ایلان برمان سایت عملیات روانی- جمهوری اسلامی ایران امروزه مجموعه‌ای از چالش‌های به هم پیوسته را پیش روی آمریکا و سیاست آن در خاورمیانه بزرگ قرار داده است: چالش هسته‌ای کلیه شواهد حاکی از آن است که ایران به سرعت در حال پیشروی به سمت دستیابی به توانایی هسته‌ای تجاوزکارانه است. جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر با در اختیار داشتن بیش از ده سایت هسته‌ای که بسیاری از آنها مخفی و شدیداً مستحکم می‌باشند، کلیه مقدمات را برای ساخت تسلیحات اتمی مهیا کرده است. دولت ایران با جدیت بر روی تبدیل پلوتونیم و غنی‌سازی اورانیم کار می‌کند که هر دو از جمله مراحل ساخت بمب اتمی می‌باشند. همچنین مدارک فراوانی از توسعه مخفیانه فعالیت‌های هسته‌ای در دست است که شاهد آن تعامل دیپلماتیک غیرشفاف با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و «پاکسازی» سایت‌های مشکوک پیش از انجام بازرسی‌ها بوده است. روحانیون بلندپایه ایران از لحاظ سیاسی الگوی کره شمالی را در پیش گرفته‌اند. از سال 2002 که جرج بوش ایران را جزو «محورهای شرارت» نام برد، دولت ایران شاهد سرنگونی رژیم صدام حسین و مقاومت کره شمالی اتمی بوده و به این نتیجه رسیده است که تسلیحات هسته‌ای عاملی کلیدی برای ثبات حکومت- و مطمئن‌ترین راه برای پیشگیری از اقدام پیشگیرانه اتمی آمریکا محسوب می‌شود. چالش تروریسم از آنجا که آمریکا از بیش از پانزده سال پیش پیگیر فعالیت‌های تروریستی در جهان بوده، ایران را به عنوان یکی از حامیان اصلی تروریسم در جهان شناسایی کرده است. پس از یازدهم سپتامبر نیز تغییر زیادی در رفتار ایران ایجاد نشد. سه حوزه از حمایت ایران از تروریسم باید کانون توجه سیاستگذاران آمریکا قرار گیرد: حزب الله- طی دو سال گذشته، محموله‌های بزرگ موشک از ایران- با همکاری سوریه- که برای حزب‌الله لبنان ارسال شده، خطر این سازمان را برای اسراییل افزایش داده و این احتمال را شدت بخشیده که تهران در صورت بروز بحرانی سیاسی یا نظامی، جبهه جدیدی را از شمال رژیم صهیونیستی علیه آن خواهد گشود. ایران علاوه بر این به توسعه نفوذ جغرافیایی حزب‌الله به آفریقا، آمریکای لاتین و اروپا کمک کرده است. طبق ارزیابی‌های دولت آمریکا نتیجه این اقدامات این است که تهدید ناشی از اقمار تروریستی ایران هم‌اکنون در سطحی مساوی- یا حتا فراتر از- تهدید القاعده قرار دارد. القاعده - تاکنون اشتباه بودن این دیدگاه که ایران شیعه و القاعده سنی با یکدیگر همکاری نخواهند کرد، مسلماً اثبات شده است. به کمک اطلاعاتی که از افرادی همچون علی محمد، عضو دستگیرشده القاعده فاش کرده، که همکاری تاکتیکی بین دو گروه دست کم از سال 1994، زمانی که شاخه نظامی حزب‌الله اقدام به آموزش بمب‌گذاری به اعضای القاعده نمود، وجود داشته است. این همکاری هنوز هم ادامه دارد و تصور می‌شود ایران پناهگاه عوامل القاعده در سال 2003 بوده و همچنان به ابومصعب زرقاوی، رهبر شاخه القاعده در عراق و گروه تروریستی انصارالاسلام وابسته به زرقاوی کمک می‌کند. جنگ فلسطین و اسراییل- طی یک سال و نیم گذشته، ایران به نحو چشمگیری نفوذ خود را در گروه‌های مقاومت فلسطینی چه بصورت مستقیم و چه از طریق حزب‌الله افزایش داده است. بنابر ارزیابی سازمان امنیتی شین بت رژیم صهیونیستی در اوایل سالجاری، حزب‌الله بیش از پنجاه هسته تروریستی فلسطینی را در سال 2004 هدایت می‌کرده که نسبت به سال 2002 هفت برابر شده است. معنای این امر روشن است: خلأ سیاسی در فلسطین به وسیله ایران به صورت مستقیم یا غیرمستقیم پر شده است. چالش در خلیج فارس جنگ آمریکا علیه تروریسم، ایران را تبدیل به یک ابرقدرت منطقه‌ای در خلیج فارس کرده است. از پاییز سال 2001 تاکنون، آمریکا دشمن ایدئولوژیک تهران یعنی طالبان در افغانستان و نیز دشمن نظامی اصلی آن یعنی صدام حسین در عراق را سرنگون کرده است. روحانیون بلندپایه ایران هم‌اکنون به تحکیم موقعیت خود در منطقه از راه‌های زیر مشغولند: *گسترش توان دفاعی به کمک تامین‌کنندگان تسلیحات از قبیل روسیه، چین و کره شمالی؛ * تغییر توازن استراتژیکی منطقه به وسیله انعقاد قراردادهای دوجانبه دفاعی با کشورهای کوچک‌تر و ضعیف‌تر منطقه؛ * دخالت در عراق شامل حمایت از شیعیان و نفوذ سیاسی در گروه‌های شیعه طرفدار خود از قبیل شورایعالی انقلاب اسلامی عراق. هدف از این اقدامات ظاهراً ایجاد جمهوری اسلامی دیگری در عراق نیست بلکه اخلال در پروژه دموکراتیزه کردن آمریکا در منطقه است. همانطور که یحیی رحیم‌ صفوی، فرمانده سپاه پاسداران ایران سال گذشته به خبرنگاران گفت: «اگر استراتژی آمریکا در عراق قویاً شکست بخورد، به یقین متوقف خواهد شد اما در غیراینصورت به کشورهای همسایه نیز گسترش خواهد یافت.» چالش در آسیای میانه و قفقاز ایران در دهه گذشته نتوانسته از «فضای سیاسی پس از شوروی» برای پیشبرد همکاری‌های بلندمدت خود با روسیه استفاده کند. اما هم‌اکنون شواهدی به چشم می‌خورد که ایران در این حوزه فعال شده است از جمله: * گسترش تعامل با شرکای آمریکا به منظور بر هم زدن توازن قدرت و کاستن از حضور نظامی آمریکا در منطقه؛ * همکاری‌های جدید در زمینه انرژی با کشورهایی همچون گرجستان و اوکراین و حضور نظامی جدی‌تر در دریای خزر؛ * آموزش اصولگرایان منطقه از قبیل اعضای القاعده وابسته به جنبش اسلامی ازبکستان. این فعالیت‌ها در بلندمدت بر آسیای میانه و قفقاز تاثیر خواهد گذارد به نحوی که برای فعالیت‌های مستمر آمریکا در افغانستان و عراق و نیز سیاست جنگ علیه تروریسم زیانبخش خواهد بود. گزینه‌های آمریکا آمریکا تا حال حاضر توجه خود را فقط بر یکی از این چالش‌ها محدود کرده و آن برنامه هسته‌ای ایران است. از فوریه سال 2005، دولت بوش در تماس با سه کشور اروپایی (انگلستان، فرانسه و آلمان) طرف مذاکره با ایران در زمینه دیپلماسی هسته‌ای بوده است. اما مشخص شده است که حتا این تلاش‌ها با اشتباهاتی همراه بوده است. در حالی که دولت بوش به روشنی تصریح کرده است ایران اتمی را تحمل نخواهد کرد، برخی مقامات اروپایی از برخورداری ایران از سطحی از توانایی هسته‌ای حمایت کرده‌اند. علاوه بر این، راه چاره نهایی این مذاکرات یعنی شورای امنیت سازمان ملل همچنان با مشکلات زیادی مواجه است زیرا دو عضو دایم شورا، روسیه و چین، شرکای استراتژیک مهم جمهوری اسلامی می‌باشند. مشکل اساسی پیش روی آمریکا این است که «ساعت اتمی» ایران سریعتر از «ساعت تغییر رژیم» آن حرکت می‌کند. بر هم زدن این توازن- چه از طریق به تاخیر انداختن یا متوقف کردن جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران و چه از طریق تقویت نیروهای مخالف آن در داخل و خارج کشور- باید نقطه آغاز استراتژی جدی آمریکا باشد. با وجود این، ابهام اصلی درباره ماهیت رژیم ایران همچنان باقی خواهد ماند. شواهد موجود حاکی است که در چند سال آینده، ایران اتمی خواهد شد. این که ایران اتمی تهدیدی برای جهان خواهد بود یا خیر کاملاً وابسته به آن است که حکومت ایران همچنان خود را در جنگ با آمریکا و غرب بداند یا خیر.