رمزگشایی از معمای سخنان ضداوکراینی «کیسینجر» در داووس

سخنرانی هنری کیسینجر، استراتژیست و نظریه پرداز کهنه کار روابط بین الملل در اجلاس داووس درباره ی جنگ اوکراین و توصیه ی او به کی یف برای پذیرش شروط مسکو به منظور پایان هر چه سریعتر جنگ، با واکنش های بسیار زیادی روبرو شد؛ از همراهی نخبگان دانشگاهی جهان تا مخالفت تمام قد مسئولان اوکراینی.

کیسینجر در بخشی از سخنان خود با بیان اینکه «مذاکرات باید تا دو ماه دیگر آغاز شود تا جلوی تنشی که به راحتی قابل کنترل نخواهد بود، گرفته شود. در حالت ایده آل خط تقسیم باید بازگشت به وضعیت فعلی باشد»، از ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین خواست تا با واگذاری بخشی از منطقه ی دونباس به روسیه موافقت کند تا آتش جنگ خاموش شود.

این طرح پیشنهادی آقای استراتژیست – همانطور که پیش بینی هم میشد – با واکنش بسیار منفی مقامات اوکراینی روبرو شد؛ تا جایی که زلنسکی صراحتا آن را با «باج دادن اروپا به آلمان نازی در سال های منتهی به جنگ جهانی دوم» مقایسه کرد.

بیشتر بخوانید:

شینزو آبه: سیاست های زلنسکی موجب حمله روسیه به اوکراین شد

اما فارغ از واکنش ها، سوالی که بسیاری از افکار عمومی را با خود درگیر کرده، چرایی طرح این سخنان صریح توسط هنری کیسینجر بوده است.

برای رسیدن به پاسخی برای این سوال، باید خاستگاه نظری و فکری کیسینجر و همچنین تعلق خاطری که او به حفظ هژمونی بین المللی آمریکا دارد، مورد بررسی قرار بگیرد.

هنری کیسینجر بسیار خوب می داند که «پیروزی مقاومت اوکراین در برابر روسیه» فقط یک سناریوی تبلیغاتی – رسانه ای از سوی دولت های غربی برای تقابل با ولادیمیر پوتین است و در میدان واقعیت، این گزاره اساسا مطرح نیست و روس ها در هر منطقه ای که خواستار پیروزی نظامی بوده اند، پیروز شده اند و ارتش اوکراین با وجود تمام کمک های بی سابقه کشورهای غربی، اصلا توانایی مقابله با قوای روسیه را ندارد.

فهم واقعی همین مساله و کنار گذاشتن تحلیل های رسانه ای – تبلیغاتی درباره ی زمین گیر شدن نیروهای نظامی روس در اوکراین، کیسینجر را به این نتیجه رسانده که اگر پوتین به یک دستاورد سیاسی واقعی – یعنی پذیرش برخی از شروط خود (مثل انضمام رسمی شبه جزیره کریمه به روسیه) – برسد، امکانِ خاموش کردن ماشین نظامی خود را در نظر خواهد گرفت و برعکس؛ اگر اوکراین به پشتیبانی و تهییج آمریکا، حاضر به اعطای این امتیاز سیاسی به مسکو نباشد، ارتش روسیه به سمت میکائیلف و اودسا هم خواهد رفت و این یعنی یک بحران واقعی برای نظم آمریکایی جهان.

در واقع هنری کیسینجر که از بنیانگذاران و طراحان راهبرد سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در نیمه ی دوم قرن بیستم بوده، به خوبی می داند که قطع ارتباط اوکراین با دریای سیاه (که با فتح قریب الوقوع بندر اودسا توسط روسیه رخ می دهد) به معنای آسیب جدی نظام بین الملل و وارد شدن رسمی جهان به فضای گذار به سمت نظم نوین جهانی است و این یعنی فروپاشی هژمونی آمریکا.

بر همین مبناست که کسینجر از اوکراین می خواهد تا با پذیرش برخی از شروط مسکو و اعطای یک امتیاز سیاسی، از وقوع این بحران بزرگتر برای واشنگتن جلوگیری کند. او به خوبی می داند که در میدان نظامی گری، اوکراین توان مقابله با روسیه را ندارد و بهتر است دستاوردهای قطعی پوتین در میدان نبرد، با دستاوردهای نسبی در میدان سیاست جایگزین شود.

و این راهبرد، دقیقا بیانگر همان روایتی است که خبرنگاران تسنیم در گفتگوی میدانی با مردم اوکراین منعکس کردند: آمریکا در حال قربانی کردن اوکراین برای تامین منافع ملی خود است...