در شماره های قبلی این مقاله یازده روش و تاکتیک مورد استفاده دشمن و برخی جریانات و عناصر داخلی در تشویش اذهان عمومی مورد معرفی و بحث قرار گرفت. در این شماره تاکتیک های دیگر معرفی می شود. 12- پاره حقیقت گویی یکی از تاکتیک های مهم در عملیات روانی پاره حقیقت گویی است. «گاهی خبر یا سخنی مطرح می شود که از نظر منبع، محتوای پیام، مجموعه ای به هم پیوسته و مرتب است که اگر بخشی از آن نقل و بخشی نقل نشود، جهت و نتیجه پیام منحرف خواهد شد. این رویه رایج رسانه هاست که معمولا متناسب با جایگاه و جناح سیاسی که به آن متمایل هستند، بخشی از خبر نقل و بخشی را نقل نمی کنند. خبر هنگامی کامل است که عناصر خبری در آن، به شکل کلی مطرح شوند. اما چنانچه یکی از عناصر خبری شش گانه (که، کجا، کی، چه، چرا، چگونه) در خبر بیان نشود، خبر ناقص است. در تاکتیک پاره حقیقت گویی، حذف یکی از عناصر به عمد صورت می گیرد و بیشتر اوقات، عنصر چرا حذف می شود.» (سلطانی فر، محمد و شهناز هاشمی، پوشش خبری، انتشارات سیمای شرق، تهران: 1382) نمونه بارز این تاکتیک حذف ابتدا و انتهای یک بخش از سخنرانی دکتر احمدی نژاد در میدان ولی عصر(عج) و تبدیل آن به جمله دلخواه خود بود، که به خوراک چند هفته ای برای رسانه های ضدانقلاب و نظام سلطه تبدیل شد. (ماجرای خس و خاشاک) 13- فریب دادن اطلاعات دروغین و جهت دار و یا تصویری وارونه از وقایعی است که با ارائه تصاویر ناقص و دگرگون شده ای از واقعیت می توانند گروه های گوناگون مخاطبان مورد نظر در عملیات روانی را تحت تاثیر قرار دهد. از این روش نیز به وفور در مقوله؛ حتما پیروز می شویم، باید انتخابات ابطال شود، تقلب بسیار زیاد بوده است و همچنین تعداد زیادی در اغتشاشات کشته شده اند و... استفاده شد. همچنین برای برون رفت از فشار بسیار سنگین اعترافات عوامل محرک و برنامه ریز اغتشاشات؛ مبادرت به فریب افکار عمومی و فعال نگهداشتن رسانه های دشمن، طرح آزار جنسی زندانیان توسط مهدی کروبی کلید خورد، اما به دلیل عدم ارایه سند و مدرک با شکست مواجه شد. بلافاصله برای پوشاندن شکست پروژه آزار جنسی زندانیان، پروژه دفن اجساد بدون هویت در قطعه 302 بهشت زهرا به فاز عملیات روانی مخالفان تبدیل شد. بیان برخی نوشته ها و گفته ها این موضوع را روشن تر می کند. سوءاستفاده از احساسات مردم و تمرکز روی موضوعاتی که باعث تحریک و تهییج بیشتر افکار عمومی می شود، از محورهای تاکتیک فریب است. «اما موضوع مطرح شده از این قرار است: عده ای از افراد بازداشت شده مطرح نموده اند که برخی افراد با دختران بازداشتی با شدتی تجاوز نموده اند که... از سوی دیگر افرادی به پسرهای جوان زندانی با حالتی وحشیانه تجاوز کرده اند به طوری که برخی دچار افسردگی و مشکلات جدی روحی و جسمی گردیده اند و در کنج خانه های خود خزیده اند.» (مهدی کروبی، 7 مرداد 88، سحام نیوز) «عضو کمیسیون اجتماعی مجلس از درخواستش برای بررسی خبر منتشرشده دفن دسته جمعی برخی از کشته شدگان حوادث پس از انتخابات از کمیسیون مربوطه ازطریق سازمان بهشت زهرا خبر داد. مجید نصیرپور درگفت وگو با خبرنگار پایگاه خبری فراکسیون خط امام(ره) مجلس «پارلمان نیوز» درخصوص خبر منتشرشده درسایت نوروز در مورد دفن پیکر ده ها نفر از شهروندان تهرانی در تاریخ های 21 و 24 تیرماه بدون اسم و مشخصات فردی در قطعه302 بهشت زهرای تهران، گفت: صحت و سقم این خبر مشخص نیست، اما باید پیگیری شود.» 14- القاء القاء عبارت از ایجاد تغییر رفتار درمخاطب بدون اطلاع او که براساس تغییر ذهنیتهای فردی و اجتماعی صورت می گیرد. القاء به دو روش اجرا می شود. 1-مستقیم: این روش هنگامی اجرا می شود که مخاطب آماده پذیرش پیام را به صورت مستقیم داشته باشد. 2- غیرمستقیم: منظور و پیام خود را در قالب موضوعاتی به ظاهر بی ارتباط و یا دوپهلو بیان می کند. القاء پیام در قالب فیلم، موسیقی، نمایش، نقاشی، سخنرانی، سی دی، اعلامیه، بیانیه، مصاحبه و... در جهت تاثیرگذاری بر مخاطبین صورت می گیرد. برخی از نمونه های موردی آن در انتخابات به شرح زیر است: القاء فضای فساد و تباهی به ویژه اعتیاد به جامعه و مخاطبین درجهت تخریب چهره نظام با ساخت و پخش فیلم مستند یکی از کاندیداها صورت گرفت. دراین خصوص «صحنه هایی از سفر کاندید به مازندران و اشک های مادری از بابل که در غم اعتیاد و بیکاری فرزندان می گریست» نمونه ای از مشکلات مناطق شمالی را بازتاب داد. (مردم سالاری. ش2087، 12/3/88) درتوضیح این صحنه ها می توان گفت حتی اگر این فیلم ساختگی نباشد یعنی واقعی هم که باشد نوعی تاکتیک القایی در راستای جهت دهی به افکار مخاطب قابل ارزیابی است. فضاسازی و جهت دهی به مخاطبین درجهت ایجاد انتظار و مطالبه با هدفی خاص نیز از طریق تاکتیک القاء صورت می گیرد. یکی از اهدافی که احزاب، گروهها و شخصیتهای طرفدار یک کاندیدا در صدد محقق شدن آن بودند. تبلیغ جو پیروزی و القاء پیروزی حتمی یک کاندید بود که در قبل و روز انتخابات با استفاده ازاین تاکتیک صورت پذیرفت. «دکتر مؤمنی (عضو ستاد موسوی): مهندس قطعا 30 میلیون رأی دارد.» «تردید ندارم که اصلاح طلبان پیروز انتخابات خواهندشد.» (الویری، اعتمادملی، ش929، 5/3/88) القاء فضای نظامی، اطلاعاتی و امنیتی توسط برخی کاندیداها و احزاب و گروههای وابسته و طرفدار، در جهت ایجاد فضای استرس زا و ترس آور، از دیگر اهداف عملیات روانی مخالفان بود، که در قالب الفاظ، کلمات و تعابیر مستقیم و غیرمستقیم به مخاطب منتقل می شد. «آزادی بیان، قلم و اندیشه حق نسل سومی ها است و همچنین برداشتن فضای امنیتی حق این نسل است» (موسوی مردم سالاری، ش2087، 12/3/.88 ص3) از قبل، فرایندی برای انتشار نظرسنجی ها و نتیجه از پیش اعلام شده انتخابات طراحی شده بود و براساس این برنامه بود که موسوی حدود ساعت 23 روز 22خرداد و پیش از اتمام رأی گیری در یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد درمرحله اول پیروز می شود و هر نتیجه ای غیر از این نادرست است و نشان می دهد که در انتخابات تقلب شده است! فضاسازی ها در باور عمومی برای القاء تقلب در انتخابات به صورت گسترده پیگیری می شد و مدام تکرار می شد که نظرسنجی ها نشان می دهد موسوی پیروز انتخابات است و نوعا نهادهایی به عنوان مرجع نظرسنجی مطرح می شدند که مورد اعتماد هستند تا کسی خواستارارائه سند در این زمینه نشود. (سیدامیرحسین مهدوی عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، ایسنا، 2/3/88) همچنین سایت «گذار»، «ارگان اینترنتی»، «خانه آزادی» مقاله «دانیل کالینگرت» عضو رسمی سازمان جاسوسی آمریکا (CLA)که در حال حاضر به عنوان معاون مدیریت برنامه های «خانه آزادی» فعالیت می کند را با عنوان «انتخابات مهندسی شده و راههای مقابله با آن» منتشر کرد و در آن توصیه های سازمان متبوع خود را برای زیرسؤال بردن سلامت انتخابات درایران مطرح نمود. «تخلفاتی که در دهمین انتخابات ریاست جمهوری صورت گرفته است بسیار جدی است و رنجش عمیق شما کاملا به حق است.» (موسوی، 24 خرداد 1388سایت کلمه) «اینجانب امروز طی نامه ای تقاضای خود را مبنی بر ابطال نتایج انتخابات اخیر به شورای نگهبان ارائه کردم. (موسوی، 25خرداد1388 (سایت کلمه) «همانطور که در نامه حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای کروبی (دامت افاضاته و برکاته) و یا در بیانیه دوست مکرم، مؤمن و یار باوفای امام امت (سلام الله علیه) جناب آقای مهندس موسوی (دام عزه و توفیقه) آمده است؛ از نظر سیاسی و قانونی مشروعیت دولت را مورد سؤال قرار داده و آنرا نفی می نمایند که نشانگر عدم اقناع آنان و توده زیادی از مردم از شبهات پیش آمده در انتخابات است که خود بواسطه کاهش پشتوانه و حمایت های مردمی، می تواند موجب ناکارآمدی دولت گردد و ممکن است ادامه اش موجب مشکلات حقوقی و مدنی شود» (بیانیه صانعی، 12/4/1388، خبر) 15-اقناع به معنای قانع ساختن، خشنود گردانیدن و راضی کردن است. واژه اقناع در شکل مناسب به معنی دخل و تصرف در نمادها است که برای ایجاد عمل از سوی دیگران طراحی شده است و در واقع توسل به کلام و احساس به خاطر رسیدن به نوعی رضایت روانی در مخاطب صورت می گیرد. بطور خلاصه و مختصر می توان گفت که روش اقناع روش پاسخگویی به سؤالات مخاطب است. با توجه به انتظارات ایجاد شده در مخاطب مبنی بر پیروزی حتمی و به دنبال عدم پیروزی در انتخابات، به مخاطب قول داده شد که حداقل ابطال انتخابات را به دست خواهیم آورد، اما وقتی این هم نشد حال باید برای حفظ مخاطب باید او را اقناع کرد. صدور بیانیه ها و لفاظی در آن در این راستاست. «اینجانب اعتراف می کنم که در این امر پیروز آنان بودم. و نسلی که به دوری از مبانی دینی متهم می شد در شعارهای خود به تکبیر رسید و به «نصر من الله و فتح قریب» و «یاحسین» و نام خمینی تکیه کرد تا ثابت کند این شجره طیبه هرگاه که به بار می نشیند میوه هایش شبیه به هم است. این شعارها را کسی جز آموزگار فطرت به آنان نیاموخته بود. چقدر بی انصافند کسانی که منافع کوچکشان آنها را وا می دارد تا این معجزه انقلاب اسلامی را ساخته و پرداخته بیگانگان و «انقلاب مخملین» بنامند.» (بیانیه شماره 5 میرحسین موسوی 30 خرداد 1388) 16- تحریک و تشجیع در این روش با شیوه تحریک، چهره بی رحم و ضدانسانی (واقعی یا ساختگی) از دشمن به نمایش می گذارند و با ترسیم چهره ای از قربانیان این بی رحمی ها، سعی می کنند بر روی حالات و رفتار مخاطبان تاثیر بگذارند و حس دفاع از دین، نژاد، وطن، افراد و یا قومیت، حس تنفر از مخالفین و... روحیه تلاش بی وقفه به سوی هدف را در مخاطبان پرورش می دهند. در این خصوص، موسوی با ایراد سخنانی خلاف واقع علیه نظام و ایراد اتهامات متعدد در بیانیه های خویش مانند «طرح بازی بزرگ توسط مقامات»، «حاکمیت دروغ و استبداد»، «روند پرمخاطره»، «تخلفات و کارشکنی های متعدد و نارسایی های گسترده»، «تزلزل ارکان نظام»، وجود «توجیه گران دروغگو» در نیروهای مؤثر نظام، «برخوردهای غیرقانونی و خشونت بار با منتقدان» منجر به مصدومیت و شهادت هموطنان، «اقدامات وحشیانه در کشتار مردم»، «برخوردهای سبعانه» و «حمله به بانک ها و ادارات و اموال مردم توسط اصحاب»، «تقلب و دروغ برای تکمیل طرح خود» خوراک مورد نیاز رسانه های بیگانه را فراهم آورده و در این راستا خوراک عملیات روانی دشمن را مهیا و به تحریک احساسات مخاطبین و افکار عمومی پرداختند. در این راستا، شبکه «بی بی سی» با سوءاستفاده از قتل مشکوک خانم ندا آقاسلطان سعی کرد از این هموطن مقتول اسطوره ای برای نشان دادن خشونت نظام بهره برداری کند. سوژه قتل طوری انتخاب شده که تا حداکثر ممکن، افکار عمومی بسیاری را تحت تأثیر قرار دهد. خانم، جوان، خوش رو و دانشجو. فیلم و خبر کشته شدن این مرحومه با آب و تاب از نحوه کشته شدن و حتی اطلاعاتی انحرافی و بدون سند از قاتلان فرضی بلافاصله در اینترنت پخش شده و هواداران مجاهدین خلق (منافقین) در اروپا و آمریکا بلافاصله با چاپ عکس های بزرگی از این مرحومه، تظاهرات راه انداخته اند و نیروهای امنیتی کشورمان را خشن و خونخوار معرفی می کنند. 17- اقدامات تروریستی ترور، انفجار و اقدامات مخرب همچون آتش زدن اموال و امثال آن از جمله اقداماتی است که دشمنان برای تاثیرگذاری بر اراده ملت ها از آن بهره می برند. این اقدامات به منظور عقب نشینی مخاطبین همراه، ایجاد ترس در آن بمنظور سست کردن اراده و تضعیف روحیه و قدرت نمایی دشمن انجام می پذیرد. البته این اقدامات در هر جامعه ای متناسب با فرهنگ آن جامعه و مردم متفاوت بوده و عکس العمل ها هم فرق می کند از آن جمله می توان به روحیه ایثارگری و شجاعانه مردم همیشه در صحنه ایران که در مقابل چنین اقداماتی عکس العمل های مشخص دارند اشاره می شود. در همین خصوص ایادی نظام سلطه از قبل انتخابات این روش و تاکتیک را برگزید. به موارد زیر توجه کنید؛ «بمب گذاری و انفجار در مسجد امام علی(ع) در زاهدان»، «بمب گذاری در هواپیمای مسیر اهواز- تهران»، «به آتش کشیدن مسجد لولاگر واقع در تقاطع خیابان آذربایجان و خیابان نواب توسط اغتشاشگران» و «حمله به پایگاه بسیج در شامگاه 25 خرداد که منجر به قتل تعدادی از هموطنان شد.» 18- ارعاب و تهدید از جمله شیوه های موثر رعب و وحشت در صفوف مخاطبان و مردم می باشد، استفاده از حربه تهدید و ایجاد رعب و وحشت میان نیروی درگیر به منظور تضعیف روحیه دشمن و سست ساختن اراده آنان است. در این روش متخصصان جنگ روانی می کوشند آینده ای مبهم و تاریک توام با سختی و مشکلات فراوان برای مخاطبین و کسانیکه تلاش دارند با مخالفینش همکاری کرده و یا او را مورد پشتیبانی و حمایت قرار دهند، ترسیم نمایند. از برخی اقدامات و مطالب عنوان شده چنین هدفی برداشت می شود. «البته در موقع مناسب انحرافات و حق کشی های ناگفته انتخابات و اعمال دولت نهم در اختیار مردم و تاریخ قرار خواهد گرفت»، «بی شک بخشی از مردم و احزاب و جریانها این وضع را بیش از این برنمی تابند و آتش فشانهایی که از درون سینه های سوزان تغذیه می شوند، در جامعه شکل خواهد گرفت که نمونه های آن را در اجتماعات انتخاباتی در میدانها، خیابانها و دانشگاه ها مشاهده می کنیم»، «از جناب عالی با توجه به مقام و مسئولیت و شخصیتتان انتظار است برای حل این مشکل و برای رفع فتنه های خطرناک و خاموش کردن آتشی که هم اکنون دودش در فضا قابل مشاهده است، هرگونه که صلاح می دانید اقدام مؤثری بنمایید و مانع شعله ورتر شدن این آتش در جریان انتخابات و پس از آن شوید.» (بخش هایی از نامه سرگشاده هاشمی رفسنجانی به مقام معظم رهبری) در عملیات و جنگ روانی شیوه های دیگری نیز غیر از موارد یاد شده وجود دارد که برخی از آنها نیز در ایام اخیر استفاده شد اما به دلیل طولانی شدن این مکتوب، فقط به ذکر عناوین، تاکتیک ها و روش ها اکتفا می شود. در شماره های آتی ابزار عملیات روانی مورد بررسی قرار می گیرد.