که قارة آسیا می تواند به وجود چنان فرزندی بر خود ببالد.»


کتاب جالب توجه دیگر «خورشید الله بر فراز آسمان مغرب» نام دارد که تحت عنوان «فرهنگ اسلام در اروپا» توسط مرتضی رهبانی به فارسی ترجمه شده و در سه مجلد در دفتر نشر فرهنگ اسلامی به سال 1360 به چاپ رسیده است. نویسندة این کتاب خانم دکتر زیگرید هونکه(17) سعی وافری در تحقیق و نگارش این کتاب نموده و شعب مختلف دانش قدیم را که در نزد مسلمین مرسوم بوده شکافته و جزئیات آن را با اعجاب یاد کرده است؛ کتابی بسیار خواندنی و روح افزا.

آخرین کتاب قابل ذکر ما «اسلام از نظر ولتر»(18) نام دارد نوشتة مرحوم جواد حدیدی استاد فقید دانشگاه مشهد که در اصل به زبان فرانسه نگارش یافته و توسط خود ایشان به فارسی برگردان شده است. این کتاب از سوی اساتید دانشگاه های فرانسه مورد استقبال وافر صورت گرفت، هم به لحاظ تحقیق عالمانه ای که نویسنده در آثار متعدد ولتر صورت داده است و هم به جهت نگارش فصیح و زبان فرانسوی زیبای آن. این کتاب به بررسی زندگی و آثار ولتر (1778-1694) نویسندة شهیر فرانسه پرداخته و از خلال آثارش نشان داده است که او بدواً در نوشته های خود به حضرت رسول اکرم(ص) بی احترامی می نموده است ولیکن از وقتی که خود او به مطالعة آثار اسلامی و خصوصاً ترجمة فرانسوی قرآن پرداخته آرای او در خصوص دین اسلام و پیامبر عظیم القدر آن به طرزی حیرت آوری به نیکی و سپاس بدل می شود.
ولتر از میان سوره های قرآن، خصوصاً به سورة توحید علاقة وافر داشته و قبول تثلیث مسیحی برای او سخت بوده است. به گونه ای که بارها ترجمۀ سورۀ توحید را بدون آنکه منبع آن را ذکر کند به عنوان عقیدۀ شخصی خود در آثارش به کار برده است. ولتر در آخر عمر مکرراً از دین اسلام به نیک یاد می کرده و به سبب برخی آثاری که در دورة جاهلیت خود از قلمش تراوش شده که در آنها پیامبر اسلام را بدون تحقیق متهم نموده شرمسار می نموده است.

معجزة قرآن
هر انسان بی غرضی به معجزه بودن قرآن اذعان می کند. آنهایی که با کتب تورات و انجیل و مزامیر داوود (ع) سر و کار دارند بیشتر و زودتر به این حقیقت اذعان کرده و می کنند. کسی که یک صفحه از قرآن را بخواند در نزد خود اقرار خواهد کرد که هیچ بشری نمی تواند اینگونه سخن بگوید. افراد بسیاری از مسیحیان و یهودیان صرفاً به سبب همین مسئله مسلمان شدند. یک نمونة مشهور آن ادواردو آنیلی  بود که در زمانی که در امریکا درس ادیان می خواند با مطالعه چند صفحه از قرآن متحیر گشت و متعاقباً پس از تحقیقات وافر مسلمان شد. او تنها پسر و وارث سناتور و میلیاردر ایتالیایی جیووانی آنیلی (صاحب کارخانه-های فیات و فراری و ...) بود که در سال ۱۳۷۹ به طرز مشکوکی کشته شد، ولی دادگاه جنایی علت مرگ او را خودکشی اعلام کرد. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحت تأثیر آن قرار گرفت و نام خود را به مهدی تغییر داد و شیعه شد. سپس در زمستان 1360 به ایران آمد و با امام خمینی(ره) دیدار کرد و در نماز جمعة تهران هم شرکت نمود. تصویری از او در وقتی که در صف نخست نماز جمعه تهران به امامت آیت الله خامنه ای شرکت نموده موجود است.

در سال های اخیر مصوبه ای به کتابخانه های امریکا ابلاغ شد تا قرآن در دسترس عموم خارج شود. آنها نسخه های قرآن کریم را از بخش مرجع کتابخانه خارج کردند و در مخزن قرار دادند. اکنون کتابداران تا مطمئن نشوند که این شخص محقق ادیان است و با قرآن آشنایی دارد مصحف شریف را در اختیار او قرار نمی دهند مبادا که جاذبة عظیم این کتاب آنها را برباید.


*امیر اهوارکی

پی نوشت ها:

1. Terry Jones
2. Dove World Outreach Center
3. Gen. Petraeus
4. Fred Waldron Phelps, Sr.
5. Westboro Baptist Church (WBC)
6. Topeka, Kansas
7. پاورقی مندرج در نقل قول: دکتر محمد آیتی، تاریخ اندلس ـ و نیز جرجی زیدان، تاریخ تمدن اسلام، ترجمة فارسی، ج 3، ص 65
8. پاورقی مندرج در نقل قول: جرجی زیدان، تاریخ تمدن اسلام، ترجمة فارسی، ج 3، ص 65
9. پاورقی مندرج در نقل قول: ابن ندیم، الفهرست، چاپ قاهره، ص 351
10. پاورقی مندرج در نقل قول: همان، ص 386
11. مرتضی مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، انتشارات صدرا، تهران، چ 2 جدید، 1376؛ ص 286
12. پاورقی مندرج در نقل قول: جورج سارتن، تاریخ علم، احمد آرام، انتشارات امیرکبیر، ص 271
13. خدمات متقابل اسلام و ایران، ص 287
14. An Apology for Mohammed and the Koran (1869)
15. John Davenport (1789-1877)
16. جان دیون پورت، عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن، ترجمة سید غلامرضا سعیدی، مرکز انتشارات دارالتبلیغ اسلامی، 1334، 263 صفحه
17. Sigrid Hunke (1913 – 1999)
18. جواد حدیدی، اسلام از نظر ولتر، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، چ 5، ویراستة دوم، 1374، 290 صفحه
19. Edoardo Agnelli (1954-2000)