اندیشکده «امریکن پراگرس» در مقاله ای به قلم «رودی دلئون» می نویسد: آمریکا برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای چندین گزینه در اختیار دارد، و لازم است مردم آمریکا با تمام اعتماد خود در یک گفتگوی کامل که در آن دشوارترین مسائل توسط رهبرانشان مورد بررسی قرار می گیرد، شرکت کنند. این مقاله سؤالات اصلی را که باید در این گفتگو مطرح شود بیان می نماید.

* زمان کافی برای رویکرد قانونی در قبال برنامه هسته ای ایران وجود دارد

آمریکا در حال گسترش و تقویت تمام گزینه های موجود برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. با خروج نیروهای آمریکا از عراق، ما گزینه های نظامی بیشتری پیش رو داریم. دیپلماسی جدید آمریکا، از میان فهرستی روزافزون از کشورها، منجر به فشار بی سابقه اقتصادی به ایران شده است.

در حالی که فرصت جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای محدود است، اما زمان کافی برای رویکردی قانونی وجود دارد. ما زمان کافی در اختیار داریم، زیرا بیشتر تخمین ها بر این اساس است که ایران حداقل یک سال با تولید سلاح هسته ای فاصله دارد – توانایی تولید اورانیوم با غنای بالا که لازمه تولید سلاح است عامل اصلی در این محاسبات می باشد.

* راهبرد کنونی آمریکا، اعمال فشار با هر ابزار ممکن است

این بحران به خاطر عدم پیروی ایران از مسئولیت های بین المللی اش ایجاد شده است، و تهران می تواند با بازکردن بدون شرط تأسیسات هسته ای برای نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی و پاسخ صریح به سؤالات آژانس درباره جنبه های نظامی برنامه های هسته ای، این بحران را حل نماید. از آنجا که این امر شدنی نیست، راهبرد کنونی آمریکا، فشار آوردن به ایران با هر ابزار قدرتی موجود و در زمان مناسب برای عمل به مسئولیت های بین المللی و شفاف سازی برنامه های هسته ای این کشور است. آمریکا دارای برتری راهبردی است و از این موقعیت ارزشمند حداکثر استفاده را می نماید.

سرانجام، در گفتگوی ملی ما بر سر برنامه هسته ای ایران، باید از ارائه گزینه اشتباه بمباران ایران یا دستیابی ایران به بمب اجتناب کنیم. حقیقت این است که کمپین موفق دولت اوباما برای افزایش فشارها بر ایران از طرق گوناگون، اگر رهبرانش به هزینه های بالای پیگیری دستیابی به سلاح هسته ای آگاه باشند، شانس زیادی برای موفقیت دارد.

* برنامه هسته ای ایران تبدیل به یکی از نگرانی های بزرگ ابرقدرت های دنیا شده است

در حقیقت، در میان تغییرات گوناگون سیاسی و درگیری های نظامی سراسر دنیا، امکان دستیابی ایران به سلاح هسته ای جنب و جوشی را در سراسر دنیا برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته ای برپا کرده است. این گفتگوها در سیاست داخلی قدرت های بزرگ دنیا نیز وارد شده و تبدیل به یکی از نکات مهم در گفتگوهای انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 آمریکا و موضوع گفتگوهای پشت پرده در طی تحول رهبری سیاسی چین در کنگره حزبی این کشور در پائیز امسال شد. در خاور میانه و آسیای میانه، برنامه هسته ای ایران دلیل جنگ مستمر در سوریه، دگرگونی سیاسی در میان بحران اقتصادی در مصر و 10 ساله شدن جنگ زمینی آمریکا و ناتو در افغانستان قلمداد می شود.

* ایران برای حل بحران باید به بازرسان آژانس دسترسی کامل به تمام تأسیسات را بدهد

البته ایران می تواند به سرعت این بحران را حل کرده و به بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی دسترسی کامل به تمام تأسیسات مورد نظر را بدهد تا آنان بتوانند توانایی ایران برای تولید اورانیوم با غنای بالا را بسنجند، و ایران بتواند درباره تحقیقات خود برای دستیابی به سلاح هسته ای شفاف سازی نماید. همانطور که رئیس آژانس، ژنرال «یوکیو آمانو»، تأکید می کند، ایران باید «با آژانس در تمام مسائل مهم، به خصوص مسائلی که باعث ایجاد نگرانی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران می شود، با ارائه دسترسی بلادرنگ به تمام سایت ها، تجهیزات، افراد و مدارک درخواستی آژانس، همکاری کامل نماید.» این عدم پاسخگویی ایران باعث تشدید نگرانی ها درباره احتمال دستیابی این کشور به سلاح هسته ای می شود.

* آمریکا سه سال است که برای منزوی کردن ایران در حال تلاش است

در این مورد یک اتفاق نظر دوحزبی قوی در آمریکا و جامعه بین المللی وجود دارد – دستیابی ایران به سلاح هسته ای، در مقطعی مهم برای بهبود اقتصادی جهان، باعث بی ثباتی یکی از مهم ترین مناطق نفت خیز دنیا، صدمه احتمالی به اسرائیل و تضعیف شدید پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای می شود. متأسفانه، بسیاری از مشاجرات سیاسی در این سال انتخاباتی در آمریکا از این حقایق مهم غافل هستند.

اکنون آمریکا رهبر یک تلاش سه ساله جهانی برای منزوی کردن سیاسی ایران و تحمیل تحریم های سخت و گسترده اقتصادی با هدف تضعیف برنامه هسته ای این کشور است. کمک اولیه دولت اوباما به ایران در سال 2009 نتایج سازنده ای در بر نداشت، اما نشان دادن حسن نیت آمریکا باعث ایجاد اتحاد بین المللی بزرگ تر بر سر این مسئله شده و به عنوان تقویت کننده نیروها برای تلاش های موفق بعدی جهت فشار وارد کردن به ایران عمل کرد. اکنون با نزدیک شدن گفتگوهای 1+5، ایران باید نحوه پاسخگویی خود به نگرانی های روزافزون جهانی درباره برنامه هسته ای خود را انتخاب کرده و تصمیم بگیرد که یا به تعهدات بین المللی اش عمل کند، یا با انزوای روزافزون جهانی روبرو شود.

 * دسترسی آمریکا به اهداف سیاسی نیازمند گذشت زمان است

راهبرد آمریکا در قبال ایران نباید توسط سیاست های پارتیزانی مشخص شود. اهداف سیاسی آمریکا نیز به سرعت قابل دستیابی نیستند. در عوض، این بحران مستلزم این است که سیاست گذاران و تمام شهروندان تصورات قبلی خود را به چالش کشیده و در حالی که خود را برای تمام احتمالات آماده می کنند، بر اساس حقایق تصمیم گیری نمایند.

* 10 سوال اصلی که آمریکا باید در تعریف گزینه های سیاسی در قبال ایران مد نظر داشته باشد

بنابراین همانگونه که دولت اوباما تمام تلاش خود را برای تعریف گزینه های سیاسی در قبال ایران انجام می دهد، در اینجا 10 عامل اصلی که آمریکا باید مد نظر قرار دهد آمده است:

• بهترین تخمین ها برای زمان انتقال از فاز تحقیق و توسعه به تولید سلاح در برنامه هسته ای کنونی ایران چیست؟

• بهترین تخمین ها برای تلاش ایران جهت تبدیل برنامه تحقیق و توسعه به برنامه تولید سلاح با سیستم پرتاب مناسب برای کاربرد عملیاتی چیست؟

• تأثیر کنونی تحریم ها بر اقتصاد ایران چیست؟

• اگر نفت ایران در دسترس نباشد، چه ظرفیت هایی برای افزایش انتقال نفت به کشورهایی وجود دارد که اکنون به نفت ایران وابسته هستند؟

• وضعیت دسترسی تجاری و نظامی به آب های بین المللی تنگه هرمز چگونه است؟

• آیا اسرائیل به تنهایی توانایی عملیات نظامی علیه ایران را دارد؟

• چه ارتباطی میان ایران و گروه های تروریستی در خاور میانه وجود دارد، و این گروه ها چه واکنشی به حمله اسرائیل به ایران نشان خواهند داد؟

• نتیجه احتمالی مذاکرات میان ایران و کشورهای گروه 1+5 (آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان) چه خواهد بود؟

• چه سیاست های دیگری مورد نیاز است؟

پاسخ به این سؤالات آسان نیست، اما حقایق و اطلاعات موثق موجود منجر به نتایجی می شود که می تواند به سیاست گذاران در واشنگتن و سراسر دنیا کمک کند تا بفهمند برای دست یابی به هدف نهایی، چه میزان فشار باید به برنامه هسته ای ایران وارد شود – ایرانی که می توان ثابت کرد به دنبال سلاح هسته ای نیست.