اهمیت وبلاگها در فضای مجازی وبلاگ، وب نامه، وب نوشت، تار نگار یا بلاگ؛ رسانه ای ساده و انعطاف پذیر است که حال ارتقاء ارتباطات در عالم اینترنت و بازتاب تعامل انسان با این فضای باز مجازی است. رسانه ای که با رشد چشمگیر خود، جوانان ایرانی را در رتبه دهم رده بندی جهانی قرار داده است. (با توجه به درصد کم کاربران اینترنت به نسبت جمعیت کل جمعیت در ایران این رتبه بسیار قابل توجه است.) وبلاگ چیست؟ وبلاگ، وب نامه، وب نوشت، تار نگار یا بلاگ؛ رسانه ای ساده و انعطاف پذیر است که حال ارتقاء ارتباطات در عالم اینترنت و بازتاب تعامل انسان با این فضای باز مجازی است. رسانه ای که با رشد چشمگیر خود، جوانان ایرانی را در رتبه دهم رده بندی جهانی قرار داده است. (با توجه به درصد کم کاربران اینترنت به نسبت جمعیت کل جمعیت در ایران این رتبه بسیار قابل توجه است.) وبلاگ توانسته پتانسیل بالایی را برای استفاده های شخصی و حرفه ای ایجاد کند، به طوری که امروزه اشخاص، گروه ها، احزاب، تشکل ها و... زیادی از آن برای ارائه عقاید و نظرات خود استفاده می کنند. درواقع وبلاگ ها عبارتند از روزنامه های شخصی روی شبکه اینترنت که با برنامه ای ساده اداره می شوند. بلاگ ها عامدانه اطلاعات عینی و عقاید شخصی را با هم آمیخته و اغلب با یک لینک به منبع اصلی، یک بلاگر دیگر و یا مقاله ای که وبلاگ نویس مزبور مورد تحلیل قرار داده و یا مایل است آن ها را به مخاطبین خود معرفی کند، همراه هستند. پیدایش وبلاگ اولین وبلاگ توسط «تیم برنرز لیTim Berners Lee » مخترع وب، ایجادشد که درآن وی به سایت های جدیدی که در آن زمان روی اینترنت فعال می شدند، اشاره می کرد. درفاصله بین سال های 1996 تا 1997 که از آن به عنوان «انفجار وب» نام برده می شود، چندین وبلاگ جدید ایجاد شد و پس از آن شاهد گسترش وعمومی شدن وبلاگ ها بودیم. در سال 1999 با راه اندازی چندین سرویس رایگان و ارزان قیمت در رابطه با وبلاگ و وبلاگ نویسی، تعداد آنان روبه افزایش نهاد و تا اواسط سال 2000 بیش از یک هزار وبلاگ ایجاد شد و این رقم تا اواسط سال 2002 به بیش از نیم میلیون رسید. با این حال در ژوئن سال 2003 تعداد وبلاگ ها بین 4/2 تا 9/2 میلیون اعلام شد و در ابتدای سال 2005 تعداد آن به مرز 10میلیون رسید و هم اکنون حدود 48میلیون وبلاگ در اینترنت وجود دارد و تعداد وبلاگ ها در جهان به طور متوسط هرشش ماه یکبار دوبرابر می شود.» وبلاگ نویسی، روزنامه نگاری نوین امروز نقش جوانان ایرانی در تولید محتوای وبلاگ های فارسی غیرقابل انکار است؛ جوانانی که توانسته اند علاوه بر انتقال تجربیات و دانش و اطلاعات خود به دیگران، به گسترش ارتباطات نیز کمک کنند. بررسی ها نشان می دهد پیامدها و تأثیرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی وبلاگ های فارسی بعنوان یکی از مظاهر تکنولوژی های نوین اطلاعاتی حائز اهمیت است. به بیان ساده تر، وبلاگ ها می توانند یک بستر مناسب برای نوآوری های فناوری آموزشی باشند. برای وبلاگ نویسی شاید بهترین تعریف، روزنامه نگاری نوین باشد، این شیوه نوین به خاطر شخصی بودن فاقد عناصر سازمانی مثل هیئت تحریریه و... هستند و به همین دلیل برخی آن را فاقد استانداردهای روزنامه نگاری می دانند. این در حالی است که امروزه حتی بسیاری از روزنامه های بزرگ و مطرح غرب مثل روزنامه «گاردین» و «نیویورک تایمز» دارای وبلاگ هستند. آفات وبلاگ نویسی در ایران اگر سیر حرکتی وبلاگ ها را در یک تحقیق مورد بررسی کارشناسی قرار دهیم، خواهیم دید که از سال 1378 تا 1380 به بعد که وبلاگ نویسی در ایران به طور جدی شکل گرفت، این فضا قربانی دو دلیل عمده شد. اول اینکه مسئولان مربوطه و ذیصلاح به دلیل این که با این فضا آشنا نبودند، تصمیمات غلطی را اتخاذ کردند و ضعف قوانین موجود نیز مزید بر علت شد. دوم افراطیونی که پس از مدتی وبلاگ نویسی، به فعالیت های مغرضانه علیه امنیت کشور پرداختند و بدون رعایت موازین عرفی، اخلاقی و قانونی یکه تاز میدان شدند و پس از مدتی با برخورد مراجع قضایی مواجه گردیدند. اهمیت رسمی شدن وبلاگ ها اهمیت، رسایی و رسمی شدن حوزه وبلاگ ها را از آنجا می توان دریافت که بسیاری از دولتمردان، احزاب رسمی و مسئولین جمهوری اسلامی از وبلاگ ها برای تعامل با اقشار اجتماعی بهره گیری می کنند، از این رو، دیگر نمی توان وبلاگ ها را وب سایت های غیررسمی دانست که وبلاگ نویسان از آن به عنوان دفترچه خاطرات خود استفاده می کردند. توجه به محتوای وبلاگ ها، که امروزه قسمت اعظم آن به اخبار و نوشته های تحلیلی و انتقادی اختصاص داده شده، لزوم توجه به این حوزه را از چند زاویه مهم جلوه می دهد: اول: غالب مخاطبین و خوانندگان وبلاگ ها را اقشار خاص جامعه، روشنفکران، دانشجویان و زنان تشکیل می دهند. افرادی که با رسانه های رسمی اغناء نمی شوند و با روحیه نوجو و افکار رادیکال خود به دنبال دست یافتن به مطالب و تحلیل های جدید هستند. دوم: رشد حیرت انگیز و بلاگ های فارسی و حساسیت های ناظران داخلی و خارجی نسبت به وقایع کشور وعلل اقبال جوانان از این پدیده نوظهور می باشد. مجامعی که با پرداختن هزینه های هنگفت، سعی در تخطئه نظام اسلامی دارند مطمئناً از رویکرد و بلاگ ها آنچه را که بخواهند برداشت می کنند و در سطح بین الملل بازتاب می دهند. مانند خبرگزاری رویترز و سایت CNN که عمده اشتیاق و علاقه کاربران ایرانی را مسائل جنسی و فرهنگ غرب عنوان می کنند و مدعی اند کاربران ایرانی به دلیل محدویت های اجتماعی در این زمینه ها به وبلاگ وبلاگ نویسی گرایش پیدا کرده اند. سوم؛ و آخرین نکته اینکه فارغ از تمام وجوهات مثبت وبلاگ وبلاگ نویسی که شامل گسترش زبان فارسی، تعامل سازنده کاربران با یکدیگر، رونق و گسترش مباحث علمی، تخصصی و... می باشد؛ هستند وبلاگ هایی که امروزه نقش نشریات زردی را بازی می کنند که هدفشان تنها ارضاء حس کنجکاوی و هیجانی مخاطبین و تحریک آن هاست. اطلاعاتی که این وبلاگ ها به مخاطبین خود می دهند غالباً شامل تحلیل ها و اخباری با سوگیری های خاص است که بدون رعایت اصول خبرنگاری، اطلاعات غیرواقعی، کذب و مخربی را به مخاطب القاء می کنند. همانطور که اشاره شد وبلاگ، فرم خاصی از وب سایت است که به طور متناوب به روز می شود و مطالب به ترتیب تاریخ در آن مرتب می شوند. رسانه ای با پتانسیل بسیار بالاکه زمینه را برای فعالیت های شخصی و حرفه ای فراهم آورده است. کارشناسان، وبلاگ را به عنوان جایگزین روزنامه نگاری می دانند چنانچه آندرو گرومت می گوید: «وبلاگ ها با تکنولوژی ساده و قابل دسترس، جایگزینی برای جریان های خبری سنتی شده اند و اکنون هر شهروندی می تواند یک خبر نویس باشد و از آنجا که پوشش خبر تاثیر فراوانی بر مسائل سیاسی دارد، وبلاگ ها به عنوان رسانه های جدید می توانند در انتشار خبرها تاثیر زیادی در پوشش خبری و در نتیجه بر سیاست بگذارند.»2 شاهد این مدعی که نشان از قدرت بالای وبلاگ ها دارد موضوع تحریف نام خلیج فارس به خلیج عربی توسط «نشنال جئوگرافیک» در سال گذشته بود که وبلاگ نویسان ایرانی با پیام ها و طومارهای اینترنتی خود آن ها را وادار به اصلاح اشتباه خود کردند. واقعیت این است که وبلاگ ها علاوه بر کارکردهای خبری و تحلیلی مثبت خود در مینه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... می توانند به مثابه ابزاری جهت تخریب و جریان سازی نیز مورد استفاده قرار گیرد. به عبارت دیگر وبلاگ تیغ دو لبه ای است که هم فرصت است و هم تهدید. طبیعتاً بسیاری از وبلاگ نویسان در حوزه های فعالیت و تخصصی خود می نگارند، اما هستند افرادی که در حوزه های سیاسی و اجتماعی ورای نقدهای منصفانه با گرایشات یکسویه - و غالباً مغرضانه - خود به تخریب اشخاص، گروه ها، احزاب و حتی نظام جمهوری اسلامی می پردازند؛ که این می تواند به صورت خطری جدی خودنمایی کند. پ.ن: «حمیدضیایی پرور»، دانشجوی دکترای تخصصی علوم ارتباطات(1) گزارش آماری از کیهان (2)