جو کانسون سایت عملیات روانی- بهره‌برداری از رسانه‌های خبری عراق از دید برخی مقامات غیرنظامی پنتاگون ایده‌ای بی‌نظیر و زیرکانه به نظر می‌رسد. بودجه 300 میلیون دلاری این برنامه، برای ما که هر هفته هزینة چند میلیارد دلاری صرف این جنگ می‌کنیم، بسیار ناچیز و اندک است. اما اشکال طرح اجیر کردن روزنامه‌نگاران عراقی برای همکاری با نیروهای ائتلاف و انتشار اخبار جعلی از تاثیرات جنگ چیست؟ مشکل اساسی اینگونه طرح‌ها که ممکن است مورخان جنگ سرد نیز آن را به مقامات دولت بوش گوشزد کرده باشند، افشای اجتناب‌ناپذیر آنهاست. این اتفاق در دهه‌های گذشته و پس از اجیر کردن روزنامه‌نگاران و نشریات داخلی و خارجی از سوی سازمان سیا نیز به وقوع پیوست. مطمئناً در آن زمان نیز عملیاتی این چنینی که از سوی گروه‌هایی مانند گروه لینکولن انجام می‌شد، باعث افشای اجتناب‌ناپذیر آن گردید. گروه لینکولن برخلاف اسلاف خود در زمان جنگ سرد، نتوانست خبر اجیر کردن روزنامه‌نگاران عراقی را حتی برای چند ماه مخفی نگه دارد. نتیجه نهایی چنین طرح‌هایی همیشه یکسان است و رسوایی جهانی و از بین رفتن اعتبار دولت را در پی دارد. البته باید افزود که اجیر کردن نشریات از لحاظ اخلاقی نیز اشتباه است. انجام عملیات تبلیغاتی از سوی سازمان سیا از همان ابتدا غیرقانونی و ممنوع بود. چرا که چنین عملیاتی به معنی نقض قوانین دموکراسی است که آمریکا خود ادعای پایه‌گذاری آنها را ندارد. اقدام دولت برای انحراف افکار عمومی با توسل به پول و اطلاعات جعلی به استبداد و خودکامگی ختم می‌شود. به گفتة استفان هادلی، مشاور امنیت ملی دولت بوش که همانند رامسفلد از وجود چنین برنامه‌ای اظهار بی‌اطلاعی کرده است، این‌گونه اقدامات با هدف برقراری دموکراسی و آزادی در عراق مغایرت دارند و با سیاست‌ها و اهداف آمریکا نیز هم‌راستا نیستند. اما اسناد و شواهد ثابت می‌کنند که دولت بوش در اینگونه عملیات روانی ناخوشایند دست دارد. اخیراً مطلع شدیم که مقامات دولتی، آرمسترانگ ویلیامز و مگی گالافر، دو تن از مفسران خبری محافظه‌کار را تطمیع کرده‌اند تا در نشریات و شبکه‌های رادیویی در جهت منافع دولت تبلیغ کنند. اما باید گفت که این رسوایی با رسوایی تبلیغات داخلی که به جنگ عراق انجامید، قابل قیاس نیست. جیمز بامفورد در شماره اخیر مجله Rolling Stone فاش کرد که گروه رندون، یکی از مقاطعه‌کاران پنتاگون، دربارة سلاح‌های کشتار جمعی عراق اخبار جعلی منتشر کرده است. این عملیات با تشکیل کنگره ملی عراق با سرمایه‌گذاری سیا در یک دهه قبل شروع شد. سازمان سیا جهت تضعیف دولت صدام حسین تامین هزینه این کنگره را به عهده داشت. هنگامی که سیا اعتماد خود به کنگره ملی عراق و احمد چلبی، رهبر دورو و مزوّر آن را از دست داد، وی به پنتاگون فراخوانده شد. احمد چلبی در پنتاگون برای تصرف عراق از سوی آمریکا نقشه‌ای بسیار جاه‌طلبانه و پرهزینه طراحی کرد. طبق اظهارات آقای بامفورد جنگ عراق با تکیه بر ادعاهای عراقیان در تبعید که از حزب بعث کناره گرفته بودند، طراحی شد. افرادی مانند عدنان احسان سعیدالحیدری که یک مهندس عمران بود و اطلاعات نگران‌کننده‌ای درباره تسلیحات هسته‌ای، میکروبی و شیمیایی صدام حسین ارایه ‌کرد. او ادعا کرد که صدام این تسلیحات را در چاه‌ها، کاخ‌ها‌، ویلاها و بیمارستان‌ها و مکان‌های مختلفی پنهان کرده است. هر چند سعیدالحیدری در آزمایش دروغ‌سنجی سازمان سیا موفق نبود، اما چلبی همچنان داستان‌های جعلی او را برای شبکه رادیوتلویزیون استرالیا و روزنامه نیویورک‌تایمز تعریف کرد. این روزنامه با چاپ مقاله‌ای به قلم جودیت میلر در دوم دسامبر سال 2001 نوشت: «یکی از مسؤولان سابق دولت عراق اعلام کرد که در ساخت بیش از 20 سایت سری تسلیحاتی دست داشته است». رسانه‌های دیگر نیز گزارش میلر را انعکاس دادند و سال بعد رییس جمهور آمریکا و کابینه وی به این داستان شاخ و برگ بیشتری دادند. به گفتة آقای بامفورد این دروغ محض سرآغاز داستان‌های جنجالی و جعلی دیگری بود که بهانه حمله به عراق را برای آمریکا فراهم کرد. این جنگ اولین جنگی است که کاملاً براساس جنگ تبلیغاتی سرّی و با توسل به رسانه ها برپا شده است. مالیات دهندگان آمریکایی بابت قراردادهای سرّی دولت با شرکت‌های تبلیغاتی که اخبار دروغ در رسانه‌ها منتشر می‌کنند، صدها میلیون دلار هزینه کرده‌اند. با توجه به رفتار تحقیرآمیزی که رییس جمهور و اطرافیان او با رسانه‌ها دارند، وجود چنین طرح‌هایی نباید باعث تعجب شود. تنها یک روز پس از افشای خبر تطمیع روزنامه‌های عراق، آقای رامسفلد از پوشش خبری وقایع جنگ اظهار نارضایتی کرد. وی گفت به دلیل ناامنی موجود در عراق، رسانه‌ها قادر نیستند برای تهیه خبر به این کشور وارد شوند و به همین دلیل فقط بمب‌گذاری‌ها و کشتارها به اطلاع مردم می‌رسد و مردم از خبرهای خوب جنگ مطلع نمی‌شوند. جای تعجب نیست که مقامات ارشد پنتاگون به دلیل انزجار از انتشار اخبار حقیقی جنگ و به لطف بودجه چند میلیارد دلاری که در اختیار دارند، برای خرید اخبار مورد علاقه خود وسوسه شوند. آنها ممکن است استدلال کنند که اگر عراقی‌ها از اخبار جعلی استفاده می‌کردند، چرا ما این کار را انجام ندهیم؟