کلیسای یسوعی به دنبال کسب و کار سیاسی/ چرا نقشه "باز احیای منجی" محقق نشد؟

«معصوم» یک فیلم مینیاتوری از چگونگی فساد برای دست یافتن به هدفی غیر مسیحی برای بازاحیای حیات منجی است.

سرویس فرهنگ و هنر مشرق - فیلم «معصوم» مشمول همان تناقض های گفتمانی می شود که در گزارش پیشین مشرق (اینجا) با موضوع ترس های مذهبی، با محوریت فیلم «نخستین طالع نحس» در سینما مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. به نوعی می توان اذعان داشت که در گزارش مذکور، انتقادات امروزی به نگره گفتمانی کلیسای یسوعی در قالب فیلم مورد بررسی قرار گرفت.

در آن گزارش به این نکته اشاره شد که هالیوود در دهه شصت و هفتاد میلادی با آثاری نظیر «طالع نحس»، «جن گیر» و «بچه رزماری» مبلغ گفتمانی کلیسای یسوعی بود، اما در یک دهه اخیر با در نظر گرفتن برخی تولیدات این رویکرد گفتمانی بشدت مورد انتقاد است.

فیلم «معصوم» که از حیث روایت در این دایره تازه گفتمانی می گنجد فیلم ترسناکی درباره یک راهبه جوان آمریکایی است که وارد صومعه ای مذهبی در اروپا می شود و بدون داشتن رابطه جنسی باردار می شود. به نوعی روایت فیلم همان الگوی متولد شدن منجی یا شیطان است.

یکی ازنکات مورد بررسی قرار گرفته گزارش پیشین این است که در ژانر ترسناک چقدر محتوای مذهبی آشکارا برگرفته از کهن الگوها و شخصیت های نمادین است. فیلم هایی نظیر معصوم از حیث تئولوژیکی (دانش عقاید و اصول دین) مورد توجه قرار می گیرند، چون بر اساس این رویکردهای تئولوژیکی مسیر گفتمانی علاقه مندان سینما را وارد ریل های تغییر کرده اند.

فیلمنامه «معصوم» را آندرو لوبل به نگارش درآورده و کارگردانی آن را مایکل موهانبر عهده دارد. فیلم با ورود سسیلیا جونز (سیدنی سوینی) به ایتالیا آغاز می شود. او به دعوت پدر سال تدسکی (آلوارو مورته) پس از بسته شدن کلیسای در دیترویت به یک صومعه دورافتاده آمده است.

در مراسمی با حضور کاردینال فرانکو مروالا (جیورجیو کولانجلی)، سسیلیا در همان شب قسم راهبه شدن خود را یاد می کند. زبان ایتالیایی او کمی ضعیف است و به سرعت با خواهر گوئندالینا (بندتا پورکارولی) که هم انگلیسی و هم ایتالیایی صحبت می کند، دوست می شود.

روزی سسیلیا به طور ناگهانی بدون دلیل او دچار حالت تهوع می شود و دکتر گالو (جیامپیرو جودیکا) او را معاینه می کند و متوجه می شود که سیسیلیا باردار است با وجود اینکه هیچگاه رابطه ای نداشته است. پس از این اتفاق رویدادهای دیوانه وار فیلم آغاز می شود.

«معصوم» با توجه به جریان فیلم هایی که در هالیوود با محتواهای مشابه ساخته شده، دیگر فیلم ژانر در قالب تریلر یا ترسناک نیست و انتظارات مخاطبان در حوزه ترسناک را برآورده نمی کند. این فیلم نوعی ترس مذهبی – روانشناختی را به عنوان جوهره گفتمانی روایتش انتخاب می کند و بهره برداری از علوم غریبه کلیسایی در آن معقول به نظر نمی رسد.

پرسش بنیادین درباره محتوای فیلم این است که کودکی که در رحم سسیلیا رشد می کند، نسخه دوباره ای از مسیح (ع) است؟

اگرچه کاردینال مروالا، پدر تدسکی، دیکن انزو (جوزپه لو پیکولو) و راهبه های در این صومعه به طور ناگهانی مقامی همچون حضرت مریم را برای او در نظر می گیرند و مسیری انحرافی در نگرش معتقدین را اتخاذ می کنند، اما نیروهای خبیث در صومعه سعی دارند منجی قلابی را به دنیا آورند.

این فیلم با محکوم کردن کلیسا تحت عنوان وظیفه فرقه ای، این الگو ذهنی را گسترش می دهد که معتقدین به مرحله ای از افراطی گری خواهند رسید که برای احیای اعتبارشان خارج از اراده الهی عمل خواهند کرد.

چرا قدرت فاسد پدرانه کلیسایی برای بازیابی منجی در کالبدی امروزی تلاش می کند؟

قدرت فاسدپدرانه درون کلیسا بر اساس روایت فیلم، می خواهد با دستکاری ژنتیکی، تولد مسیح (ع) را در مقام منجی بازیابی ژنتیکی کند و با این هدف از طریق یک نقشه خشونت آمیز دست به این کار می زند.

این فیلم با محکوم کردن کلیسا تحت عنوان وظیفه فرقه ای، این الگو ذهنی را گسترش می دهد که معتقدین به مرحله ای از افراطی گری خواهند رسید که برای احیای اعتبارشان خارج از اراده الهی عمل خواهند کرد.

پس از ورود سسیلیا به صومعه در ملاقاتی به او گفته می شود که در این کلیسا استخوان های مقدس سنت استفانوس نگهداری می شود. استفانوس به عنوان اولین شهید ایمان مسیحی، در محکمه سنهدرین (دیوان بالا دستی یهودیان) به جرم اهانت محکوم به مرگ و سنگسار شد. در کنار این استخوان یکی از میخ هایی که با آن عیسی را به صلیب کشیده شد، نگهدار می شود و تلقی سران صومعه این است که تماس دختران با این اشیاء، موجب رخدادهای باورنکردنی خواهد شد.

کلیسا با قصد بازگرداندن مسیح آیا به دنبال منجی است یا کسب قدرت سیاسی؟

کلیسا تا قرن ها رکن مهم تشکیل اروپای متحد و یکپارچه بود و حالا کلیسای یسوعی امروزی که در فیلم می بینیم، قصد دارد با بازحیات مسیح از طریق روشی عملی – تخیلی، جایگاه از دست رفته کلیسا را احیا کند؛ همانطور که در فیلم «نخستین طالع نحس» مقامات کلیسایی اذعان دارند که تلاش می کنند با احیای دجال یا همان ضد مسیح، کلیسا دوباره قدرت اجتماعی – سیاسی خود را بازیابی کنند.

با این تفاسیر «معصوم» یک فیلم مینیاتوری از چگونگی فساد برای دست یافتن به هدفی غیر مسیحی برای بازاحیای حیات منجی است. این فیلم مسیحیت کلیسایی و ایجاد نظامی ستم گرانه را تبیین می کند و اهداف کلیسا برای بازیابی حیات منجی را شرورانه تصویر می کند.